Επενδυτές, μην ακούτε τις αρκούδες…

Η σχεδόν τέλεια συντονισμένη ανοδική κίνηση των εμπορευμάτων και πτωτική του δολαρίου θα διαταραχτεί. Οι αναδυόμενες αγορές θα εισέλθουν σε bear market. Και στις ΗΠΑ θα ξεκινήσει μια μακρά περίοδος υπεραπόδοσης, προβλέπει στους ”FT” ο στρατηγικός αναλυτής John-Paul Smith.

Δημοσιεύθηκε: 10 Δεκεμβρίου 2007 - 07:54

του John-Paul Smith (*)

Καθώς παρακολουθώ τα έντονα τραντάγματα που πλήττουν τις αγορές κεφαλαίου του πλανήτη, θυμάμαι τι μου άρεσε πάντα σε αυτή τη δουλειά. Είμαι διαχειριστής επενδύσεων περίπου ένα τέταρτο του αιώνα και θυμάμαι να έχω δει τέτοιου είδους ακραίες καταστάσεις μόνο δύο φορές στο παρελθόν - με το κραχ του 1987 και την τεχνολογική φούσκα του 1999-2000.

Ο χρηματοοικονομικός κλάδος έχει πλέον προεξοφλήσει το χειρότερο σενάριο. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων είναι αρκετά κάτω από τις μερισματικές αποδόσεις εύρωστων και με καλή κεφαλαιοποίηση εταιριών, ειδικά στον φαρμακευτικό κλάδο, και σχεδόν όλες οι αμερικανικές μετοχές που σχετίζονται με την κατανάλωση έχουν διολισθήσει δραματικά.

Από κάθε άποψη, εκτός εκείνης του παρατεταμένου αποπληθωρισμού, οι μετοχές είναι απίστευτα φθηνές σε σχέση με τα ομόλογα. Το δολάριο έχει πέσει πάνω από 40% έναντι του ευρώ και, σε όλες τις χρηματαγορές, οι επενδυτές momentum ανταμείβονται πολύ περισσότερο από τους επενδυτές αξίας. Την ίδια ώρα, οι αγορές εμπορευμάτων και οι αναδυόμενες απολαμβάνουν ένα καθεστώς σχεδόν καταφυγίου και κινούνται σε ιστορικά επίπεδα-ρεκόρ. Ο subprime δανεισμός σε κατά κύριο λόγο αναξιόπιστους πελάτες θα αφήσει μια σειρά από επισφαλή χρέη στην εργαζόμενη τάξη της Αμερικής.

Αυτοί όμως οι ιδιοκτήτες είναι λίγοι σε σύγκριση με το μέγεθος της αγοράς ακινήτων των ΗΠΑ και του συνόλου της οικονομίας. Στην κατανάλωση, στην υπάρχουσα κοινωνία μεγάλης ανισότητας των ΗΠΑ, κυριαρχούν οι υψηλόμισθοι, ενώ το φτωχότερο 10% καταλαμβάνει λιγότερο από 1% της κατανάλωσης.

Η πραγματική αιτία της προφανούς επίδρασης της κρίσης στο subprime στις αγορές είναι η ψυχολογία των παραγόντων και των παρατηρητών της αγοράς, και ειδικά η μεγάλη έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντί της, η οποία πηγάζει από το τραύμα της τεχνολογικής φούσκας.

Στο τέλος της ανοδικής τεχνολογικής αγοράς, η φήμη όλου του κλάδου χρηματοοικονομικών υπηρεσιών ήταν κουρέλι. Η αξιοπιστία των αναλυτών υπέστη τα περισσότερα, εξαιτίας της σύγκρουσης συμφερόντων και της απροθυμίας τους να συστήσουν πώληση σε μετοχές τις οποίες κατ’ ιδίαν βαθμολογούσαν με πιο υποτιμητικό τρόπο.

Ο κύκλος έχει κλείσει από την ταραγμένη άνοιξη του 2000. Η ”φούσκα” είναι μια παραχρησιμοιημένη μεταφορά, αλλά νομίζω ότι τα εμπορεύματα και οι αναδυόμενες αγορές καταλαμβάνουν στα χαρτοφυλάκια και στις ψυχές των επενδυτών τον ίδιο χώρο που καταλάμβανε η τεχνολογία επτά χρόνια πριν.

Τα θεωρητικά θεμέλια της άνθησης των εμπορευμάτων είναι αρκετά σαθρά: Ακόμη και πριν από τις κινήσεις κατά της μόλυνσης του περιβάλλοντος, τα επίπεδα έντασης ενέργειας στις ανεπτυγμένες χώρες μειώνονταν και υπάρχει μια τάση πτώσης στην πολύ μακροπρόθεσμη πορεία των πραγματικών τιμών εμπορευμάτων.

Αναλόγως, οι αναδυόμενες αγορές βαθμολογούνται πλέον ισότιμα με τις ομολόγους τους ανεπτυγμένες, μολονότι έχουν πολύ μεγαλύτερη ιστορική κυκλικότητα κερδοφορίας και υπάρχουν ενδείξεις για ”φούσκες” στα χρηματιστήρια της Κίνας και της Ινδίας.

Οι προηγούμενοι κύκλοι μας διδάσκουν ότι θα πρέπει πάντα να ξεκινάμε από την τιμή. Μολονότι έχει σημασία η ”μόδα”, αν η τιμή δεν είναι σωστή, καλύτερα να αποφεύγουμε. Στις ΗΠΑ, οι τιμές του νομίσματος, των χρηματιστηρίων, ακόμη και των ακινήτων είναι πράγματι πολύ ελκυστικές, τουλάχιστον από την εξοντωμένη ευρωπαϊκή οπτική γωνία. Ο Nasdaq διαπραγματεύεται στις 26 φορές έναντι των προοπτικών κερδοφορίας, έναντι πάνω από 100 φορών στις αρχές του 2000 και 50 φορές έναντι του δείκτη του κινεζικού χρηματιστηρίου. Εάν νομίζετε ότι οι αμερικανικές τράπεζες έχουν προβλήματα, αυτά δεν είναι τίποτα μπροστά σε εκείνα τα οποία είναι θαμμένα κάτω από τους ισολογισμούς των μεγάλων κρατικών κινεζικών τραπεζών, που είναι ένας λόγος για τον οποίο εμφανίζονται τόσο απρόθυμες οι κινεζικές αρχές να αφήσουν το ρενμίμπι να ανατιμηθεί.

Πιστεύω ότι η τρέχουσα άποψη οφείλεται περισσότερο σε βραχυπρόθεσμα συλλογική ψυχολογία και στις κινητήριες δομές των παραγόντων της αγοράς, παρά σε αντικειμενική μακροπρόθεσμη ανάλυση των επιχειρηματικών και μακροοικονομικών θεμελιωδών δεδομένων. Έχουν γίνει τρεις βασικές αλλαγές.

Πρώτον, η ανάδειξη των hedge funds αύξησε πολύ το shorting. Δεύτερον, στους περισσότερους διαχειριστές κεφαλαίων δίνονται κίνητρα ετήσιας, συνήθως, εμφάνισης. Τέλος, οι αναλυτές που τάσσονται υπέρ πωλήσεων αξιολογούνται τώρα περισσότερο για τις συστάσεις αγοράς/πώλησης παρά για τη γνώση του κλάδου: Η συμβουλή τους βασίζεται κατά κύριο λόγο στη δυνατότητα πρόβλεψης της αντίδρασης των επενδυτών στις μελλοντικές ροές ειδήσεων και όχι στη θεμελιώδη ανάλυση.

Έχω μια αίσθηση ότι βρισκόμαστε στο χειρότερο επίπεδο φόβου όσον αφορά στο subprime και ότι, αν και η αμερικανική αγορά ακινήτων θα συνεχίσει να διολισθαίνει, το δολάριο θα αρχίσει να ανακάμπτει όταν οι επενδυτές συνειδητοποιήσουν ότι τα μακροπρόθεσμα προγνωστικά για την αμερικανική οικονομία είναι στην πραγματικότητα πολύ καλά, όπως φαίνεται στην υψηλή παραγωγικότητα και στις θετικές δημογραφικές τάσεις.

Η σχεδόν τέλεια συντονισμένη ανοδική κίνηση των εμπορευμάτων και πτωτική του δολαρίου σύντομα θα αρχίσει να διαταράσσεται. Οι αναδυόμενες αγορές πιθανότατα θα εισέλθουν σε συγκριτική bear market, με τεράστιες μεταξύ τους αποκλίσεις. Στις ΗΠΑ θα ξεκινήσει μια μακρά περίοδος υπεραπόδοσης, καθοδηγούμενης από την άνοδο του δολαρίου και το κατακόρυφο ράλι των τραπεζικών και στη συνέχεια των τεχνολογικών και φαρμακευτικών κλάδων.

Στις αρχές του 1999 είχα συμβουλεύσει τους επενδυτές να αγοράσουν ρωσικές μετοχές. Το 2001 και το 2002 προσπάθησα, κυρίως ανεπιτυχώς, να πείσω τους επενδυτές να ανοιχτούν με πρόβλεψη μεγάλης ανόδου στα αναδυόμενα χρηματιστήρια. Η συμβουλή μου σήμερα είναι παρόμοια: Κλείστε τα αφτιά σας στα κακόφωνα σχόλια των αρκούδων και στην αρνητική ροή ειδήσεων και σκεφτείτε μακροπρόθεσμα.

(*) Ο αρθρογράφος John-Paul Smith είναι chief strategist της Pictet Asset Management

© The Financial Times Limited 2007. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation