«Από το πιστόλι στο τραπέζι» στα... 11 δισ. ευρώ του ΤΧΣ

Σε συνέντευξη που είχε δώσει στις Βρυξέλλες στα μέσα Μαρτίου του 2010, ο τότε υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου μιλούσε για το πιστόλι πάνω στο τραπέζι που θα τρόμαζε τους κερδοσκόπους και θα μείωνε τα spreads και τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων.

Στα τέλη Μαρτίου, η τότε κυβέρνηση και μαζί της το μεγαλύτερο μέρος του εγχώριου Τύπου πανηγύριζαν για τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, «το δίχτυ ασφαλείας» όπως το αποκάλεσε ο ΓΑΠ, που θα έπειθε τις αγορές.

Η συνέχεια είναι γνωστή.

Το σχέδιο με το «πιστόλι πάνω στο τραπέζι» μας ήλθε στο μυαλό όταν πληροφορηθήκαμε το σχέδιο της σημερινής κυβέρνησης για χρήση των 10-11 δισ. ευρώ που θα μείνουν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) μετά τα στρες τεστ της ΕΚΤ.

Η ιδέα ήταν να επιστραφούν τα λεφτά στον ευρωπαϊκό μηχανισμό EFSF για να μειωθεί το δημόσιο χρέος.

Εκεί θα παρέμεναν δεσμευμένα σ' έναν λογαριασμό και θα χρησιμοποιούνταν ως ένα είδος προληπτικής γραμμής στο πλαίσιο της συμφωνίας που θα έκανε η Ελλάδα με την Ε.Ε. για τη μετά μνημόνιο εποχή.

Οι κυβερνώντες ήλπιζαν ότι μ' αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα δεν θα αναγκαζόταν να αιτηθεί μία από τις δύο διαθέσιμες μορφές προληπτικής γραμμής του μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού ESM.

Ως γνωστόν, πρόκειται για την προληπτική γραμμή χρηματοδότησης υπό όρους (PCCL) που ενέχει πιο «ελαφριά» επιτήρηση και την ενισχυμένη γραμμή χρηματοδότησης (ECCL) που προϋποθέτει αυστηρότερη επιτήρηση με δυνητική συμμετοχή του ΔΝΤ.

Για να είμαστε δίκαιοι, το σημερινό υβριδικό σχέδιο με τα 10-11 δισ. ευρώ υπερέχει εκείνου «με το πιστόλι στο τραπέζι» του 2010.

Το σημερινό σχέδιο αποβλέπει τουλάχιστον σε προληπτική γραμμή με στόχο τη χρηματοδότηση της χώρας από τις αγορές.

Αντίθετα, το σχέδιο του 2010 προέβλεπε χρήση του μηχανισμού σε περίπτωση αδυναμίας δανεισμού της Ελλάδας από τις αγορές, δηλαδή χρεοκοπία.

Όμως, κρίνοντας από την πορεία των ελληνικών ομολόγων τον τελευταίο μήνα και βάλε, θα διακινδυνεύαμε την εκτίμηση ότι το σχέδιο με τα λεφτά του ΤΧΣ δεν είναι αρκετό αν στόχος παραμένει η έξοδος του ΔΝΤ.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλα αυτά που συνέβησαν το προηγούμενο διάστημα υπονόμευσαν την ελληνική διαπραγματευτική θέση έναντι των δανειστών, όπως σωστά επεσήμανε η Nomura.

Οι δανειστές εκτιμούμε ότι θα σκληρύνουν τη θέση τους στο θέμα των μεταρρυθμίσεων όπως αναφέραμε την Παρασκευή παρά τις προσδοκίες ορισμένων στην Αθήνα περί του αντιθέτου λόγω πολιτικών παρενεργειών.

Καλώς ή κακώς, εκείνο που εξετάζουν κυρίως οι δανειστές είναι τα έργα.

Τα πρόσωπα έχουν μεν σημασία, αλλά έρχονται δεύτερα στην κλίμακα αξιολόγησης.

Όμως, δεν είναι μόνο η τρόικα. Στην προκειμένη περίπτωση, οι αγορές δεν πρόκειται να θεωρήσουν αρκετό ένα τέτοιο σχέδιο για την ομαλή μετάβαση της Ελλάδας στη νέα εποχή.

Έτσι που ήλθαν τα πράγματα, η Ελλάδα δεν θα αποφύγει εύκολα την ενισχυμένη γραμμή χρηματοδότησης (ECCL) με την αυξημένη επιτήρηση, συμπεριλαμβανομένου πιθανώς του ΔΝΤ.

Μια τέτοια γραμμή θα μπορεί να συνεπικουρείται από τα κεφάλαια του ΤΧΣ, όμως θα θεωρούσαμε μεγάλη έκπληξη να αποδεχόταν η Ε.Ε. το ελληνικό σχέδιο με το υβριδικό ταμείο και τη συμφωνία Αθήνας - Κομισιόν.

Δυστυχώς, κάναμε ό,τι μπορούσαμε ακόμη μία φορά για να μας πάρουν χαμπάρι, αυτοπυροβολούμενοι.

Dr. Money