Ψαθάς (ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ): Δημιουργούμε νέο πρότυπο στα επιχειρηματικά πάρκα

Τα σχέδια ανάπτυξης της ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ ξεδιπλώνει ο CEO της εταιρίας, Θάνος Ψαθάς, σε συνέντευξή του στο Euro2day.gr. 

Ο κος Ψαθάς τονίζει ότι στο κέντρο του πλάνου επενδύσεων της εταιρίας είναι η προσφορά νέων υπηρεσιών προς τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις στα Επιχειρηματικά Πάρκα και η ανάπτυξη νέων βιομηχανικών εκτάσεων. 

Ο CEO της ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ περιγράφει τα τυπικά κόστη για μια εγκατεστημένη επιχείρηση σε οργανωμένη δομή, αλλά και τις μεγάλες ευκαιρίες για συνέργειες.  Παράλληλα, ο κ. Ψαθάς, ο οποίος προ ημερών συμμετείχε και στο Southeast Europe Connectivity Forum (SECF) στη Θεσσαλονίκη, περιγράφει την επόμενη μέρα στο Επιχειρηματικό Πάρκο του Βόλου και τις εργασίες αποκατάστασης που συνεχίζονται μετά το πέρασμα των καταστροφικών καταιγίδων Daniel και Elias. 

Ποια πλεονεκτήματα σε όρους συνεργιών προσφέρει η οργανωμένη ανάπτυξη σε Βιομηχανικές Περιοχές έναντι της υφιστάμενης κατάστασης στην Ελλάδα;

Καταρχάς, τα Πάρκα αποτελούν τους πρώτους υποψήφιους χώρους για την εφαρμογή της συμβίωσης. Ας δούμε όμως γιατί. Η βιομηχανία αποτελεί σημαντική πηγή επιχειρηματικής έρευνας και ανάπτυξης κυρίως στις προηγμένες οικονομίες, με τους μεγαλύτερους τεχνολογικούς και οικονομικούς πολλαπλασιαστές από άλλους τομείς. Η Βιομηχανία 4.0 είναι το επίτευγμα των ημερών μας και προκύπτει από ένα συρροή τεχνολογιών ταχείας ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο τα ελληνικά Επιχειρηματικά Πάρκα (ΕΠ) και Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙΠΕ), ως εκφραστές και μοχλοί της σύγχρονης επιχειρηματικής έκφρασης αποκτούν ένα ιδιαίτερα κρίσιμο ρόλο. Η χώρα μας κρατάει σταθερά καλή θέση στις νέες τεχνολογίες και την καινοτομία, γεγονός που θα μπορούσε να την οδηγήσει σε μια ουσιαστική ανανέωση, έτσι ώστε να πρωταγωνιστήσει στην παραγωγή και χρήση των τεχνολογιών της επόμενης βιομηχανικής επανάστασης. Προβλέπουμε, επομένως, ότι τα ΕΠ και οι ΒΙΠΕ θα αποτελέσουν τους χώρους που μπορεί να αναπτυχθεί και να εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα η μεγάλη τεχνολογική ανάπτυξη που συντελείται.

Αναφορικά με την ανάπτυξη συνεργειών, που αποκαλείται διεθνώς βιομηχανική συμβίωση, αυτή δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί χωρίς την ανάπτυξη του τεχνολογικού καμβά, της Βιομηχανίας 4.0. Τα πλεονεκτήματα που προβλέπουμε ότι θα ενισχυθούν είναι η ανταλλαγή ρευμάτων υλικών μεταξύ διαφορετικών μονάδων στις ΒΙΠΕ, που διαπιστώνουμε, και μια κλαδική εξειδίκευση, ενώ άλλος ένας τομέας που δείχνει δυναμική είναι η επαναχρησιμοποίηση ενέργειας. Ειδικά για τα υλικά, η συνεργασία μπορεί να επεκταθεί και στην αξιοποίηση των παραπροϊόντων και αποβλήτων, τα οποία και μπορούν να αποτελέσουν πρώτη ύλη για την παραγωγή μονάδων με παράλληλη ενεργειακή αξιοποίηση ή άλλα αντίστοιχα οφέλη. Αυτό το γεγονός πολλαπλασιάζεται γιατί μπορεί να λάβει χώρα σε ένα κλειστό επιχειρηματικό θύλακα με γεωγραφική εγγύτητα, με αποτέλεσμα ένα ευρύ δίκτυο συνεργασίας. Με τον ίδιο τρόπο, η κλειστή ροή της ενέργειας ανάμεσα στις παραγωγικές μονάδες ενός ΕΠ ή μιας ΒΙΠΕ, αποτελεί άλλο ένα ουσιαστικό πλεονέκτημα, που συντελεί στην εξοικονόμηση πόρων και την βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων ξεχωριστά των επιχειρήσεων και του Πάρκου συνολικά.

Ποιες παροχές προσφέρετε στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις Βιομηχανικές Περιοχές και με τι κόστος;

Το κύριο αντικείμενο της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ είναι ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη, η εκμετάλλευση και η διαχείριση Βιομηχανικών Περιοχών και Επιχειρηματικών Πάρκων. Στο πλαίσιο του αναπτυξιακού οράματος της η ΕΤΒΑ σε συνεργασία με τα αρμόδια Υπουργεία προωθεί επενδύσεις για την περιβαλλοντική αναβάθμιση των υφιστάμενων ΒΙΠΕ και τη δημιουργία ενός νέου προτύπου «επιχειρηματικών πάρκων» στον τομέα της περιβαλλοντικής οικονομίας. Σήμερα, κάνει αποτελεσματική διαχείριση και αξιοποίηση των εκτάσεων της και δημιουργεί προϋποθέσεις για βιώσιμη επιχειρηματικότητα και παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις. Η ΕΤΒΑ προβαίνει στην οργάνωση, διαμόρφωση, προστασία, συντήρηση, λειτουργία, αναβάθμιση, αντικατάσταση, ανακαίνιση, επέκταση και αξιοποίηση των έργων υποδομής, των κοινόχρηστων χώρων και εγκαταστάσεων, των κοινωφελών χώρων, κτιρίων και εγκαταστάσεων και στην παροχή πάσης φύσεως υπηρεσιών κοινής ωφέλειας προς τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις.

Οι υποδομές που έχει διαχρονικά αναπτύξει και λειτουργεί στα Πάρκα της είναι οι Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Αποβλήτων, τα συστήματα υδροδότησης, το οδικό δίκτυο, οι αγωγοί αποχέτευσης ομβρίων και ακαθάρτων καθώς και το δίκτυο ύδρευσης και πυροσβεστικής αρωγής, το δίκτυο του Ηλεκτροφωτισμού, η περίφραξη και η ελεγχόμενη είσοδο στο Πάρκο, τα κτίρια και άλλες κοινόχρηστες κτιριακές υποδομές. Ταυτόχρονα, η ΕΤΒΑ μεριμνά για τη συντήρηση των μεταφορικών μέσων και του εξοπλισμού που εξυπηρετούν τις ανάγκες του Πάρκου, για τη δενδροφύτευση, την άρδευση και τη συντήρηση των χώρων πρασίνου, καθώς για τις εν γένει διοικητικές και λειτουργικές δαπάνες της διαχείρισης του δικτύου των Πάρκων. Η ΕΤΒΑ αναλαμβάνει και τη διενέργεια πάσης φύσεως μετρήσεων, αναλύσεων και δειγματοληψιών, παρέχοντας ένα ολοκληρωμένο περιβαλλοντικό πρόγραμμα παρακολούθησης για την προστασία του περιβάλλοντος και τη συμμόρφωση με τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους στις εγκατεστημένες επιχειρήσεις.

Σε ετησιοποιημένη βάση, οι επιχειρήσεις για το οργανωμένο επιχειρηματικό περιβάλλον που απολαμβάνουν αλλά και για τα κίνητρα που αποκτούν εντός του Πάρκου, καταβάλλουν κοινόχρηστες δαπάνες, οι οποίες είναι αναλογικές της γηπεδικής έκτασης που κατέχουν εντός αυτών. Μάλιστα για το 2023 οι υπηρεσίες της ΕΤΒΑ ενισχύθηκαν με την παροχή ανταποδοτικών υπηρεσιών, που άλλοτε παρείχαν οι οικείοι ΟΤΑ, και με πρόσθετα μέτρα πυρασφάλειας και φύλαξης. Το κόστος για τις υπηρεσίες που απολαμβάνουν οι επιχειρήσεις είναι χαμηλό, για παράδειγμα η μέση τιμή ύδρευσης και επεξεργασίας λύματος ανέρχεται στα 0,72 ευρώ ανά κυβικό μέτρο, κόστος που υπολείπεται κατά 20-30% από τα αντίστοιχα κόστη των ΟΤΑ για το νερό και το λύμα ενώ η μέση μηνιαία τιμολόγηση για τις κοινόχρηστες δαπάνες είναι~430 ευρώ.

Τι ζημιές υπέστησαν τα Επιχειρηματικά Πάρκα στο Βόλο και στη Λαμία από τις καταστροφικές πλημμύρες και πώς κινείστε στο μέτωπο των αντιπλημμυρικών έργων.

Τους προηγούμενες μήνες πλημμυρικά φαινόμενα σπάνιας έντασης εκδηλώθηκαν στην περιοχή της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδας επηρεάζοντας την λειτουργία των Πάρκων του Βόλου, Λάρισας, της Καρδίτσας και της Λαμίας. Τα ακραία ύψη βροχής ξεπερνούν τα μέχρι πρότινος δεδομένα, με τα οποία έχουν διαστασιολογηθεί τα υδραυλικά έργα των Πάρκων της ΕΤΒΑ. Τα νέα κλιματικά δεδομένα μας απέδειξαν ότι οι υποδομές μας συνολικά σε επίπεδο χώρας δεν έχουν σχεδιαστεί να διαχειρίζονται τέτοια έντασης καιρικά φαινόμενα. Τα έντονα και διαδοχικά καιρικά συστήματα Daniel και Elias - ειδικά στο Επιχειρηματικό Πάρκο του Βόλου - προκάλεσαν εκτεταμένες βλάβες και υλικές ζημιές στα δίκτυα και τους οδικούς άξονες του. Παρόλα αυτά, η ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ., προέβη με εξ ολοκλήρου ίδιες δαπάνες στην έναρξη και στην ολοκλήρωση σημαντικού όγκου εργασιών αποκατάστασης των υλικών ζημιών, με απόφραξη των φρεατίων του δικτύου ομβρίων με μηχανικά μέσα, με εκτεταμένους καθαρισμούς σε φρεάτια ομβρίων, αλλά και με καθαρισμό όλων των περιμετρικών τάφρων. Συνολικά υπολογίζεται ότι απομακρύνθηκαν τουλάχιστον 80.000 μ3 φερτών υλικών από το Πάρκο του Βόλου. Η άντληση των φρεατίων συνεχίστηκε μετέπειτα και συνεχίζεται και σήμερα. Το Πάρκο της Λαμίας δεν υπέστη εκτεταμένες ζημιές και αυτές έχουν στο μεγαλύτερο μέρος τους αποκατασταθεί.

Στόχος της ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ., ως διαχειριστής του Πάρκου, πέραν της αυτονόητης προστασίας της ανθρώπινης ζωής, να καταστούν λειτουργικά το δίκτυο ομβρίων και οι περιμετρικοί αντιπλημμυρικοί τάφροι του αλλά και να αποκατασταθεί η προσβασιμότητα στις Εγκατεστημένες Επιχειρήσεις των Πάρκων η οποία στο πρώτο καιρικό φαινόμενο ήταν αδύνατη. Με έμφαση στο Πάρκο του Βόλου στόχος της ΕΤΒΑ ήταν επιτευχθεί η κατά το δυνατό ταχύτερη επαναφορά της κανονικής λειτουργίας του ΕΠ για την ομαλή ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στην περιοχή.  Παράλληλα, η εταιρεία μας προχωράει σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές στη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του συστήματος απορροής των ομβρίων υδάτων της περιοχής. Οι εν λόγω εργασίες είναι ουσιώδεις για την πρόληψη ατυχημάτων και τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των υποδομών των Πάρκων. Στο πλαίσιο αυτό εν όψει και της χειμερινής περιόδου για την εύρυθμη και απρόσκοπτη εν γένει λειτουργία των Πάρκων θα προβεί στις αναγκαίες αναθεωρήσεις των Αντιπλημμυρικών Μελετών και υλοποίηση έργων, με συμβολή στην εκτόνωση και στην ομαλή λειτουργία σε περίπτωση υπερχείλισης τάφρων και ρεμάτων ανάντη και κατάντη των Πάρκων, κατά την εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων. Για το σκοπό αυτό θα επιδιώξει και την συνεργασία με τις τοπικές αρχές της Πολιτικής Προστασίας και των οικείων Διευθύνσεων Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας.

Τι περιλαμβάνει η πρόταση αναβάθμισης των 14 ΒΙΠΕ που έχετε καταθέσει στο Ταμείο Ανάκαμψης;

Η βιωσιμότητα των Επιχειρηματικών Πάρκων είναι άμεσα συνδεδεμένη με την υλοποίηση έργων και δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), γεγονός που έχει ήδη αναγνωρίσει το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και ειδικότερα η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, καθώς οργάνωσε και δημοσιοποίησε εξειδικευμένη Δράση για τα Βιομηχανικά Πάρκα με δικαιούχους τους φορείς ανάπτυξης και λειτουργίας τους. Η Δράση προβλέπει έργα εξοικονόμησης ενέργειας, ψηφιακού μετασχηματισμού και βελτίωσης των περιβαλλοντικών επιδόσεων, προκειμένου τα Πάρκα να προετοιμαστούν για την επόμενη περίοδο, αυτή του «Ελλάδα 2.0.». Για την προετοιμασία και ένταξη στο χρηματοδοτικό εργαλείο του Ταμείου, η ΕΤΒΑ προετοίμασε επενδυτικές προτάσεις αξίας 50,5 εκατ. ευρώ. Οι επεμβάσεις και τα έργα αναβάθμισης προβλέπουν τη βελτίωση των υποδομών επεξεργασίας αποβλήτων, υποδομών υδροδότησης, οδικά έργα, ψηφιακή αναβάθμιση και άλλες δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας με επεμβάσεις στον ηλεκτροφωτισμό και τους ενεργοβόρους εξοπλισμούς κατά την λειτουργία των Πάρκων.

Πώς σχεδιάζετε να αξιοποιήσετε τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ;  

Η ΕΤΒΑ εντός του 2023 «συναντήθηκε» με σημαντικές αλλαγές, τόσο στο Νομοθετικό Πλαίσιο όσο και στα θέματα οικονομικής ενίσχυσης με χρηματοδοτικά εργαλεία σημαντικών Δράσεων για την ιστορία της. Η έκδοση του νέου Νομοθετικού Πλαισίου (Ν. 4982/2022) έδωσε τη δυνατότητα υπαγωγής στο πεδίο του για 25 Πάρκα της, με πλεονεκτήματα και επενδυτικές ευκαιρίες, ενώ σημαντικό ορόσημο ήταν και η αναθεώρηση των Κανονισμών Λειτουργίας των Πάρκων μετά από συμπλήρωση δεκαετίας, από τη θέσπιση των προηγούμενων. Η αναμενόμενη ένταξη 14 Πάρκων στο χρηματοδοτικό εργαλείο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας του “Ελλάδα 2.0”, για εξασφάλιση επιχορήγησης προκειμένου για την υλοποίηση πράσινων έργων αναβάθμισης υποδομών και δυνατότητα παροχής ψηφιακών υπηρεσιών εκ μέρους της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ προς τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις, αποτελεί μια ουσιώδη εξέλιξη για την επόμενη μέρα της οργανωμένης επιχειρηματικότητας.

Η οικονομική βιωσιμότητα και η επαναλαμβανόμενη για τρίτη συνεχή χρήση κερδοφορία της ΕΤΒΑ, μας δίνει την δυνατότητα να σχεδιάζουμε με μεγαλύτερη αισιοδοξία, αξιοποιώντας δυναμικά και βιώσιμα τα κέρδη και τα ταμειακά διαθέσιμα. Στο κέντρο του πενταετούς πλάνου επενδύσεων που σχεδιάζουμε αυτή την περίοδο είναι η προσφορά νέων υπηρεσιών προς τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις στα Πάρκα διαχείρισής μας και η ανάπτυξη νέων βιομηχανικών εκτάσεων και Επιχειρηματικών Πάρκων, οι οποίες και διαμορφώνουν ένα νέο και διευρυμένο πεδίο ανάπτυξης καθώς και δυναμικές προκλήσεις για το μέλλον.