Ο Barroso θριαμβολογεί για πέντε χαμένα χρόνια

Οι εξαγγελίες του επικεφαλής της Κομισιόν J.M. Barroso για το τέλος της κρίσης στην ευρωζώνη και την επιτυχία των πολιτικών λιτότητας αποτελούν μαγική εικόνα, υποστηρίζει στην Daily Telegraph ο αρθρογράφος Αmbrose-Evans Prichard.

Ο κ. Barroso ανέφερε κατά την ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε. από την Ελλάδα ότι η Ιρλανδία βγήκε με επιτυχία από το πρόγραμμα και επέστρεψε στις αγορές, ενώ η Λετονία εντάχθηκε στην ευρωζώνη και είναι μία από τις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες χώρες της Ε.Ε. "Αυτό δείχνει πως τα προγράμματα αποδίδουν όταν εφαρμόζονται σωστά", σημείωσε ο κ. Barroso.

Σύμφωνα με τον κ. Prichard ωστόσο η έξοδος της Ιρλανδίας στις αγορές δεν φανερώνει τίποτα για την αποδοτικότητα των προγραμμάτων διάσωσης που εφάρμοσε η ευρωζώνη.

Όπως επισημαίνει, η Ιρλανδία είναι άκρως ανταγωνιστική, δεύτερη πίσω από τη Φινλανδία στον σχετικό δείκτη της Παγκόσμιας Τράπεζας. Είναι μια ανοιχτή οικονομία με τις εξαγωγές να ανέρχονται στο 108% του ΑΕΠ και πλεόνασμα 4% στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Οι εμπορικές της συναλλαγές γίνονται κυρίως στις ζώνες του δολαρίου και της στερλίνας, οι οποίες ανακάμπτουν.

To Δουβλίνο δεν αντιμετώπισε ποτέ πρόβλημα με το "ακριβό" ευρώ, αλλά με το ύψος των επιτοκίων, που οδήγησε σε μια καταστροφική πιστωτική φούσκα. Κατά συνέπεια, το παράδειγμα της Ιρλανδίας δεν φανερώνει τίποτα για τις περιπτώσεις της Ιταλίας και της Πορτογαλίας, οι οποίες χρειάζονται πιο χαμηλή συναλλαγματική ισοτιμία, υποστηρίζει o κ. Prichard.

Ο ίδιος προειδοποιεί ωστόσο πως ακόμα και αν η Ιρλανδία τα καταφέρει χωρίς αναδιάρθρωση του χρέους, η ανεργία και η μετανάστευση Ιρλανδών στη Βρετανία, στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία έχουν φέρει σημαντικό πλήγμα στις μακροπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Το δημόσιο χρέος βρίσκεται στο 125% του ΑΕΠ και το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι ακόμα το υψηλότερο στην Ευρώπη, στο 7,8% του ΑΕΠ. Τα καθυστερούμενα στεγαστικά δάνεια συνεχίζουν να αυξάνονται σε επίπεδα-ρεκόρ και μένει να αποδειχθεί "κατά πόσον οι τράπεζες θα χρειαστούν άλλη μία ένεση στο χέρι από το ιρλανδικό κράτος".

Όσον αφορά τη Λετονία, ο κ. Prichard αναφέρει πως θα έπρεπε να καταγράφει πολύ ισχυρότερους ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ έχει μεταναστεύσει το 7% του πληθυσμού της.

Εν τω μεταξύ, στην περιφέρεια της ευρωζώνης, το δημόσιο χρέος της Πορτογαλίας έχει εκτοξευτεί τα τελευταία δύο χρόνια στο 128% του ΑΕΠ από 108%, φαινόμενο που παρατηρείται και στην Ιταλία και στην Ισπανία.

Το δημοσιονομικό έλλειμμα υποχωρεί με απελπιστικά αργό ρυθμό και βρίσκεται ακόμα στο 5,5% του ΑΕΠ. Η καθαρή διεθνή επενδυτική θέση της Πορτογαλίας (NIIP) έχει αυξηθεί από το -105% του ΑΕΠ το 2011 στο -114%. Η Ισπανία δεν βρίσκεται και σε πολύ καλύτερη κατάσταση στο -92% του ΑΕΠ.

Aς θυμηθούμε το κλίμα αισιοδοξίας που επικρατούσε το 2010 και το 2011, όταν οι αποδόσεις των ομολόγων και οι δείκτες εμπιστοσύνης δημιουργούσαν ελπίδες για το τέλος της κρίσης, τονίζει ο κ. Prichard, υπενθυμίζοντας πως ακριβώς αυτό είχε ανακηρύξει και τότε ο κ. Barroso.

"Oπότε ποια ήταν η βασική αποτυχία στη μακροοικονομική ανάλυση; Ποιο επιστημονικό λάθος προέτρεψε την ΕΚΤ να αυξήσει δύο φορές τα επιτόκια το 2011 και να ματαιώσει την ανάκαμψη; Τι οδήγησε τις ρυθμιστικές αρχές να αναγκάσουν τις τράπεζες να επιταχύνουν τον ρυθμό απομόχλευσης με προκυκλικά αποτελέσματα; Πόσο λάθος υπολόγισαν οι Βρυξέλλες τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές σε έναν κόσμο βαθιάς και παρατεταμένης ύφεσης, με ένα προβληματικό χρηματοπιστωτικό σύστημα; Έμαθε πραγματικά κανείς τίποτα από αυτά τα λάθη;" διερωτάται ο κ. Prichard.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Mario Draghi απομάκρυνε τον κίνδυνο κατάρρευσης στα ομόλογα της Ιταλίας και της Ισπανίας τον Ιούλιο του 2012, εξασφαλίζοντας τη στήριξη του Βερολίνου για έναν μηχανισμό στήριξης έκτακτης ανάγκης. Όπως υποστηρίζει ο Βρετανός αρθρογράφος, πολλοί αντιμετώπισαν την αντίδραση του Draghi σαν μια μαγική κίνηση, αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά η ανάληψη των καθηκόντων της ΕΚΤ ως δανειστή έκτακτης ανάγκης.

Ταυτόχρονα η νομισματική πολιτική παραμένει παθητική και περιοριστική. Ο δανεισμός προς τις επιχειρήσεις έχει υποχωρήσει 3,9% το τελευταίο έτος.

Εν τω μεταξύ, το tapering της Fed θα οδηγήσει σε εισαγόμενη νομισματική σύσφιγξη, υποστηρίζει ο κ. Prichard. Η ευρωζώνη είναι αντιμέτωπη με το δικό της ενδογενές tapering, καθώς οι τράπεζες συνεχίζουν την απομόχλευση, καταβάλλοντας €700 δισ. από τα δάνεια LTROs. Ο ισολογισμός της ΕΚΤ έχει υποχωρήσει από τα €3 τρισ. τον χρόνο στα 2,3 τρισ.

Ο κ. Prichard τονίζει ότι η ευρωζώνη έχει σπαταλήσει τα τελευταία πέντε χρόνια, όπου υπήρξε σε παγκόσμιο επίπεδο ανάκαμψη, σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει μια δυσλειτουργική νομισματική ένωση. Όπως επισημαίνει, ο κ. Barroso ενδέχεται να έρθει αντιμέτωπος με τη δυσάρεστη διαπίστωση πως αυτή η σχετικά ήρεμη περίοδος που περνά σήμερα η περιοχή είναι το καλύτερο που μπορεί να επιτύχει. Τι θα συμβεί αν η ευρωζώνη μπει σε μια επόμενη πτωτική φάση της παγκόσμιας οικονομίας, με ανεργία ήδη πάνω από 12% και ανεργία στους νέους που φτάνει το 57,7% στην Ισπανία, το 54,8% στην Ελλάδα και το 41,6% στην Ιταλία;

Η ευρωζώνη βρίσκεται ένα 'εξωτερικό σοκ' μακριά από μια αποπληθωριστική παγίδα και μια ύφεση μακριά από νέα κρίση ιδιωτικού και δημόσιου χρέους, προειδοποιεί ο κ. Prichard, και υποστηρίζει πως τίποτα δεν έχει επιλυθεί.

Παράλληλα, σημειώνει ότι το δημόσιο χρέος είναι υψηλότερο από ό,τι ήταν πριν από το πείραμα της λιτότητας και πως στο τέλος θα πρέπει να υπάρξει ένα Σχέδιο Μπρέιντι, όπως αυτό που εφαρμόστηκε στη Λ. Αμερική στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Μόνο που θα πρέπει να είναι μεγαλύτερης έκτασης και με πολύ πιο τραυματικές επιπτώσεις για την Ευρώπη.

"Οπότε ας γιορτάσουμε σήμερα όσο ο ήλιος βρίσκεται ακόμα στον ουρανό, συνεχίζοντας τα όνειρα", καταλήγει.