Τα «κόκκινα» δάνεια θέλουν τον τρόπο τους

Για να αναπτυχθεί η οικονομία με υψηλούς ρυθμούς, θα πρέπει οι τράπεζες να παρέχουν δάνεια. Ομως, τα γεγονότα με τους πλειστηριασμούς δείχνουν πού θα πρέπει να στραφούν.

Δημοσιεύθηκε: 1 Δεκεμβρίου 2017 - 07:56

Dr Money

Τα «κόκκινα» δάνεια θέλουν τον τρόπο τους

Η πορεία προς την έξοδο της χώρας από το τρίτο μνημόνιο δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα.

Αν όμως θα έπρεπε κάποιος να εντοπίσει το μεγαλύτερο εν δυνάμει εμπόδιο αυτή τη στιγμή, αυτό θα ήταν οι τράπεζες, με δεδομένη την αβεβαιότητα που εκπορεύεται από τα stress tests, το νέο λογιστικό πρότυπο IFRS 9 και τους διαγνωστικούς ελέγχους του SSM.

Στο επίκεντρο βρίσκεται ο μεγάλος όγκος των ανοιγμάτων και δανείων που δεν εξυπηρετούνται.

H ιστορία είναι λίγο-πολύ γνωστή.

Οι τράπεζες έχουν θέσει κάποιους στόχους για τη μείωση των προβληματικών δανείων μέχρι τα τέλη του 2019 σε συνεννόηση με τις εποπτικές αρχές.

Το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης πέφτει το 2018 και το 2019.

Οι τράπεζες έχουν πρακτικά 4 εργαλεία στη διάθεσή τους για να το πετύχουν.

Την αναδιάρθρωση των δανείων που μερικοί αποκαλούν «επέκτεινε (τη διάρκεια) και υποκρίσου (πως θα εξυπηρετηθεί το δάνειο)», τις διαγραφές δανείων, τις πωλήσεις δανείων σε funds ή άλλους και τους πλειστηριασμούς.

Σε παλαιότερο άρθρο υπό τον τίτλο «Κρατάτε μικρό καλάθι», είχαμε αναφερθεί στους λόγους που μας κάνουν να πιστεύουμε πως η αποτελεσματικότητα των πλειστηριασμών θα είναι περιορισμένη.

Αλλοι έχουν αντίθετη άποψη, εκτιμώντας ότι θα κάνουν πολλούς μπαταχτσήδες ή στρατηγικούς κακοπληρωτές να έλθουν σε συμφωνία με τις τράπεζες για να σώσουν τα ακίνητά τους και γενικά θα «πρασινίσουν» πολλά δάνεια.

Όμως, τα επεισόδια της πρώτης μέρας δείχνουν ότι ίσως κάποιοι έχουν αποφασίσει να χτίσουν πολιτικές καριέρες, αντιδρώντας στους πλειστηριασμούς. Όπως έκανε το κυβερνών κόμμα στο παρελθόν.

Αυτό ενισχύει την άποψή μας ότι οι πλειστηριασμοί δεν είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, με δεδομένο το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα.

Υπό αυτή την έννοια, οι τράπεζες θα πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση αλλού, αν θέλουν να πετύχουν στους στόχους μείωσης του προβληματικού στοκ δανείων.

Αυτός θα πρέπει να είναι ο συνδυασμός περισσότερων πωλήσεων δανείων, τιτλοποιήσεων και μεταφοράς δανείων σε οχήματα ειδικού σκοπού (SPV).

Οι διαγραφές δανείων πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή, όμως τα περιθώρια είναι δεδομένα, λόγω των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας, του μίγματος των ιδίων κεφαλαίων -50% και άνω σε αναβαλλόμενο φόρο (DTA κ.τ.λ.)- και των κεφαλαιακών αναγκών που γεννούν το IFRS9 και τα διαγνωστικά τεστ.

Ασφαλώς, ο ίδιος παράγοντας λειτουργεί περιοριστικά στις πωλήσεις χαρτοφυλακίων από δάνεια, αλλά ο κεφαλαιακός αντίκτυπος μπορεί να είναι μικρότερος.

Γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να δοθεί έμφαση στη μεταφορά προβληματικών δανείων από τον ισολογισμό των τραπεζών αλλού.

Οι τιτλοποιήσεις με πακετάρισμα δανείων, κυρίως προβληματικών, και πώληση των ομολόγων που θα εκδοθούν με εγγύηση τα δάνεια δίνουν μια διέξοδο.

Φυσικά, τέτοια ντιλ θα πρέπει να έχουν την κατάλληλη «δομή» για να μεταφερθούν εκτός ισολογισμού αλλά αυτό μπορεί να γίνει και να περιλαμβάνει στεγαστικά δάνεια (RMBS).

Άλλος τρόπος είναι η δημιουργία οχημάτων ειδικού σκοπού (SPVs), στα οποία θα μεταφερθούν προβληματικά δάνεια. Οι τράπεζες θα πρέπει να πουλήσουν το πλειοψηφικό κομμάτι σε τρίτους επενδυτές, π.χ. funds.

Αντίθετα με τις πωλήσεις δανείων, οι τράπεζες θα μπορούν να έχουν κάποιο ποσοστό στα SPVs και να επωφεληθούν αν όλα πάνε καλά, π.χ. με την επιχείρηση τα επόμενα χρόνια.

Φυσικά, όλοι οι τρόποι έχουν κάποιο κόστος.

Όμως, οι τιτλοποιήσεις και τα SPVs δίνουν την ευκαιρία να καλυφθεί το όποιο χαμένο έδαφος προκύψει από τη διενέργεια των πλειστηριασμών.

Ακόμη κι αν οι πλειστηριασμοί πάνε τελικά σύμφωνα με τους στόχους των τραπεζών, οι τιτλοποιήσεις και τα SPVs θα μπορούσαν να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ταχύτερα και να υπάρξει υπεραπόδοση έναντι των στόχων.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.