Η υποχώρηση του ευρώ δείχνει να έχει... μέλλον

Η υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου είναι πολύ δύσκολο να αντιστραφεί, καθώς όλα δείχνουν ότι η ισοτιμία του ευρωπαϊκού νομίσματος σε σχέση με το αμερικανικό ανταγωνιστικό έχει ακόμα να περάσει από πολλές... φουρτούνες.

Ξεκίνησε άραγε η περίοδος της παρακμής του ευρώ; Πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι η υποχώρηση της ισοτιμίας του είναι αποτέλεσμα των οικονομικών εξελίξεων, αλλά και των προτεραιοτήτων που υπάρχουν στις δύο πλευρές του Ατλαντικού και σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα μαραθώνιο που ακόμα έχει πολλά χιλιόμετρα για να τερματίσει.

Οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές συνδέουν την υποχώρηση του ευρώ με την ισχυροποίηση της οικονομίας των ΗΠΑ, αλλά και με τους κλυδωνισμούς που υφίσταται η ευρωπαϊκή οικονομία, λόγω του συνδυασμού αποπληθωρισμός-ύφεση.

Μπορεί η πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Τζάνετ Γέλεν να υποστηρίζει ότι τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης δεν είναι αρκετά για τη FED ώστε να επιταχύνει τα σχέδια για αύξηση των επιτοκίων και ότι μια τέτοια κίνηση αναμένεται στα μέσα της επόμενης χρονιάς, εκτός και αν βελτιωθεί ταχύτερα και η αγορά εργασίας, αλλά το σίγουρο είναι ότι κάθε εβδομάδα, νέοι δείκτες επιβεβαιώνουν την ισχύ της αμερικανικής ανάκαμψης.

Στον αντίποδα, η οικονομία της ευρωζώνης κινείται σε τεντωμένο σκοινί, ενώ ο κ. Ντράγκι αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε «πρόσθετα μη συμβατικά μέτρα», προκειμένου να στηριχθεί η ευρωπαϊκή οικονομία, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, ενώ οι δείκτες που καταγράφουν τις προοπτικές της ευρωπαϊκής οικονομίας επιβεβαιώνουν σχεδόν καθημερινά τα προβλήματα της ευρωζώνης.

Έτσι, ο σύνθετος δείκτης υπευθύνων παραγωγής PMI της Markit, βαρόμετρο για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας, κατέγραψε τον χαμηλότερο ρυθμό του έτους τον Σεπτέμβριο, για την επιχειρηματική δραστηριότητα στην ευρωζώνη.

Αλλά και ο OOΣΑ προειδοποίησε για τον κίνδυνο παρατεταμένης στασιμότητας που αντιμετωπίζει η ευρωζώνη στην τελευταία του έκθεση για την παγκόσμια οικονομία. Και αυτό, σε αντίθεση με τις οικονομίες των ΗΠΑ, της Μ. Βρετανίας και του Καναδά, όπου η ανάπτυξη θα συνεχίσει να ρίχνει την ανεργία. Στην ευρωζώνη οι προβλέψεις για την ανάπτυξη αναπροσαρμόστηκαν στο 0,8% για το 2014 και στο 1,1% για το 2015. Αποτέλεσμα η απόδοση των αμερικανικών κρατικών ομολόγων σε δέκα χρόνια εμφανίζεται όλο και πιο ελκυστική σε σύγκριση με τα γερμανικά και και τα γαλλικά ομόλογα, γεγονός που οδηγεί σε ενίσχυση του δολαρίου έναντι του ευρώ. Και όπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, η ψαλίδα των αποδόσεων θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες.

Αλλά αυτός δεν είναι ο μόνος παράγοντας για την πτώση του ευρώ. Από τα τέλη του 2012, οι επενδυτές επέστρεψαν μαζικά στη ζώνη του ευρώ και αυτό συνέβαλε στο να διατηρηθούν οι ανοδικές τάσεις στην ισοτιμία του. Τώρα τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Στη θεωρία, η ΕΚΤ δεν έχει ως στόχο τη συναλλαγματική ισοτιμία. Τους τελευταίους μήνες όμως κάτι έχει αλλάξει. Ο κ. Ντράγκι, χωρίς να κάνει αναφορά επίσημα στο ευρώ, επανειλημμένα έχει αναγνωρίσει τη σημασία της συναλλαγματικής ισοτιμίας.

Σήμερα, η ΕΚΤ θεωρεί ότι υπάρχει μία σαφής σχέση μεταξύ του χαμηλού πληθωρισμού που μαστίζει την ευρωζώνη και του υψηλού επιπέδου της ισοτιμίας του ενιαίου νομίσματος. Για παράδειγμα, οι εισαγωγές ενέργειας οι οποίες εκφράζονται σε δολάρια. Όσο περισσότερο το ευρώ ισχυροποιείται έναντι του δολαρίου, τόσο περισσότερο οι τιμές του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου περιορίζονται και αυτό επηρεάζει τον πληθωρισμό.

Με δεδομένο λοιπόν τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού, η εξασθένηση του ευρώ αποτελεί κίνηση που αποκτά πληθωριστικές επιπτώσεις. Και σίγουρα, η μείωση των επιτοκίων αλλά και η διοχέτευση ρευστότητας είναι παράγοντες οι οποίοι συντελούν στην υποχώρηση της ισοτιμίας του ευρωπαϊκού νομίσματος.

Το ερώτημα που ανακύπτει πλέον είναι πόσο θα διαρκέσει η πτώση του ευρώ. Οι οικονομολόγοι της ING και της RBS εκτιμούν ότι το ενιαίο νόμισμα θα κινηθεί ασθενικά και το 2015. Η Goldman Sachs θεωρεί ότι όσο η ανάπτυξη στην ευρωζώνη παραμένει αναιμική, τόσο το ευρώ θα υποχωρεί.