Η Ελλάδα επιδιώκει τις υποβαθμίσεις;

Όλες οι χώρες και οι εταιρίες κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να μην υποβαθμιστούν οι τίτλοι που εκδίδουν. Η Ελλάδα φαίνεται να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα.

Δημοσιεύθηκε: 18 Νοεμβρίου 2009 - 07:44

Dr Money

Ποιο είναι το πραγματικό εισόδημα των περισσότερων Ελλήνων, κυρίως των ελεύθερων επαγγελματιών και γενικότερα των μη μισθωτών;

Η σωστή απάντηση στο ανωτέρω ερώτημα ισοδυναμεί με τον τετραγωνισμό του κύκλου σε μια χώρα όπου η φοροδιαφυγή και η φοροκλοπή αποτελούν εθνικό σπορ.

Κι όμως, η ορθή απάντηση στο ανωτέρω ερώτημα αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για τη δίκαιη εφαρμογή του νέου πτωχευτικού κώδικα για ιδιώτες, που προωθεί η κυβέρνηση.

Ο κίνδυνος να σπεύσουν να επωφεληθούν από τον νέο νόμο δανειολήπτες που ψεύδονται για την πραγματική οικονομική τους κατάσταση είναι προφανώς υπαρκτός.

Είναι σίγουρα κάτι που δεν θα ήθελαν ούτε η κυβέρνηση ούτε οι τράπεζες, γιατί θα μπορούσε να κλονιστεί συθέμελα το χρηματοοικονομικό σύστημα της χώρας και να επηρεαστεί η εθνική οικονομία.

Από το ρεπορτάζ της χθεσινής συνάντηση της αρμόδιας υπουργού κ. Κατσέλη με τους εκπροσώπους της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) για τον νόμο περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών και άλλα θέματα προκύπτει ότι υπάρχει διαφωνία στο ζήτημα των στεγαστικών δανείων.

Η κυβέρνηση θέλει τα στεγαστικά δάνεια να συμπεριλαμβάνονται σε αυτά που θα καλύπτει ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ενώ η ΕΕΤ διαφωνεί.

Οι περισσότεροι που τα ακούνε όλα αυτά ίσως σκεφτούν πως οι τράπεζες κοιτάνε πάλι τα συμφέροντά τους και προσπαθούν να περιοριστεί η εφαρμογή του νόμου στα καταναλωτικά δάνεια και στις πιστωτικές κάρτες που παίρνουν υψηλότερες προβλέψεις.

Πράγματι, οι τράπεζες κοιτάνε το συμφέρον των μετόχων και των εργαζομένων τους και κανείς δεν μπορεί να τις κατηγορήσει γι’ αυτό.

Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι η ένστασή τους δεν έχει κάποια βάση.

Κατ’ αρχάς, κάθε τέτοιος νόμος θα λειτουργήσει περιοριστικά, τουλάχιστον στην αρχή, υπό την έννοια ότι οι τράπεζες θα γίνουν πιο προσεκτικές σε ποιους δανείζουν για να μην την πατήσουν.

Όμως, αυτό είναι κάτι που θα φανεί στην πράξη πώς δουλεύει.

Αν όμως ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά συμπεριλάβει τα στεγαστικά δάνεια, θα υπάρξει μία ακόμη συνέπεια που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.

Ως γνωστόν, οι ελληνικές τράπεζες έχουν αντλήσει ρευστότητα αξίας πολλών δισ. ευρώ με την οποία χρηματοδότησαν δάνεια κτλ, τιτλοποιώντας σημαντικό μέρος του χαρτοφυλακίου στεγαστικών δανείων.

Κοινώς, δανείσθηκαν δισ. ευρώ εκδίδοντας τίτλους μέσω οχημάτων ειδικού σκοπού (SPV). Η εξυπηρέτηση των τίτλων στηρίζεται στις ταμειακές ροές που προκύπτουν από την αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων που είχαν πακεταριστεί και έχουν αξιολογηθεί από τη Moody’s, την S&P και τη FitchRatings για την πιστοληπτική τους διαβάθμιση.

Ως γνωστόν, η παγκόσμια αγορά των τιτλοποιήσεων έχει παγώσει από το 2007 όπου ξέσπασε η πιστωτική και χρηματοοικονομική κρίση.

Όμως, οι τράπεζες συνέχισαν να τιτλοποιούν μαζικά απαιτήσεις τους, π.χ. στεγαστικά δάνεια, για να μπορούν να καταθέτουν τους τίτλους διαβάθμισης "ΑΑΑ" στην ΕΚΤ και να αντλούν φθηνή ρευστότητα.

Όμως, οι της S&P, της Μοοdy’s και της FitchRatings βάσισαν τις αξιολογήσεις των στεγαστικών δανείων σε μια σειρά κριτήρια, όπως η διαδικασία ανάκτησης της αξίας του υπόλοιπου του στεγαστικού δανείου σε περίπτωση που το τελευταίο μπει σε οριστική καθυστέρηση.

Επομένως, τυχόν εφαρμογή του ατομικού πτωχευτικού κώδικα στα στεγαστικά δάνεια αλλάζει ριζικά τα δεδομένα με την είσοδο δικαστών στη διαδικασία των ρυθμίσεων, οδηγώντας σε υποβαθμίσεις των υφιστάμενων τιτλοποιήσεων.

Αν συμβεί κάτι τέτοιο, οι ελληνικές τράπεζες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους τίτλους για να αντλήσουν ρευστότητα από την ΕΚΤ όπως έκαναν μέχρι σήμερα.

Αρνητικά θα επηρεαστούν επίσης οι νέες τιτλοποιήσεις που θα μπορούσαν να κάνουν βασιζόμενες στο στοκ του δανειακών χαρτοφυλακίων τα οποία δεν έχουν αξιοποιηθεί αφού θα περιοριστεί σημαντικά το ποσοστό των τίτλων που θα αξιολογηθεί ως "ΑΑΑ".

Κοντολογίς, η είσοδος των στεγαστικών δανείων στις διατάξεις του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά τυγχάνει μεν της αποδοχής των περισσοτέρων,
αλλά έχει παράπλευρες απώλειες που θα πρέπει να συνεκτιμηθούν.

Οι υποβαθμίσεις θα μειώσουν τις δυνατότητες των τραπεζών να αντλούν ρευστότητα από την τιτλοποίηση των στεγαστικών δανείων κι αυτό δεν μπορεί παρά να έχει δυσμενείς συνέπειες για τους δανειολήπτες και την εθνική οικονομία.

Μήπως θα πρέπει όλο το θέμα να επανεξεταστεί, ώστε να μην πάμε γυρεύοντας σώνει και καλά για υποβαθμίσεις;

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.