Το πραγματικό πρόβλημα είναι τα κίνητρα!

Είναι κοινά αποδεκτό ότι η κυβέρνηση έχει χάσει την όποια μεταρρυθμιστική φλόγα είχε πριν από τις ευρωεκλογές.

Οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα τον περασμένο Ιούνιο εκτιμάται ότι συνέβαλαν προς αυτήν την κατεύθυνση.

Όλο το προηγούμενο διάστημα η κυβέρνηση έδινε την εντύπωση ότι επιδίωκε κάποιου είδους πολιτικό ντιλ με την Ε.Ε. για να επιτύχει μια συμφωνία-πακέτο με τους εταίρους δανειστές που θα διευκόλυνε την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.

Γι' αυτόν τον σκοπό πόνταρε πολλά στο νέο πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και στην ευνοϊκή αντιμετώπιση από τις αγορές που θα της επέτρεπαν να δανειστεί με χαμηλά επιτόκια.

Όμως οι εξελίξεις δεν τη δικαίωσαν.

Η στρατηγική αποδείχθηκε ότι ήταν λανθασμένη, αλλά αυτό δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει.

Αυτό που εκπλήσσει είναι ότι η ελληνική πλευρά βρέθηκε να αγνοεί δύο πράγματα:

Πρώτον, τον τρόπο σκέψης των δανειστών και κυρίως της Γερμανίας που έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο μετά από τέσσερα χρόνια στο μνημόνιο.

Δεύτερον, τα προειδοποιητικά σήματα που έστελνε η αγορά ομολόγων από τον Σεπτέμβριο και μετά.

Εν πάση περιπτώσει, πολιτικό ντιλ που θα περιελάμβανε έξοδο από το μνημόνιο, αποπομπή του ΔΝΤ, φθηνό δανεισμό από τις αγορές και μέτρα για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους δεν υπάρχει στο τραπέζι.

Αυτό που υπάρχει είναι η προληπτική πιστωτική γραμμή από τον ESM με την ενισχυμένη εποπτεία αν ολοκληρωθεί η τελευταία αξιολόγηση του προγράμματος.

Όμως, η συγκυβέρνηση δεν έχει κανένα κίνητρο να ολοκληρώσει την αξιολόγηση του προγράμματος και να αναλάβει το πολιτικό κόστος για την προληπτική πιστωτική γραμμή.

Άλλωστε, δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τη χρηματοδότηση της χώρας μέχρι τον Μάιο και ίσως ακόμη περισσότερο, υπό φυσιολογικές συνθήκες.

Επιπλέον, κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με πολιτικό χαρακίρι και θα άφηνε τα εύκολα στο ΣΥΡΙΖΑ που εμφανίζεται φαβορί για τη νίκη σε περίπτωση πρόωρων εκλογών.

Το πακέτο θα έπρεπε να περιλαμβάνει οπωσδήποτε μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους και τον τερματισμό της δανειακής σχέσης με το ΔΝΤ για να γίνει κάπως ελκυστικό για τη συγκυβέρνηση.

Θα έπρεπε επίσης να περιλαμβάνει τη μετάθεση του ασφαλιστικού στο πρόγραμμα που συνοδεύει την προληπτική πιστωτική γραμμή.

Όμως, οι δηλώσεις των κ. Σόιμπλε και Ντράγκι και λίγο παλαιότερα του κ. Ρέγκλινγκ του ESM περί διαχειρίσιμου ελληνικού χρέους δεν δείχνουν διάθεση για λήψη μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, προς το παρόν.

Αυτό πιθανόν συμβαίνει επειδή οι δανειστές δεν έχουν κίνητρο να προσφέρουν κάτι τέτοιο από τη στιγμή που η Ελλάδα μπορεί να οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές και να έχουν άλλον συνομιλητή.

Αν πρόσφεραν κάτι τέτοιο τώρα, θα υπονόμευαν τη διαπραγματευτική τους θέση στο μέλλον γιατί η συζήτηση θα ξεκινούσε από εκεί και όχι από το μηδέν.

Έχουνε λοιπόν ένα παίγνιο όπου καμία από τις δύο πλευρές δεν έχει κίνητρο να φθάσει σε μια συμφωνία που θα ικανοποιεί και την άλλη.

Η απουσία κινήτρου είναι εκείνη που αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο σε μια συμφωνία-πακέτο.

Πώς θα μπορούσε να λυθεί ο γρίφος;

Ίσως με μια προφορική αναφορά της Ε.Ε. στο ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους στη συνάντηση κορυφής της 18ης Δεκεμβρίου, που θα επέτρεπε στον κ. Σαμαρά να πάει τη συμφωνία-πακέτο στη Βουλή τον Ιανουάριο και να ζητήσει την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.

Όμως, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση που ενέχει πολιτικό κόστος και η συγκυβέρνηση ίσως θεωρήσει ότι δεν έχει ισχυρό κίνητρο για να το κάνει.

Η κατάσταση είναι μύλος και θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε εκλογικό αιφνιδιασμό νωρίτερα απ' ό,τι πολλοί φαντάζονται.

Ίδωμεν...

Dr. Money