Με τις μεγαλύτερες απώλειες των τελευταίων τεσσάρων ετών χθες η Wall Street. Η χειρότερη ημερήσια πτώση από το 2008 για τις αγορές, η μεγαλύτερη εβδομαδιαία διόρθωση για το πετρέλαιο από το 1986/87, σε χαμηλό 16ετίας οι αγορές εμπορευμάτων.
Η χθεσινή "Μαύρη Δευτέρα" των αγορών, το διεθνές κραχ κ.ά. παρεμφερή όπως χαρακτήριζαν τα ξένα ΜΜΕ, συνιστούν μία απλή χρηματιστηριακή διόρθωση -συνέπεια του "φουσκώματος" που είχε προηγηθεί-, ή αποτελούν μέρος μίας ευρύτερης αναδιάταξης διεθνώς που πιθανότατα θα έχει και γεωπολιτικά χαρακτηριστικά. Οι εκτιμήσεις των ξένων ειδικών και αναλυτών διίστανται, την ώρα που στις αγορές διεθνώς αποτυπώνονται οι συνέπειες παγκόσμιων ανακατατάξεων που δεν δείχνουν να περιορίζονται στις μετοχές και μόνον.
Η συνακόλουθη διόρθωση του DAX αναπόφευκτη, εδώ και ένα-ενάμιση μήνα (και όχι αίφνης χθες-προχθές, όπως "ανακάλυψαν" στην πλειονότητά τους τα ελληνικά ΜΜΕ που ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με τη σκιαμαχία των πολιτικών μας) έχει καταγραφεί από φίλους και αναγνώστες του Euro2day.gr, σε σχόλια και στήλες.
Ψυλλιασμένο το κοινό μας, αν μη τι άλλο, σε μία συγκυρία που στο ΧΑ εξαερώνεται χρηματιστηριακή αξία δισεκατομμυρίων με ελάχιστο τζίρο. Με πλήρη απαξίωση του τραπεζικού κλάδου, με νέα ιστορικά για τον FT 25, με άδειασμα μετοχών-σηματωρών και blue chips.
Ωστόσο το ξεκίνημα σήμερα είναι ανοδικό, με τον ΓΔ να προσπαθεί να προσεγγίσει τις 590 μονάδες με οδηγό τις τράπεζες, που ανεβαίνουν περίπου 10%.
Χθες είχαμε συναλλαγές 136,1 εκατ. τεμαχίων, αξίας 39 εκατ. ευρώ από τα οποία μόλις το 24% στις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Μετά και το χθεσινό κλείσιμο, για μόλις οκτώ εισηγμένες η αποτίμηση ξεπερνά το ένα δισ. ευρώ, και μόνο μία, η Εθνική, με 1,264 δισ. ευρώ στην έκτη θέση.
Εάν δεχτούμε την υπόθεση πως πρόκειται για μία ευρύτερη χρηματιστηριακή κρίση/διόρθωση μετά την παρατεταμένη καταγραφή ιστορικών υψηλών σε Wall Street, Φρανκφούρτη και Λονδίνο και πολυετών υψηλών σε Παρίσι, ευρω-χρηματιστήρια, τότε το "έξυπνο χρήμα", ναι, θα μπορούσε να μας δείξει τα περιθώρια στήριξης διεθνώς και τη συγκυρία αναστροφής.
Απλοϊκό το ερώτημά μου, θεωρητικό θα έλεγα: Καλά, τα ξένα διορθώνουν γιατί είχαν "φουσκώσει". Το ΧΑ που είναι σε μόνιμη υποχώρηση εδώ και μήνες, με τον ΔΤΡ κοντά στα ιστορικά χαμηλά, γιατί διαλύεται; Πρέπει να προσαρμοστούν οι αποτιμήσεις και των blue chips σε χαμηλότερα επίπεδα, σε τιμή δυνητικής εισόδου του "έξυπνου χρήματος", ήταν η απάντηση γνώστη-έμπειρου παίκτη. Για να δούμε.
Ομως εάν δεν πρόκειται για μία χρηματιστηριακή διόρθωση αλλά για κάτι πολύ ευρύτερο και σύνθετο, τότε θα χρειαστεί να κάνουμε υπομονή. Σε ύφεση εδώ και 1,5 χρόνο η ρωσική οικονομία (με αφορμή-μοχλό την κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου), σε δίνη κρίσης η κινεζική οικονομία, που ξεκίνησε ως χρηματιστηριακή αλλά φαίνεται πως έχει και συστημικά χαρακτηριστικά, σε περιδίνηση οι αναδυόμενες, σε ακραία διόρθωση τα BRICs και στη Wall Street κάνουν δεύτερες σκέψεις για τη στάση που θα ακολουθήσει η Fed στο θέμα των επιτοκίων. Ποιος μαζεύει την παγκόσμια ρευστότητα, αυτό είναι ένα ερώτημα. Ποια μπορεί να είναι τα οφέλη για το μοναδικό αποθεματικό νόμισμα διεθνώς, το αμερικανικό δολάριο, ένα δεύτερο.
To γιατί οι αγορές θυμήθηκαν τη... Lehman, είναι ένα τρίτο, ενώ στα καθ' ημάς, μας αφορά το πόσο αντέχει η ελληνική οικονομία το... Σύνδρομο της Κίνας, όπως εύστοχα το θέτει ο Στέφανος Κοτζαμάνης.
Το ΧΑ δύσκολα θα "γυρίσει" όσο συνεχίζεται η αναταραχή στις διεθνείς αγορές, όσο εξακολουθεί να παραμένει σε εκκρεμότητα ο τραπεζικός κλάδος, με ζητούμενη πλέον και την ακριβή Κυριακή διενέργειας των εκλογών. Στις 20, στις 27 Σεπτεμβρίου ή πότε, καθώς ο χρόνος για ένα καθημαγμένο χρηματιστήριο είναι μακρύς ενόσω εντείνεται η πολιτική αντιπαράθεση. Οι αποχωρήσεις φέρνουν αναταραχή στον ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνει η Μαρίνα Μάνη (και ) η αγορά είναι υποχρεωμένη να εξετάζει διάφορα μετεκλογικά ενδεχόμενα και πιθανά κυβερνητικά σχήματα, όπερ η αβεβαιότητα (και) για το χρηματιστήριο προεξοφλείται πως θα έχει διάρκεια μερικών εβδομάδων, τουλάχιστον.
Το θετικό σενάριο για το ΧΑ, σύμφωνα με μερίδα αναλυτών, είναι ένα ανοδικό "γύρισμα"/τεχνική αντίδραση των ξένων χρηματιστηρίων, ώστε να δοθούν ανάσες διεθνώς. Σπάνια οι διορθώσεις είναι μονοκόμματες, σπάνια οι κύκλοι ολοκληρώνονται χωρίς κόντρα κινήσεις, εν προκειμένω ανοδικές "εκρήξεις". Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το ΧΑ θα μπορούσε να ακολουθήσει ένα μέρος των μετοχών-σηματωρών και των blue chips που μέσα σε 2-3 συνεδριάσεις χάνουν σημαντικό έδαφος. Κρίνοντας από τη σχέση πωλήσεων/αγορών και τζίρου, η απάντηση θα ήταν καταφατική, εάν συνέτρεχαν και άλλες προϋποθέσεις.
Ξένοι αναλυτές εκτιμούν πως ένα πιθανό σημείο αναστροφής για τις ευρω-αγορές θα μπορούσε να είναι η επιβεβαίωση (ή όχι) των 9.050-9.100 μονάδων για τον δείκτη DAX. Στις 9.644 με χαμηλό ημέρας στις 9.338 μονάδες χθες ο δείκτης και γι'αυτό η σημερινή-αυριανή συνεδρίαση έχει μεγάλο ενδιαφέρον.
Για το ΧΑ οι κρίσιμες, ως στήριξη μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα, 666 μονάδες αποτελούν πλέον μακρινή αντίσταση αλλά και την πρώτη αξιόπιστη περιοχή δοκιμής σε ένα τεχνικό "γύρισμα".
Για τον FT 25 οι 161-157 μονάδες χρήζουν προσοχής, όπως και οι βραχυμεσοπρόθεσμες στηρίξεις μετοχών όπως λ.χ. η Coca Cola HBC, ή ο ΟΤΕ, ή ο ΟΠΑΠ. Ειδικότερα για τη μετοχή της CC HBC το χθεσινό gap (18,90-18,34) επιτάχυνε τη διόρθωση έως τα 16,50 με τελική τιμή στα 16,95 ευρώ. Καλύπτοντας τα κυριότερα χάσματα, που είχαν δημιουργηθεί στην άνοδο της αρχές Απριλίου.
Συνεκτιμώντας πως και η χθεσινή "βύθιση" συντελέστηκε με χαμηλό τζίρο, μόλις 39 εκατ. ευρώ.