To «καμπανάκι» της Ε.Ε. σε εισηγμένες και θεσμικούς

Η είδηση της προηγούμενης εβδομάδας πέρασε στα ψιλά: Ελάχιστη δημοσιότητα δόθηκε -ακόμη και από τα μέσα που εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στα θέματα των επενδύσεων- στην πρόσφατη (9/4/2014) κατευθυντήρια οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εταιρική διακυβέρνηση.

Η αλήθεια είναι πως στην Ελλάδα -και παρά τις αντίθετου περιεχομένου δηλώσεις των εταιρειών και των φορέων- ο θεσμός της εταιρικής διακυβέρνησης αντιμετωπίζεται από την πλειονότητα των επιχειρήσεων συνήθως ως γραφειοκρατική διαδικασία, ως περιττά έξοδα ή ακόμη και ως ενοχλητικός έλεγχος…

Μάλιστα, εκπρόσωπος επιχειρηματικού φορέα έχει δηλώσει πως τα περί εταιρικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα αφορούν σχεδόν αποκλειστικά τον δημόσιο τομέα και όχι τις επιχειρήσεις!

Αντίθετα, σύμφωνα με την πρόσφατη κατευθυντήρια οδηγία (ντιρεκτίβα) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η εταιρική διακυβέρνηση συμβάλλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των εταιρειών. Σύμφωνα μάλιστα με τον κοινοτικό επίτροπο Michel Barnier, «τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχτεί επανειλημμένα ότι η βραχυπρόθεσμη προσέγγιση βλάπτει τις ευρωπαϊκές εταιρείες και την οικονομία. Η υγιής εταιρική διακυβέρνηση θα βοηθήσει ώστε να αλλάξει αυτή η κατάσταση».

Γενικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιστεύει πως η συμμετοχή των μετόχων στις εταιρείες θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη σε ό,τι αφορά τον έλεγχο των διοικήσεων, οι οποίες θα λογοδοτούν και θα καλούνται να πείθουν ότι ενεργούν με τρόπο που εξυπηρετεί τα μακροπρόθεσμα οφέλη τους.

Αν και η οδηγία έχει πανευρωπαϊκή διάσταση, εκτιμάται πως το ελληνικό χρηματιστήριο βρίσκεται πιο πίσω σε σχέση με το επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης των κεφαλαιαγορών του λεγόμενου ευρωπαϊκού βορρά.

Από την άλλη πλευρά όμως, ένα καλύτερο επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης θα μπορούσε να βοηθήσει τις εταιρείες του Χ.Α. να αντλήσουν ακόμη μεγαλύτερα κεφάλαια, καθώς στο σημείο αυτό η χώρα μας υπερτερεί σε σύγκριση με τις περισσότερες άλλες αναδυόμενες αγορές με τις οποίες σήμερα συγκρίνεται.

Σε κάθε περίπτωση, τα βασικά ζητήματα της νέας κοινοτικής οδηγίας αποσκοπούν:

• Στη μεγαλύτερη και ποιοτικότερη εμπλοκή των μετόχων με τις εταιρείες τους.

• Στην καλύτερη συσχέτιση μεταξύ των αμοιβών των διοικήσεων και της πορείας των εταιρειών. «Σήμερα, οι αποδοχές της διοίκησης δεν εξαρτώνται και τόσο πολύ από την απόδοση και το γεγονός αυτό ενθαρρύνει τις επιβλαβείς βραχυπρόθεσμες τάσεις» αναφέρεται χαρακτηριστικά, ενώ σε άλλο σημείο της έκθεσης σημειώνεται πως «ο έλεγχος των μετόχων εμποδίζει τους διευθυντές από το να εφαρμόζουν στρατηγική αποδοχών που να τους ανταμείβει προσωπικά, αλλά να μη συμβάλει στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης πορείας της εταιρείας».

• Στην ενίσχυση της διαφάνειας σε ό,τι αφορά τη διοίκηση των εταιρειών με έμφαση στο κομμάτι των συναλλαγών μεταξύ της επιχείρησης και των συνδεδεμένων μερών της (διοίκηση, βασικοί μέτοχοι, υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη).

• Στη διευκόλυνση των ξένων επενδυτών στο να ασκήσουν τα δικαιώματά τους, μεταξύ των οποίων και το να ψηφίζουν στις γενικές συνελεύσεις.

• Αναφορές γίνονται και στους θεσμικούς επενδυτές: «Οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές χαρτοφυλακίου τους δεν εστιάζουν επαρκώς στην πραγματική (μακροπρόθεσμη) παρουσία των εταιρειών, αλλά συχνά στις κινήσεις των τιμών των μετοχών και στη δομή των χρηματιστηριακών δεικτών (capital market indexes)».