ΧΑ: Η… αθέατη πλευρά του πάρτι!

Τι σπεύδει να προεξοφλήσει το Χ.Α. σε μια περίοδο όπου το διεθνές σκηνικό φαίνεται να βαραίνει και η κατάσταση στην πραγματική εγχώρια οικονομία βαδίζει ανησυχητικά από το κακό στο χειρότερο.

Δημοσιεύθηκε: 2 Φεβρουαρίου 2012 - 07:50

Στέφανος Kοτζαμάνης [email protected]

Η ακόλουθη ερώτηση έχει απασχολήσει πολλές φορές τους επενδυτές στο παρελθόν: μπορεί, άραγε, οι αγορές να κάνουν λάθος; H απάντηση είναι πως οι αγορές συχνά υπερβάλλουν, πότε προς τα πάνω και πότε προς τα κάτω, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις αποδεικνύεται πως έχουν δίκιο, γιατί γνωρίζουν κάτι που οι απλοί επενδυτές θα το μάθουν στο μέλλον.

Το ερώτημα για το αν οι αγορές σφάλλουν έχει έρθει για μία ακόμη φορά στην επικαιρότητα μετά την έντονη άνοδο που σημείωσε τον Ιανουάριο (και μάλιστα με πολύ αυξημένο όγκο συναλλαγών) ο Γενικός Δείκτης στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, σε μια περίοδο όπου:

Πρώτον, παρά το γεγονός ότι το PSI+ φαίνεται να βρίσκεται στην τελική του φάση, το σενάριο για πιθανή χρεοκοπία της χώρας και επιστροφής στη δραχμή δεν έχει εκλείψει. Μάλιστα, τον Ιανουάριο, στον διεθνή τύπο από αρκετούς αναλυτές διατυπώνονταν συχνά εκτιμήσεις που ανέβαζαν τη σχετική πιθανότητα γύρω στο 20%-30%.

Δεύτερον, η κατάσταση στην πραγματική οικονομία επιδεινώνεται μέρα με την ημέρα: η πτώση του όγκου των πωλήσεων τον Ιανουάριο υπολογίζεται σε διψήφιο ποσοστό για πολλούς κλάδους, ο επίσημος δείκτης ανεργίας φλερτάρει πλέον με το 20%, η πιστωτική επέκταση μειώνεται με ολοένα και αυξανόμενους ρυθμούς από μήνα σε μήνα κ.λπ.

Τρίτον, η κατάσταση στα δημόσια οικονομικά δεν έχει μπει σε τάξη, παρά το γεγονός ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα έκλεισε χαμηλότερα του 10% το 2011. Η ουσία είναι ότι απαιτούνται νέα πολύ σκληρά μέτρα, που θα επιτείνουν την ύφεση, συνεχίζοντας τον φαύλο κύκλο που έχει προκαλέσει η μνημονιακή πολιτική στην πραγματική οικονομία.

Τέταρτον, το ελληνικό πολιτικό σύστημα καλείται να επιδείξει πρωτοφανή συναίνεση σε σκληρές αποφάσεις, όταν την ίδια περίοδο δεν μπορεί να συμφωνήσει ούτε και σε θέματα δευτερεύουσας σημασίας.

«Λίγα» τα θετικά νέα

Επισήμως, δύο μόνο θέματα που θα μπορούσαν σε κάποιον βαθμό να έχουν επηρεάσει θετικά μέχρι σήμερα τη χρηματιστηριακή αγορά έγιναν γνωστά το τελευταίο χρονικό διάστημα:

Πρώτον, το σενάριο για «κούρεμα» 70% (και όχι 50%), με παράλληλη ένταξη σε αυτό » και των ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Σε ποιο ποσοστό αυτό το σενάριο θα επαληθευτεί θα το μάθουμε πιθανότατα σε λίγες μόνο ημέρες.

Και δεύτερον, ότι το πρόγραμμα κρατικής στήριξης για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών προβλέπει μετοχές άνευ ψήφου. Αυτό μπορεί μεν να μην αυξάνει (θεωρητικά τουλάχιστον…) τον έλεγχο που θα έχει το δημόσιο στο management των τραπεζών, ωστόσο το ζήτημα της άντλησης πρόσθετων κεφαλαίων (και ο φόβος για σχετική διάχυση ποσοστού) δεν εξαλείφεται, αλλά μετακυλίεται για το μέλλον, όταν -υπάρχει η ελπίδα- οι συνθήκες θα είναι ευνοϊκότερες. Επιπρόσθετα, αν οι νέες άνευ ψήφου μετοχές συνοδευτούν και από επιβολή επιτοκίου, τότε θα έχουμε και σημαντική αιμορραγία των τραπεζών για τόκους.

Οι δύο αυτές εξελίξεις, όμως, δεν αρκούν από μόνες τους για να προκαλέσουν τόσο έντονη μεταβολή στο επίπεδο τιμών των ελληνικών μετοχών. Έτσι, με βάση κάποιους αναλυτές, το πιθανότερο είναι πως η τρέχουσα άνοδος του Γενικού Δείκτη σπεύδει να προεξοφλήσει μια αλλαγή πολιτικής στάσης από τη Γερμανία και τους ισχυρούς εταίρους της στην ευρωζώνη.

Επισήμως, βέβαια, τίποτε ουσιαστικό δεν έχει αλλάξει στο πολιτικό λεξιλόγιο της γερμανικής διπλωματίας σε σχέση τόσο με τη γενικότερη ευρωζωνική πολιτική (ανάγκη για σύμφωνο σταθερότητας, ούτε λέξη για ευρωομόλογο κ.λπ.) όσο και ειδικότερα με την Ελλάδα (απειλές Σόιμπλε για προσαρμογή σε νέο σκληρότερο μνημόνιο, φιλολογία για επίτροπο κ.λπ.).

Ωστόσο, παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν πως στην πολιτική σκηνή είναι πολύ συχνό το φαινόμενο οι πράξεις να προηγούνται των λόγων και η λεκτική παραδοχή να… ακολουθεί σε δόσεις. Και δίνουν ως παράδειγμα της ελληνικής κυβέρνησης τον Γιώργο Παπανδρέου όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας: χρειάστηκαν περίπου έξι μήνες μέχρις ότου περάσουμε από το «λεφτά υπάρχουν» στην ψήφιση του μνημονίου και στην επίσημη αλλαγή πολιτικής στάσης.

Οι αποχρώσες ενδείξεις

Ποιες όμως είναι στην τρέχουσα πραγματικότητα οι ενδείξεις που διαπιστώνουν ορισμένοι, υποστηρίζοντας πως η Γερμανία και ο ευρωπαϊκός βορράς γενικότερα έχουν μεταβάλει την πολιτική τους;

Πρώτον, η πολύ χαλαρότερη στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία το τελευταίο χρονικό διάστημα κινείται σε σαφώς διαφορετική ρότα σε σχέση με τη γερμανική πολιτική ρητορική. Την ώρα δηλαδή όπου η Γερμανίδα καγκελάριος φαίνεται πως επιδιώκει να σφίξει τα λουριά σε επίπεδο δημοσιονομικής πολιτικής, έρχεται ο Μ. Ντράγκι της ΕΚΤ και τα… χαλαρώνει στο μέτωπο της νομισματικής πολιτικής! Αποφάσισε ο νέος διοικητής της ΕΚΤ να στασιάσει; Δύσκολο θεωρούν ένα τέτοιο ενδεχόμενο οι περισσότεροι.

Δεύτερον, όλοι παρατηρούν μια γενικότερη πρωτοβουλία στην Ευρωπαϊκή Ένωση να στηρίξει με κοινοτικά κονδύλια τις οκτώ ευρωπαϊκές χώρες που πλήττονται από υψηλά ποσοστά ανεργίας (μεταξύ αυτών η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Λετονία κ.ά.).

Ενδεικτική είναι η πίεση που άσκησε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής, ώστε να διατεθούν 82 δισ. ευρώ από τα λιμνάζοντα ευρωπαϊκά προγράμματα στις συγκεκριμένες χώρες, να αντιμετωπιστεί η ανεργία των νέων, αλλά και να εξασφαλίσουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό.

Γενικότερα, δεν είναι λίγοι αυτοί που εκτιμούν πως ο βορράς διαθέτει την πολιτική βούληση να ενισχύσει με κοινοτικά κονδύλια την ελληνική οικονομία μέσα στο 2012, ωστόσο -σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις- αυτό θα μπορούσε να γίνει αφού: α) οι Ευρωπαίοι διαπιστώσουν τη βούληση της ελληνικής κυβέρνησης για την υλοποίηση τομών και β) περάσει ο απαραίτητος χρόνος προκειμένου η Γερμανία να μπορέσει να περάσει την πολιτική της στροφή.

Τρίτον, ακόμη και το ενδεχόμενο συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων δείχνει πως ο ευρωπαϊκός βορράς έχει αρχίσει να βάζει νερό στο κρασί του, αφού οι χώρες του είναι εκείνες που κατά κύριο λόγο συμμετέχουν κεφαλαιακά στην ΕΚΤ.

Τέταρτον, και ίσως κυριότερο, είναι η ίδια η οικονομική πραγματικότητα. Η Γερμανία φέρεται να έχει αντιληφθεί και αυτή όσα εδώ και πολύ καιρό έχουν διαπιστώσει οικονομολόγοι από ολόκληρο τον κόσμο. Ότι δηλαδή η διατήρηση αυτής της πολιτικής θα φέρει το 2013 αποτέλεσμα στη χώρα, ενώ μια συνεχιζόμενη αστάθεια στην Ιταλία και στη Γαλλία θα απειλούσε και το δικό της ΑΑΑ αργά ή γρήγορα.

Όλα αυτά, βέβαια, δεν είναι τίποτε άλλο από εκτιμήσεις κάποιων παραγόντων της αγοράς, οι οποίες βέβαια συνδυάζονται και με παρατηρήσεις ανθρώπων του πολιτικού κόσμου. Ενδεχομένως, όμως, να είναι και ο βασικός λόγος με τον οποίο μπορεί να ερμηνευτεί και ο ανοδικός χρηματιστηριακός Φεβρουάριος. Οψόμεθα...

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.