Αποκλεισμένοι από την ανάπτυξη οι μισοί αμερικανοί!

Η αμερικάνικη οικονομία έχει αναπτυχθεί σημαντικά από την δεκαετία του 1970, αλλά οι μισοί Αμερικανοί δεν έχουν καταφέρει να γευτούν τους καρπούς της ανάπτυξης αυτής, σύμφωνα με έρευνα των Thomas Piketty, Emmanuel Saez και Gabriel Zucman.

Όπως υποστηρίζουν οι τρεις οικονομολόγοι, περίπου 117 εκατ. Αμερικανοί ζουν με εισοδήματα που είναι στάσιμα στα 16.000 δολάρια προ φόρων.

Οι ίδιοι χαρακτηρίζουν την εισοδηματική στασιμότητα που έχει βιώσει το κατώτατο 50% των Αμερικανών «ως την πιο εντυπωσιακή εξέλιξη στην οικονομία των ΗΠΑ τις τελευταίες δεκαετίες».

«Το κατώτατο μισό του ενήλικου πληθυσμού έχει αποκλειστεί από την οικονομική ανάπτυξη τα τελευταία 40 χρόνια και η μικρή αύξηση στο διαθέσιμο εισόδημα έχει απορροφηθεί από την άνοδο στις δαπάνες για την υγεία» τονίζουν σε επιστημονικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 2 Δεκεμβρίου.

Το 1980, το εισόδημα του πλουσιότερου 1% των ενηλίκων ήταν 27 φορές μεγαλύτερο από αυτό του κατώτατου μισού. Σε όρους δολαρίου με τιμές 2014, το πλουσιότερο 1% κέρδιζε 428.000 δολάρια, έναντι 16.000 για το φτωχότερο 50%. Ως το 2014, οι πλουσιότεροι Αμερικανοί κέρδιζαν 81 φορές περισσότερα από αυτά του κατώτατου μισού, στα 1,3 εκατ. δολάρια το χρόνο έναντι 16.000 δολαρίων.

H διεύρυνση των ανισοτήτων οφείλεται σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας στη μεγαλύτερη σημασία που έχει αποκτήσει το κεφάλαιο στην απόκτηση πλούτου. Είναι η θεωρία που παρουσίασε ο κ. Piketty στο βιβλίο του «Το Κεφάλαιο στον 21ο Αιώνα», στο οποίο ισχυρίζεται ότι ο ρυθμός απόδοσης του κεφαλαίου, όπως των μετοχών ή του real estate, είναι υψηλότερος από το ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης.

«Υπάρχει μια διαδεδομένη αντίληψη ότι η άνοδος της εισοδηματικής ανισότητας οφείλεται κυρίως στην έκρηξη των μισθών στο ανώτατο όριο της εισοδηματικής κατανομής, στους “πλούσιους εργαζόμενους”.

Τα αποτελέσματα μας επιβεβαιώνουν ότι η αντίληψη αυτή είναι σωστή από τη δεκαετία του 1970 ως το 1990. Αλλά σε αντίθεση με προηγούμενες δεκαετίες, η αύξηση στη συγκέντρωση του εισοδήματος τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οφείλεται στην έκρηξη των εισοδημάτων από μετοχές και ομόλογα. Οι πλούσιοι εργαζόμενοι μετατρέπονται ή αντικαθίστανται από τους ραντιέρηδες» σημειώνουν.

Η αποτυχία των πολιτικών αναδιανομής

Σύμφωνα με τον Piketty και τους δύο συναδέλφους του, τα μέτρα που έλαβαν οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ περιόρισαν ελάχιστα την ανισότητα.

Η έρευνά τους δείχνει πως από το 1980 ως το 2014, το μετά φόρων εισόδημα του φτωχότερου 50% αυξήθηκε μόνο κατά 21% από το 1980 ως το 2014, πολύ λιγότερο από το μέσο εθνικό εισόδημα.

Αλλά ακόμα και αυτή η αύξηση του μετά φόρων εισοδήματος προέρχεται κυρίως από δαπάνες για υγεία και δημόσια αγαθά. Το μετά φόρων διαθέσιμο εισόδημα του φτωχότερου 50% παρέμεινε στάσιμο στις 16.000 δολάρια.