Σκωτσέζικο ντους για τους ευρωσκεπτικιστές

Ο Nigel Farage, ο δημοφιλής ηγέτης του ευρωσκεπτικιστικού Κόμματος της Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP), κερδίζει τις εντυπώσεις στις μέχρι τώρα εκτιμήσεις καθώς η χώρα ψηφίζει για τους αντιπροσώπους στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο.

Το UKIP, βάζοντας έντονα στο προσκήνιο την αντιμεταναστευτική ατζέντα και την ανεξαρτητοποίηση της Βρετανίας από την Ε.Ε., φαίνεται να είναι πρώτο στις προτιμήσεις των Βρετανών ψηφοφόρων, αφήνοντας πίσω του το κυβερνών Συντηρητικό Κόμμα και ακόμα πιο πίσω τους Εργατικούς και τους Φιλελεύθερους. Εάν τα αποτελέσματα αυτά επαληθευθούν στις ευρωκάλπες, τότε θα μπορούμε να μιλάμε για πρωτοφανή πολιτικό σεισμό. Τα παραδοσιακά κόμματα που καθορίζουν την πολιτική ζωή του Νησιού εδώ και δύο αιώνες θα περιοριστούν σε μικρά ποσοστά και ίσως ανατραπεί το πιο κλασικό υπόδειγμα δικομματισμού στη Δυτική Ευρώπη.

Τα παραπάνω στοιχεία δεν απαντούν σε όλες τις περιφέρειες του Ηνωμένου Βασιλείου. Στη Σκωτία, το προσωποπαγές UKIP παρουσιάζεται μεν ενδυναμωμένο σε σχέση με τις προηγούμενες ευρωεκλογές, αλλά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι ασκεί τόση επιρροή στους Σκωτσέζους, όσο στους Άγγλους.

Αν διαβάσουμε προσεκτικά την πιο πρόσφατη έρευνα που αποτυπώνει αυτήν ακριβώς τη διαφορά πολιτικής αντίληψης των δύο λαών, θα παρατηρήσουμε ότι στην ερώτηση "ποιο κόμμα εκπροσωπεί καλύτερα τα συμφέροντα της Αγγλίας;" το Κόμμα του Farage κόβει πρώτο το νήμα με 23%, οι Εργατικοί ακολουθούν με 17% και οι Συντηρητικοί είναι τρίτοι με 16%. Όταν το ερώτημα μετατραπεί στο "ποιο κόμμα εκπροσωπεί καλύτερα τα συμφέροντα της Σκωτίας;", το αποτέλεσμα είναι συντριπτικό: οι Σκωτσέζοι κατατάσσουν πρώτο το κυβερνών Εθνικό Κόμμα, στη δεύτερη θέση τους Εργατικούς (17%), τρίτοι έρχονται οι Συντηρητικοί (5%) και τελευταίο το UKIP με 0,8%.

Πώς μπορεί να ερμηνευθεί όμως αυτή η αποστροφή;

Πρώτον, το UKIP έχει υιοθετήσει μια βαθιά υποτιμητική στάση για το Σκωτσέζικο Κοινοβούλιο. Μέχρι τον περασμένο Ιανουάριο, προωθούσε την άποψη της κατάργησης και της αντικατάστασής του από τη Μεγάλη Σκωτσέζικη Επιτροπή, ένα σαφώς πιο υποβαθμισμένο όργανο, που αυτόματα θα οδηγούσε σε πιο αποδυναμωμένη σκωτσέζικη κυβέρνηση.

Στην περίπτωση αυτή, αξίζει να επισημάνουμε δύο στοιχεία: αρχικά, παρατηρείται μια διάσταση απόψεων (δυσαρμονία) μεταξύ της ηγεσίας του UKIP και της κοινής γνώμης στη Σκωτία, η οποία έχει μπει σε διαδικασία δημοψηφίσματος, άρα και περισσότερης αυτονομίας. Έγινε επίσης φανερό ότι το κόμμα του Farage αγνοεί τον παραδοσιακά ιστορικό ρόλο που παίζουν οι πολιτειακοί θεσμοί στη Σκωτία και τον σεβασμό που τρέφουν γι' αυτούς οι Σκωτσέζοι.

Ο δεύτερος παράγοντας που εξηγεί τη χαμηλή αποδοχή του UKIP στη Σκωτία είναι ιστορικός. Στις αρχές του 20ού αιώνα άρχισαν να αναπτύσσονται στη Μεγάλη Βρετανία οι πρώτοι πυρήνες της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Έδρα τους ήταν η βιομηχανική Σκωτία και κυρίως η περιοχή της Γλασκώβης, ενώ τα κινήματα αυτά ισχυροποιήθηκαν πολύ στα τέλη της δεκαετίας του 1910. Σημείο ορόσημο για τη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Σκωτίας, επίσης, ήταν η ανάληψη της πρωθυπουργίας από τη Θάτσερ.

Πράγματι, τα αντιθατσερικά αισθήματα είναι διάχυτα στη χώρα, και έχουν επηρεάσει γενικότερα τις επιδόσεις των Tories (Συντηρητικοί). Αυτό το ιστορικό προηγούμενο έχει μπολιάσει τις συνειδήσεις των Σκωτσέζων, με αποτέλεσμα οι ακραίες θέσεις του Farage για τη μετανάστευση και το κοινωνικό κράτος να ξυπνούν δυσάρεστες μνήμες στους πολίτες της χώρας.

Πριν από δύο εβδομάδες, ο Nigel Farage επισκέφθηκε το Εδιμβούργο για να στηρίξει την προεκλογική καμπάνια του UKIP στη Σκωτία. Η κινηματική εγρήγορση των κατοίκων της πρωτεύουσας σε κάθε επίσκεψη του Άγγλου πολιτικού είναι εντυπωσιακή. Εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο σημείο όπου προβλεπόταν η ομιλία του Farage για να διαδηλώσουν την προτίμησή τους στην πολυπολιτισμικότητα και να αποδοκιμάσουν την ακροδεξιά ρητορική του ηγέτη του UKIP.

Τα στοιχεία αυτά μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Σκωτία διατηρεί ακόμα κάποια αναχώματα έναντι τέτοιων λαϊκιστικών πρωτοβουλιών. Παρ' όλα αυτά, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε με ασφάλεια ότι έχει μείνει απρόσβλητη από τον ιό. Η τάση αμφισβήτησης των παραδοσιακών πολιτικών σχηματισμών, που είναι ιδιαίτερα έντονη στην Ευρώπη, ευνοεί το σχετικά νεότευκτο UKIP. Φαίνεται ότι σημαντικά τμήματα της νεολαίας και των μορφωτικά κατώτερων κοινωνικών ομάδων γοητεύονται από τον θορυβώδη και αιχμηρό πολιτικό λόγο του Farage, αγνοώντας πολλές φορές τις βαθύτερές του επιδιώξεις.

Περιττό, σε αυτό το σημείο, να αναφέρουμε, ότι αρκετά άτομα από τις τελευταίες κοινωνικές κατηγορίες ενστερνίζονται δεξιές, αντιμεταναστευτικές θέσεις, όπως συμβαίνει στην Αγγλία και την Ουαλία.

Πηγή: Premium.paratiritis.gr