Ο ρόλος του HR και οι νέες προκλήσεις

Επειδή με τις εργασίες του απέδειξε ότι για τις χώρες οι άνθρωποί τους είναι και ο πλούτος τους, ο Θίοντορ Σουλτζ βραβευόταν πριν από 50 και πλέον χρόνια με το Νόμπελ της οικονομίας, θέτοντας ταυτόχρονα και ένα σοβαρό πρόβλημα. Αυτό της αξιοποίησης των ανθρώπων, θεωρούμενων ως παραγωγικός και όχι μόνον πόρος.

Στην λογική αυτή εδράζεται και η δημιουργία τμημάτων διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού στις επιχειρήσεις, κλάδος που τα τριάντα τελευταία χρόνια γνωρίζει εντυπωσιακή άνοδο. Ένας κλάδος, εξάλλου, που αναπτύσσεται και στην Ελλάδα –με το Ελληνικό Ινστιτούτο Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΜΑΔ) της Ελληνικής Εταιρείας Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ) να παίζει σημαντικό και καινοτόμο ρόλο.

Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του ΕΙΜΑΔ πραγματοποιήθηκε πριν λίγο καιρό το 5ο Ετήσιο Συνέδριό του, με θέμα τον διάλογο για την επανεκκίνηση των διευθύνσεων ανθρώπινου δυναμικού (HR) που δραστηριοποιούνται στις επιχειρήσεις. Ανταλλάχθηκαν απόψεις, ακούστηκαν προτάσεις και δόθηκαν ερμηνείες στις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος αυτός, με τη συνεχώς αυξανόμενη σημασία του.

Ειδικότερα, ακούστηκαν τοποθετήσεις από γνωστά στελέχη του χώρου για τον ρόλο του HR όπως αυτός επαναπροσδιορίστηκε υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων και απαιτήσεων στον επιχειρηματικό κόσμο, την ετοιμότητα των στελεχών ανθρώπινου δυναμικού να ανταποκριθούν και να επιδράσουν στην ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων αξιοποιώντας τη διαφορετικότητα και την αξία που μπορεί να προσθέσει το «ανθρώπινο μωσαϊκό» για την επιχείρηση του σήμερα.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου δόθηκε η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να ακούσουν νέες τάσεις και πρακτικές εφαρμογές της τεχνολογίας, εργαλεία και μέσα κοινωνικής δικτύωσης που μπορεί να αξιοποιήσει το σύγχρονο HR λαμβάνοντας υπόψη του και προλαμβάνοντας τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους που ενδέχεται να αναπτυχθούν από το digital depression (ηλεκτρονική κατάθλιψη).

Πρόσκληση προς τις επιχειρήσεις απηύθυνε στο συνέδριο ο πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ  Κων. Λαμπρινόπουλος να προσχωρήσουν άμεσα σε μία συμμαχία για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων. Η πρωτοβουλία της ΕΕΔΕ αφορά στην κινητοποίηση 200 περίπου εταιρειών, ώστε μέσω της πρακτικής άσκησης να εξασφαλιστεί η συγκράτηση 600-1.000 ταλέντων στην χώρα.

Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Εργασίας Γιάννης Πλακιωτάκης ανέφερε ότι η κατάρτιση ανέργων μέσω κοινοτικών προγραμμάτων οδηγεί και σε μόνιμες θέσεις εργασίας στις επιχειρήσεις, αφού ένα ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό ανέργων, το οποίο υπερβαίνει το 20%, απορροφάται από τις επιχειρήσεις στις οποίες πραγματοποίησε την πρακτική του εκπαίδευση.

Η πρόεδρος της Δ.Ε. του ΕΙΜΑΔ, Μαίρη Γεωργιάδου, τόνισε ότι η ΕΕΔΕ και το ΕΙΜΑΔ εξακολουθούν να έχουν σαν πυξίδα το σύνθημα: Η Ελλάδα μπροστά. «Συνεχίζουμε να συμμετέχουμε σε κοινές δράσεις για τα εργασιακά, για νέες προσεγγίσεις σε πολλά θέματα που αφορούν το ανθρώπινο δυναμικό, να κάνουμε γνωστές τις προτάσεις μας για την καταπολέμηση της ανεργίας, για τις απαραίτητες αλλαγές σε νοοτροπίες και λογικές που απέτυχαν στο παρελθόν.

Επιλέξαμε το HR Reloading θέλοντας να αναδείξουμε ότι όλα τα στελέχη του HR είναι ετοιμοπόλεμα, μάχιμα, με αισιοδοξία, θετική σκέψη, πάθος και αγάπη γι' αυτό που κάνουν, αλλά και με πολλές γνώσεις, εμπειρίες, ικανότητες και κυρίως δυνατότητες. Θέλουμε να αναδείξουμε ότι ο καθένας ξεχωριστά είναι ένας μικρός ήρωας, ένας μικρός ηγέτης που έχει πρώτα απ' όλα το γνώθι σ' αυτόν, ξέρει τις δυνάμεις του, αλλά και δεν σταματάει να κοιτάζεται στον καθρέφτη, να αναγνωρίζει τις αδυναμίες του, να μαθαίνει και να αναπτύσσεται σε συνεχή βάση».

Αυτό που θέλουμε να διαπιστώσουμε σε μεγαλύτερο βάθος είναι το πεδίο των δυνατοτήτων του HR και το εύρος της επίδρασης που μπορεί να έχει στον τρόπο με τον οποίο διοικούνται σήμερα οι άνθρωποι, αλλά και στην ανταγωνιστικότητα των ίδιων των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Αν κατορθώσουμε να εμπνέουμε τους άλλους έτσι ώστε να μαθαίνουν περισσότερο, να κάνουν περισσότερα και να προσπαθούν περισσότερο, τότε πραγματικά μπορούμε να μιλάμε για ηγεσία στον χώρο του HR.

Αυτό αποτελεί βασική αρχή για το πού μπορεί να φτάσει και τι μπορεί να κάνει το HR στην Ελλάδα για τις επιχειρήσεις και τους ανθρώπους τους.

«Η καθημερινότητα μας αποδεικνύει ότι έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας. Οι απαιτήσεις εξακολουθούν να αυξάνονται και με προσπάθεια καταφέρνουμε να δούμε τις προκλήσεις σαν ευκαιρίες. Κάθε μας προσπάθεια, πρόταση και ενέργεια επικεντρώνεται στον στόχο μας, ατενίζοντας πάντοτε το όραμά μας και έχοντας σαν εφαλτήριο τις αρχές και τις αξίες μας. Πιστεύουμε ακράδαντα: (α) στο συγκριτικό πλεονέκτημα που δημιουργεί ο άνθρωπος, (β) στη λύση που είναι ο άνθρωπος και (γ) στην αξία που προσθέτει ο άνθρωπος», πρόσθεσε η κυρία Γεωργιάδου.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον είχε και η συζήτηση για την «επανεκκίνηση» της λειτουργίας του HR, στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ. Γιώργος Αρβανιτίδης, Βοηθός Γενικός Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού Τεχνολογίας και Λειτουργιών Σταθερής και Κινητής του ΟΤΕ, Ιωάννης Δρίτσας, Γενικός Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού της Metro AEBE, Γιάννης Κουτράκης, HR Leader, South East Europe της IBM Hellas, και η κυρία Ευτυχία Κασελάκη, Γενική Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού και Οργανωσιακής Μάθησης Ομίλου της Τράπεζας Πειραιάς.

Το πλέον βασικό συμπέρασμα από τη συζήτηση, την οποία συντόνισε η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Manpower Group Βενετία Κουσία, ήταν πως τα στελέχη της αγοράς αναγνωρίζουν πως, μολονότι ο ρόλος του HR έχει ισχυροποιηθεί, λόγω προκλήσεων που επέφερε η παγκόσμια οικονομική κρίση, την ίδια στιγμή ο κλάδος φέρει ένα σημαντικό μερίδιο ευθύνης ως προς τη διαχείριση των πολυδιάστατων επιπτώσεων της κρίσης.

Επιπλέον, αναγνωρίστηκε η αδυναμία να εντοπιστούν καινοτόμα εργαλεία και πρακτικές που θα είχαν συμβάλει στη θετικότερη αντιμετώπιση των πρωτόγνωρων νέων συνθηκών τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για το ανθρώπινο δυναμικό τους.

Ας σημειωθεί επίσης ότι, στη συζήτηση με θέμα τις προκλήσεις που παρουσιάζει το ανθρώπινο μωσαϊκό στον χώρο των οργανισμών, επιβεβαιώθηκε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν ενστερνισθεί τη διαφορετικότητα ως άξονα στρατηγικής για την ανάπτυξή τους και για τη βέλτιστη διαχείριση των διαφορετικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου μωσαϊκού. «Στην Ελλάδα», ανέφερε η κυρία Μαρία Λάμπρου, ex CEO στη Singular Logic, «ζούμε την απόλυτη υποκρισία στα θέματα αυτά. Η προσωπική μου εμπειρία σε αυτήν τη θέση είναι ότι μία γυναίκα στο Δ.Σ. αισθάνεται μεγάλη μοναξιά! Η ίδια όμως υποκρισία ισχύει και για τη συνύπαρξη νέων και μεγαλύτερων μέσα στον χώρο της εργασίας. Υπάρχει απίστευτος πόλεμος, που μεταφράζεται σε έλλειψη σεβασμού από τους νεότερους προς τους μεγαλύτερους και σε μόνιμο μπλοκάρισμα της εξέλιξης των νεότερων από τους μεγαλύτερους».

Ο κ. Ηλίας Βουδούρης, Αρχιμουσικός, Διευθυντής Ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ανέφερε ότι οι επιχειρήσεις θα έπρεπε να λειτουργούν όπως μία συμφωνική ορχήστρα, που «είναι ο αρμονικός συνδυασμός πολλών διαφορετικών οργάνων. Για το πρόγραμμα μιας Λυρικής Σκηνής χρειάζεται επιπλέον η συνεργασία και η συμμετοχή στο τελικό αποτέλεσμα, που είναι η εκτέλεση ενός έργου πολλών ακόμη διαφορετικών ανθρώπων –τραγουδιστές, χορωδοί, σκηνογράφοι κ.ά. Για το τελικό αποτέλεσμα δεν έχει καμμία απολύτως σημασία το φύλο, το χρώμα, η εθνικότητα, η θρησκεία ή άλλο χαρακτηριστικό, γιατί μεταξύ όλων υπάρχει μία κοινή γλώσσα, η μουσική».

Τέλος, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι δειλά σημάδια αύξησης των αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα στη χώρα μας για το 2015 -κάτω, όμως, από ορισμένες προϋποθέσεις- καταγράφει έρευνα της Kienbaum που παρουσιάστηκε στο συνέδριο. Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, τα οποία παρουσίασε η Δρ Ευαγγελία Μαρκάκη, Επιστημ. Συνεργάτης της Kienbaum Greece, από 1.000 εταιρείες όλων των κλάδων και τομέων σε 26 χώρες της Ευρώπης, με θέσεις από το top management μέχρι και τους κλητήρες - υπαλλήλους γραφείου - γραμματείς, υπάρχει τάση αύξησης των μισθών κατά περίπου 2,3% σε όλα τα επίπεδα των θέσεων.

Η Ελλάδα κινείται κοντά στο 2,2% για το 2015, ενώ ο πληθωρισμός προβλέπεται ότι θα κινηθεί κοντά στο 0,3% για τη χώρα μας. Αναφορικά με τους παράγοντες που θα επηρεάσουν τους μισθούς, εκείνοι που αξιολογούνται ως οι σημαντικότεροι είναι κυρίως οι σχετιζόμενοι με την προοπτική του κάθε κλάδου, την οικονομική προοπτική του κάθε κράτους χωριστά και την απόδοση της κάθε εταιρείας.