Το Δημόσιο «πνίγει» τους ασφαλισμένους της Ασπίς

Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που εκδόθηκε προ ημερών για την υπόθεση της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ συζητήθηκε και σχολιάστηκε σε ασφαλιστικούς και νομικούς κύκλους.

Ορισμένοι μίλησαν για «οριοθέτηση» των αποζημιώσεων, κάποιοι άλλοι για «πύρρειο νίκη» των ζημιωθέντων της ΑΣΠΙΣ, άλλοι πάλι κάνουν λόγο για «ταφόπλακα στις ευθύνες του Δημοσίου».

Όλα τα ανωτέρω ενέχουν μία δόση αλήθειας.

Με την απόφασή του, σε μια δίκη «πιλότο», το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε οριστικώς και αμετακλήτως ότι οι ασφαλισμένοι της ΑΣΠΙΣ πρέπει να αποζημιωθούν, όπως το επιβάλλουν οι διατάξεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας.

Ωστόσο, την αποζημίωση καλείται να καταβάλει το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ζωής, αφού ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της εταιρείας και όχι το Ελληνικό Δημόσιο, ακόμη και αν αποδειχθεί η πλημμελής άσκηση εποπτείας από μέρους του.
Μάλιστα η απόφαση έκρινε ότι οι διατάξεις για το Εγγυητικό Κεφάλαιο είναι καθόλα συνταγματικές.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο ζημιωθείς από παράνομες πράξεις ή παραλείψεις του Ελληνικού Δημοσίου κατά την άσκηση εποπτείας επί των ασφαλιστικών επιχειρήσεων δεν έχει το δικαίωμα να προσφύγει δικαστικά για την αποκατάσταση της ζημίας του από το Ελληνικό Δημόσιο, κάτι το οποίο θα μπορούσε να ερμηνευθεί και εφαρμοσθεί αναλόγως και σε άλλες περιπτώσεις που υπάρχουν προσφυγές εναντίον του Δημοσίου για πλημμελή άσκηση εποπτείας (Τράπεζα της Ελλάδος Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς κ.α).

Το παραπάνω «σενάριο» είναι ασφαλώς ικανοποιητικό και για το Ελληνικό Δημόσιο και για τους ασφαλισμένους, αφού αφενός δεν ελέγχονται οι τυχόν πλημμέλειες του Ελληνικού Δημοσίου κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων των εποπτικών του αρχών, αφετέρου οι ασφαλισμένοι θα πάρουν το 70% των απαιτήσεων τους.

Βασική προϋπόθεση που κακώς, κατά την άποψη μας, έχει παραγνωρισθεί είναι ότι πρέπει να τελειώσει η εκκαθάριση. Ωστόσο, είναι τόσα τα νομικά και τεχνικά εμπόδια που έχουν τεθεί που η εκκαθάριση όχι μόνο καθυστερεί (σημειωτέον ότι 5 χρόνια δεν έχει υπάρξει καμία εξέλιξη) αλλά δεν προχωρά και δεν αναμένεται να προχωρήσει.

Η εκκαθάριση αντιμετωπίζει δύο σοβαρότατα προβλήματα:

Πρώτον το Ελληνικό Δημόσιο αγνοώντας παντελώς το προνόμιο των ασφαλισμένων επί της ασφαλιστικής περιουσίας μετά το κλείσιμο της εταιρίας επέβαλε κυρωτικά μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η εκκαθάριση θα του καταβάλει ανείσπρακτους φόρους (άνω των 30 εκατομμυρίων ευρώ).

Αυτό σημαίνει ότι αντί να αναγγελθεί το Ελληνικό Δημόσιο και να καταταχθεί μετά τους ασφαλισμένους, όπως προβλέπει το ν.δ. 400/1970, παίρνει εξασφαλιστικά μέτρα ώστε πριν την οποιαδήποτε πώληση ακινήτου να γίνεται παρακράτηση του βεβαιωθέντος φόρου υπέρ του με συνέπεια να καταστρατηγείται η ασφαλιστική νομοθεσία.

Κατόπιν τούτου και με δεδομένο ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβαίνει σε άρση των κυρωτικών μέτρων η εκκαθάριση της Ασπίς Πρόνοια αδυνατεί να προβεί σε πώληση των ακινήτων γιατί αν το πράξει θα κατηγορηθεί ότι ικανοποίησε το Ελληνικό Δημόσιο μη σεβόμενη το νομοθετικά αναγνωρισμένο προνόμιο των ασφαλισμένων (και μάλιστα θα ικανοποιηθεί το Ελληνικό Δημόσιο προτού καν συντάξει πίνακα η εκκαθάριση).

Δεύτερον ενώ μετά τη θέση σε εκκαθάριση δεν θα έπρεπε να επιβάλλονται φόροι στα ακίνητα της ασφαλιστικής περιουσίας (ΦΑΠ, ΕΤΤΗΔΕ, ΤΑΠ) στην περίπτωση της ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ καλείται η εκκαθάριση να καταβάλει το σύνολο των φόρων δηλαδή τόσο τα οφειλόμενα κατά τη λειτουργία της εταιρίας όσο και για μετά το κλείσιμο αυτής με αποτέλεσμα πρακτικά να μην μπορεί να γίνει μεταβίβαση των ακινήτων της ασφαλιστικής περιουσίας.

Πλέον μάλιστα από 1.1.2014 όπου απαιτείται να είναι εξοφλημένοι οι φόροι ακίνητης περιουσίας του ακινήτου που εκποιείται μέσω πλειστηριασμού είναι προφανές ότι καλείται η εκκαθάριση να καταβάλει φόρους που δεν οφείλονται, επειδή παρανόμως έχουν επιβληθεί και βεβαιωθεί μετά τη θέση σε εκκαθάριση της εταιρίας.
Μήπως θα έπρεπε να ξαναδιαβαστεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας;

Μήπως θα έπρεπε η Πολιτεία να δώσει άμεσα λύσεις ώστε να επιταχυνθεί η εκκαθάριση και να αποζημιωθούν οι ασφαλισμένοι;

Και τελικά το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ζωής, το οποίο εισπράττει κάθε έτος 8.500.000 ευρώ σε εισφορές, θα μπορέσει να ικανοποιήσει τους ασφαλισμένους της ΑΣΠΙΔΑΣ ή αν το κάνει θα καταρρεύσει με δεδομένο ότι το έλλειμμα του ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ξεπερνά τα 550.000.000 ευρώ;

Και αν ανακληθούν οι άδειες και άλλων ασφαλιστικών εταιριών στο μεταξύ ποιος θα προλάβει να αποζημιωθεί;
Ερωτήματα ασφαλώς τα οποία χρήζουν άμεσης απάντησης γιατί το πρόβλημα είναι μπροστά μας.

*Δικηγόρος της πλειοψηφίας των ασφαλισμένων που προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.