Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τρεις μήνες η Τουρκία

Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τους επόμενους τρεις μήνες.

Σε διάγγελμά του προς τον τουρκικό λαό μετά την ολοκλήρωση του υπουργικού συμβουλίου, ο κ. Ερντογάν υποστήριξε ότι η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που τίθεται σε ισχύ από απόψε έχει ως στόχο να προστατέψει τις βασικές δημοκρατικές αρχές και το κράτος δικαίου και να διασφαλίσει ότι δεν θα γίνει κάτι αντίστοιχο σαν την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Οι πολίτες δεν πρέπει να ανησυχούν για τη δημοκρατία, τόνισε.

Χαρακτήρισε τους πραξικοπηματίες ένα καρκίνωμα στο σώμα του λαού και υποσχέθηκε ότι θα το καθαρίσει.

Ο ίδιος κάλεσε τις δυτικές χώρες να μην εμπλέκονται στα εσωτερικά θέματα της Τουρκίας, λέγοντας πως και η Γαλλία έλαβε παρόμοια μέτρα, όταν αντιμετώπισε τρομοκρατικές απειλές.

Όσον αφορά στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από την S&P, τη χαρακτήρισε πολιτική απόφαση και επισήμανε πως θα έπρεπε να είχαν κοπεί οι σχέσεις με τον οίκο αξιολόγησης νωρίτερα. Η οικονομία δεν θα κινδυνεύσει, διαβεβαίωσε τους Τούρκους πολίτες, τονίζοντας πως δεν θα εγκαταλειφθεί η δημοσιονομική πειθαρχία.

"Εμείς θα συνεχίσουμε να κυβερνάμε τη χώρα μας", υπογράμμισε ο κ. Ερντογάν στο τέλος της ομιλίας του.

Ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε πως δεν πρόκειται να μειωθούν οι αρμοδιότητες των νομαρχών, ότι αντιθέτως αυτές θα αυξηθούν και οι ένοπλες δυνάμεις θα τελούν υπό τις εντολές και τη διοίκηση των νομαρχών.

Απομένει πάντως να γίνει γνωστό τι είδους ρυθμίσεις θα ακολουθήσουν, αφού ο ισχύων νόμος περί κατάστασης έκτακτης ανάγκης ψηφίστηκε το 1983 και σε πολλά σημεία δεν είναι ικανό μέσο για να αντιμετωπιστούν τα δεδομένα της σημερινής εποχής. Σημαντικό χαρακτηριστικό του νόμου πάντως είναι ότι ανοίγει τον δρόμο για την άσκηση πολιτικής μέσω προεδρικών διαταγμάτων.

Τι προβλέπει ο νόμος

Στον «Νόμο περί Κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης» που εγκρίθηκε το 1983, οι περιπτώσεις κατά τις οποίες κηρύσσεται η εν λόγω «κατάσταση», εκτός από τις φυσικές καταστροφές, τις επιδημίες και την οικονομική κρίση, ορίζεται ως «σοβαρή διατάραξη της δημόσιας τάξης λόγω, πρώτον, σοβαρών ενδείξεων για βίαιες κινήσεις που αποσκοπούν στην κατάργηση του ελεύθερου δημοκρατικού καθεστώτος που έχει συσταθεί συνταγματικώς ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών και δεύτερον, βίαιων επεισοδίων».

Η Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης, με βάση τον εν λόγω νόμο, κηρύσσεται, λαμβανομένης υπόψη της γνώμης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, από το υπουργικό συμβούλιο που συνεδριάζει υπό την προεδρία του Προέδρου της Δημοκρατίας, τμηματικά ή σε ολόκληρη τη χώρα, για διάστημα που δεν θα ξεπερνά τους έξι μήνες. Ωστόσο η εθνοσυνέλευση μπορεί να παρατείνει συνεχώς την ισχύ της «κατάστασης». Αυτό ακριβώς είχε συμβεί με την Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης που είχε κηρυχθεί σε νομούς της Νοτιοανατολικής Τουρκίας το 1987. Παρότι σταδιακά άλλαζαν οι νομοί όπου ίσχυε η «κατάσταση», αυτή κράτησε μέχρι το 2002, με παράταση που έδινε κάθε έξι μήνες η τουρκική εθνοσυνέλευση.

Σύμφωνα με τον νόμο, μεταξύ των πρόσθετων μέτρων που προβλέπονται για την Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης, είναι ο περιορισμός ή η απαγόρευση κυκλοφορίας, η απαγόρευση συγκέντρωσης ή κυκλοφορίας σε συγκεκριμένες τοποθεσίες ή σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, ο σωματικός έλεγχος και ο έλεγχος στα οχήματα και η κατάσχεση του υλικού το οποίο θεωρείται αποδεικτικό στοιχείο, η επιβολή στους πολίτες της υποχρέωσης να φέρουν πάντα αστυνομική ταυτότητα, η απαγόρευση της εκτύπωσης και διανομής εφημερίδων, περιοδικών και άλλων εντύπων, ο έλεγχος κάθε μορφής εντύπων και οπτικοακουστικών μέσων, καθώς και θεατρικών παραστάσεων και κινηματογραφικών ταινιών που προβάλλονται δημοσίως κ.λπ.

Η επιβολή της Κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης, σύμφωνα με τον νόμο, καταργεί όλους τους συνταγματικούς περιορισμούς επί της έκδοσης προεδρικών διαταγμάτων, σύμφωνα με το ΑΠΕ.

Ο συντονισμός είναι αρμοδιότητα του πρωθυπουργικού γραφείου ή ενός υπουργείου που θα εξουσιοδοτήσει ο πρωθυπουργός, ενώ συστήνεται και συντονιστικό όργανο στο οποίο μετέχουν συναρμόδια υπουργεία.

Δεν τελείωσε ο πόλεμος κατά του Γκιουλέν

Σε συνέντευξη που έδωσε νωρίτερα στο Al Jazeera, ο κ. Ερντογάν δήλωσε πως οι πραξικοπηματίες ήταν μια μειοψηφία των ένοπλων δυνάμεων, προσθέτοντας ωστόσο πως δεν είναι ξεκάθαρο πόσοι ακριβώς συμμετείχαν στην απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης. 

«Είναι ξεκάθαρο πως ήταν μια μειονότητα των ένοπλων δυνάμεων. Η τρομοκρατική οργάνωση επιχείρησε να κάνει τη μειονότητα να κυριαρχήσει ενάντια στην πλειοψηφία», ανέφερε σε συνέντευξή του στο Al Jazeera ο κ. Ερντογάν. 

Όπως μεταδίδει το Reuters, o ίδιος παραδέχτηκε πως υπήρξαν αδυναμίες στη λειτουργία των μυστικών υπηρεσιών της χώρας. 

Όσον αφορά στο μπαράζ συλλήψεων και προσαγωγών, ο κ. Ερντογάν υποστήριξε πως θα αποφέρουν στις τουρκικές αρχές αρκετά ονόματα μέσα στις επόμενες ημέρες, τονίζοντας πως ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η μάχη κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης του Γκιουλέν.

Πολλοί άνθρωποι έχουν συλληφθεί αλλά δεν έχουμε τελειώσει ακόμα, υπογράμμισε.  

Ο ίδιος σημείωσε ότι θα είναι μεγάλο λάθος της Ουάσιγκτον αν δεν εκδώσει τον Γκιουλέν, αλλά πρόσθεσε πως η Τουρκία θέλει να διατηρήσει καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ.

Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος άφησε υπόνοιες για πιθανή εμπλοκή ξένων χωρών στην απόπειρα πραξικοπήματος.