Ta capital controls δεν είναι παιχνίδι!

Η επιβολή των capital controls σε δυτικές χώρες είναι σπάνιο φαινόμενο και συνδέεται με ακραίες καταστάσεις σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές.

Οι περιορισμοί στις κινήσεις κεφαλαίων και τα όρια στις αναλήψεις καταθέσεων που επιβλήθηκαν στην Κύπρο την Ανοιξη του 2013 έγιναν αντικείμενο ευρύτερης συζήτησης.

Μάλιστα, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που δήλωσαν τότε ότι το κυπριακό ευρώ δεν ήταν πλέον σαν τα υπόλοιπα ευρώ.

Χρειάστηκαν κάπου δύο χρόνια για να φτάσει η Κύπρος στο σημείο να άρει τους περιορισμούς με τις ευλογίες της ΕΚΤ, της Κομισιόν κ.τ.λ.

Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν κατάφερε να αποφύγει τα capital controls, παρότι δεν συνέτρεχε λόγος να οδηγηθούν τα πράγματα σ' αυτή την κατεύθυνση.

Όμως, είναι πλέον μια πραγματικότητα.

Είναι μάλιστα πιο ζοφερή σε σύγκριση με εκείνη της Κύπρου, αν π.χ. συγκρίνει κανείς το ημερήσιο όριο ανάληψης που φθάνει τα 60 ευρώ στην Ελλάδα, έναντι 300 ευρώ τότε στην Κύπρο, όπως σωστά παρατηρούν άνθρωποι της αγοράς.

Κυβερνητικά στελέχη και άλλοι έχουν εκφράσει την άποψη ότι τα capital controls θα αρθούν μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.

Με δεδομένη την πρόθεση για ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης πριν τα τέλη του 2015, ουσιαστικά μιλάμε για το ίδιο περίπου χρονικό διάστημα.

Κοινώς, πολύ σύντομα, αν η ανωτέρω χρονική περίοδος συγκριθεί με εκείνη της Κύπρου.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα capital controls θα συμβάλουν στη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας, αν διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Είναι ένας από τους λόγους που οικονομολόγοι προβλέπουν ύφεση το 2015.

Ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών κ. Χουλιαράκης φέρεται να δήλωσε χθες στο Λονδίνο ότι η επίπτωση των περιορισμών στην οικονομία θα είναι ηπιότερη των αρχικών προβλέψεων το 2015 και το ΑΕΠ θα επανέλθει σε ανοδική τροχιά το 2016.

Αλλοι επιχειρηματολογούν ότι τα capital controls δεν είναι ίσως τόσο άσχημη ιδέα και παραθέτουν στοιχεία που δείχνουν μείωση των εισαγωγών για να δικαιολογήσουν τη θέση τους.

Όμως, είναι σίγουρο ότι capital controls δεν θα υπήρχαν, αν η χώρα και η οικονομία βρισκόταν σε κανονικότητα.
Προφανώς, αυτό δεν συμβαίνει.

Όμως, πολλοί έχουν εφησυχάσει, ίσως γιατί υποτιμούν τις μεσομακροπρόθεσμες επιπτώσεις των κεφαλαιακών ελέγχων στην οικονομία και σην απασχόληση.

Οσο μάλιστα περισσότερο διατηρούνται τα capital controls, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι αρνητικές επιπτώσεις.
Κι αυτό γιατί δεν είναι μόνο οι καταθέσεις που έχουν μπλοκαριστεί στις τράπεζες και ένα μέρος των οποίων θα αναληφθεί έτσι κι αλλιώς μετά απ' όσα έγιναν.

Είναι επίσης το μήνυμα που στάλθηκε με τα capital controls τόσο σε καταθέτες όσο και σε άλλους, π.χ. επιχειρηματίες.

Κοινώς, φυλάξτε τα ρούχα σας για να έχετε τα μισά.

Πρακτικά, ανοίξτε τραπεζικούς λογαριασμούς καλού-κακού σε τράπεζες του εξωτερικού, για να μην την ξαναπατήσετε με τα capital controls στο μέλλον.

Φροντίστε μάλιστα να διατηρείτε εκεί κάποια ρευστότητα, για να μην εκτεθείτε στους προμηθευτές σας, π.χ. από προϊόν εξαγωγών.

Αυτό σημαίνει λιγότερη ρευστότητα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, γεγονός που δεν βοηθά τη χρηματοδότηση ιδιωτών και επιχειρήσεων στη χώρα.

Επιπλέον, επιχειρήσεις ίσως προσπαθήσουν να προφυλάξουν εαυτόν στο μέλλον, ιδρύοντας θυγατρικές σε χώρες όπως η Κύπρος, που έχουν χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ κ.τ.λ.

Μ' αυτό τον τρόπο οι επιχειρηματίες ίσως προσπαθήσουν να διακρατήσουν μέρος των κερδών τους από εξαγωγές κ.τ.λ. αντί να τα φέρουν στην Ελλάδα. Επομένως, δεν είναι μόνο η επίπτωση στις τραπεζικές καταθέσεις από τα capital controls που έχουν σημασία.

Το ίδιο ισχύει για άλλους τομείς.

Οσο μάλιστα η κατάσταση με τα capital controls διαιωνίζεται επί μακρόν, τόσο η μεγαλύτερη η ζημία στην οικονομία.

Dr. Money