Το κλειδί της πολυπόθητης ανάπτυξης!

Είναι λογικό να μη συμμερίζονται όλοι την άποψη ότι η πρόσφατη έξοδος της Ελλάδας στις αγορές δικαιολογεί κάποια συγκρατημένη αισιοδοξία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Το Κέντρο για την Ευρωπαϊκή Πολιτική (CEP), μια γερμανική δεξαμενή σκέψης, με έδρα το Φράινμπουργκ, επικαιροποίησε προηγούμενη έκθεσή της για την ελληνική οικονομία, καταλήγοντας σ' ένα απογοητευτικό συμπέρασμα.

Η επιτυχής πώληση των 5ετών ελληνικών ομολόγων δεν οφείλεται στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, αλλά στις χρηματοπιστωτικές και νομισματικές παρεμβάσεις των τελευταίων ετών.

«Η κατάσταση της πραγματικής οικονομίας και η δημοσιονομική εικόνα δεν δικαιολογούν το γεγονός ότι το ελληνικό κράτος κατάφερε να διαθέσει τα ομόλογά του με επιτόκιο μικρότερο του 5%» σημειώνει η έκθεση.

Η ίδια συνδέει τη βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας με την αύξηση των επενδύσεων και τη μείωση της κατανάλωσης ως προς το ΑΕΠ.

Η πράξη θα δείξει ποιος έχει δίκιο και ποιος έχει άδικο.

Αρκετές φορές η προσέγγιση των αμιγώς μακροοικονομολόγων διαφέρει από εκείνη των αγορών γιατί οι μεν πρώτοι επικεντρώνονται στα τωρινά και παρελθόντα διαθέσιμα στοιχεία, ενώ οι αγορές προεξοφλούν τα μελλοντικά.

Στην προκειμένη περίπτωση, το CEP κάνει ειδική αναφορά στο χαμηλό ποσοστό των επενδύσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ αλλά και στο υψηλό ποσοστό της κατανάλωσης ως προς το διαθέσιμο εισόδημα και το ΑΕΠ.

Πράγματι, τα στοιχεία για τις επενδύσεις στην Ελλάδα είναι απογοητευτικά.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι επενδύσεις εκτιμάται ότι ανήλθαν στο 13,2% του ΑΕΠ το 2013 από 18,6% το 2009, δηλαδή τη χρονιά πριν από το μνημόνιο, και 24% το 2008 όπου ξεκίνησε η ύφεση.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επενδύσεις αντιπροσώπευαν πάνω από 20% του ΑΕΠ από το 1996 μέχρι και το 2008, φθάνοντας στο απόγειό τους το 2007 με 26,7%.

Το περσινό ποσοστό είναι το χαμηλότερο από το 1980, αλλά τουλάχιστον εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 14% του ΑΕΠ φέτος και το 15% το 2015.

Εξίσου απογοητευτικά είναι τα στοιχεία για την καθαρή συσσώρευση κεφαλαίου (net fixed asset formation) που προκύπτει αν αφαιρέσουμε τις αποσβέσεις για μηχανήματα, κτίρια κ.τ.λ. από τις επενδύσεις που έγιναν.

Τα στοιχεία της Ε.Ε. δείχνουν ότι τα τελευταία είναι αρνητικά από το 2011 και μετά, ξεκινώντας από -7,2 δισ. ευρώ το 2011 και φτάνοντας σε -18 δισ. το 2013.

Η ίδια τάση αναμένεται να συνεχισθεί το 2014 και το 2015.

Όλα αυτά δεν είναι καλά νέα για την ελληνική οικονομία, αν επιβεβαιωθούν.

Η οικονομική θεωρία συνδέει το επίπεδο των επενδύσεων με το κεφαλαιακό απόθεμα της χώρας και τους μελλοντικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Η Ελλάδα έχει την τύχη να χρηματοδοτεί η Ε.Ε. πλέον το 95% των δαπανών του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.

Έχει επίσης την τύχη να απολαμβάνει ιδιαίτερη μεταχείριση για την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων που συνδέονται με το ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013 σε μια προσπάθεια τόνωσης των επενδύσεων και της οικονομίας.

Όμως, η καθυστέρηση που παρατηρείται στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων έχει αδρανοποιήσει άλλες ιδιωτικές επενδύσεις.

Επομένως, μια επιτάχυνση του προγράμματος θα είχε λογικά θετικές επιδράσεις στις επενδύσεις.

Ακόμη, η διαφαινόμενη σταθεροποίηση της καταναλωτικής δαπάνης ή τουλάχιστον της σημαντικής αποκλιμάκωσης του ρυθμού μείωσής της το 2014 και το 2015, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη παροχή περισσότερων τραπεζικών δανείων προς τις εταιρείες, ευνοεί τη σταδιακή ανάκαμψη των επενδύσεων.

Προς την ίδια κατεύθυνση δείχνουν όλες οι μεταρρυθμίσεις που απλοποιούν τις διαδικασίες και μειώνουν τη γραφειοκρατία για την υλοποίηση επενδύσεων.

Όταν ένα ελατήριο συμπιεσθεί πολύ και αφεθεί ελεύθερο είναι λογικό να πεταχτεί ψηλά.

Το ίδιο συμβαίνει με τις επενδύσεις που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της συνολικής ζήτησης αλλά και συνεισφέρουν στην προσφορά αγαθών και υπηρεσιών.

Χωρίς ανάκαμψη των επενδύσεων δεν νοείται υγιής ανάπτυξη με ικανοποιητικούς ρυθμούς σε μεσοπρόθεσμη βάση.

Όμως, το τελευταίο συμβαδίζει με τη χρηματοδότηση της Ελλάδας από τις αγορές.

Dr. Money