Οι δάφνες της ΕΚΤ και τα νέα εσωτερικά μέτωπα

Το 2017 θα μείνει ως έτος συγκομιδής για τον Μάριο Ντράγκι. Η οικονομία της ευρωζώνης τρέχει σε όλα τα επίπεδα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με επιδέξιο τρόπο, χειρίστηκε την επέκταση του καθοριστικού προγράμματος αγοράς ομολόγων.

Αλλά το 2018 θα μπορούσε σύντομα να αποδειχθεί αγχωτικό για τον πρόεδρο της ΕΚΤ, καθώς η πίεση αυξάνεται για να τερματιστεί η ποσοτική χαλάρωση μια για πάντα.

Χωρίς άμεσες σημαντικές πολιτικές αποφάσεις στη συνεδρίαση στη Φρανκφούρτη την Πέμπτη, την τελευταία της χρονιάς, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ θα έχουν την ευκαιρία να γιορτάσουν την ανάπτυξη που έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες όλων εκτός των πολύ αισιόδοξων, καθώς και το ποσοστό ανεργίας, που τώρα βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο, από το διάστημα πριν την οικονομική κρίση.

Ένα νέο πακέτο οικονομικών προβλέψεων αναμένεται να δείξει τη δύναμη ανάκαμψης της περιοχής, για το 2018. «Μετά από χρόνια στασιμότητας, το 2017 έχει γίνει έτος που δεν θα ήθελε κάποιος να δει να φεύγει», είπε ο Carsten Brzeski, οικονομολόγος στην ING-DiBa.

«Η ευρωζώνη έχει υπεραποδώσει σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, χωρίς υψηλό πληθωρισμό. Ήταν η καλύτερη χρονιά εδώ και πάρα πολύ καιρό. Θα περίμενα να δίνει ο ένας στον άλλο ένα μικρό χτύπημα στον ώμο, αυτή την εβδομάδα».

Η δύναμη της ανάκαμψης της περιοχής, εντούτοις, έχει ανοίξει εκ νέου διχασμούς το συμβούλιο. Η ΕΚΤ παρουσίασε ένα ευρύ πακέτο μέτρων στην προηγούμενη συνεδρίαση, στα τέλη Οκτωβρίου, και δεν αναμένεται να ανακοινώσει μεγάλες αλλαγές αυτή την εβδομάδα.

Τον Οκτώβριο, παρέτεινε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης μέχρι τουλάχιστον τον επόμενο Σεπτέμβριο, αλλά έκοψε στο μισό το ποσό των ομολόγων που σκοπεύει να αγοράζει κάθε μήνα, από 60 δισ. ευρώ σε 30 δισ.

Κι ενώ υπήρχε ισχυρή υποστήριξη σε αυτή την απόφαση, μερικά μέλη του συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων κάποιων από το «εσωτερικό ιερό» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έχουν από τότε εκφράσει αντιρρήσεις στον ισχυρισμό του προέδρου ότι η τράπεζα δεν έχει σκοπό να δώσει τέλος στο QE οριστικά τον Σεπτέμβριο.

Η αγορά ομολόγων, όπως είπε ο κ. Ντράγκι τον Οκτώβριο, «δεν θα σταματήσει απότομα», το επόμενο φθινόπωρο. Κάποια μέλη του συμβουλίου με επιρροή, συμπεριλαμβανομένων του προέδρου της Bundesbank Γενς Βάιντμαν και του μέλους του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ Μπενουά Κερέ, σκέφτονται διαφορετικά και πιστεύουν ότι η ανάκαμψη είναι τώρα αρκετά δυνατή για να σταματήσει το πρόγραμμα εντελώς τον Σεπτέμβριο.

Το καλοκαίρι του 2015, το να βρει στρατηγική εξόδου από την υπερβολική νομισματική υποστήριξη που η ΕΚΤ παρείχε στα χρόνια της κρίσης έγινε «πρόβλημα υψηλού επιπέδου».

«Είμαστε πραγματικά μακριά από αυτό», είπε τότε ο κ. Ντράγκι. Όσοι παρακολουθούν την ΕΚΤ πιστεύουν ότι το 2018 θα κυριαρχήσει μια τέτοια συζήτηση, με τις αποκλίνουσες φωνές να γίνονται πιο δυνατές από την άνοιξη και μετά, εάν παραμείνει η ανάπτυξη σε καλό δρόμο.

Η μεγαλύτερη ανησυχία θα είναι αν ένα λάθος βήμα στην επικοινωνία στο εσωτερικό της ΕΚΤ προκαλέσει πανικό στην αγορά.

Mια μεγάλη παρέκκλιση από την ΕΚΤ το 2017 εμφανίστηκε στη διάσκεψη στην Πορτογαλία, τον Μάιο, όταν τα σχόλια του προέδρου της ΕΚΤ ερμηνεύτηκαν ως «σκληρά» (hawkish), πυροδοτώντας άνοδο στο κόστος δανεισμού της ευρωζώνης.

«Διαφορετικές φωνές ακούγονται ξανά -αυτή θα είναι η μεγάλη πρόκληση του 2018», είπε ο κ. Brzeski. «Είναι σημαντικό η ΕΚΤ να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα -η τράπεζα έχει ξανακερδίσει τις αγορές μετά τη συνεδρίαση στην Πορτογαλία, αλλά θα μπορούσε να τις χάσει τους επόμενους μήνες».

Η κεντρική τράπεζα θα δημοσιεύσει για πρώτη φορά προβλέψεις για το τι νομίζει ότι μπορεί να συμβεί σχετικά με την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό το 2020.

Οι οικονομικές προβλέψεις από τους κεντρικούς τραπεζίτες της ευρωζώνης αναμένονται να είναι αναθεωρημένες προς τα πάνω για το 2018 και το 2019, με ελαφρώς χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης για το 2020.

Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό θα μπορούσαν επίσης να αναθεωρηθούν προς τα πάνω, δείχνοντας ότι η ΕΚΤ θα πετύχει τελικά τον στόχο της για λίγο κάτω από το 2%, μέχρι το 2020.

Αλλά οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι o δομικός πληθωρισμός, που εξαιρεί τις αλλαγές από το κόστος του πετρελαίου, των τροφίμων και άλλων αγαθών που εμφανίζουν μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές, παραμένει αδύναμος. «Κανείς δεν νοιάζεται για τον πραγματικό πληθωρισμό», είπε ο Louis Harreau, οικονομολόγος στην Credit Agricole.

Οι περισσότεροι περιμένουν ότι η έλλειψη πραγματικών πληθωριστικών πιέσεων θα σημαίνει ότι ο κ. Ντράγκι θα κερδίσει, με τη συνέχιση της αγοράς ομολόγων κατά τη διάρκεια του 2018. Τα επιτόκια αναμένονται να παραμείνουν στα τρέχοντα ιστορικά χαμηλά, τον επόμενο χρόνο.

«Ακόμη και αν ο κυκλικός πληθωρισμός προκαλέσει εκπλήξεις προς τα πάνω, δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι η ΕΚΤ θα είναι σε θέση να δώσει τέλος στην αγορά περιουσιακών στοιχείων τον Σεπτέμβριο του 2018, χωρίς να ρισκάρει επισφαλή σύσφιξη της αγοράς», είπε ο Frederik Ducrozet, οικονομολόγος στην Pictet Wealth Management.

«Το βασικό μας σενάριο παραμένει να τερματίσει η ΕΚΤ το QE μέχρι τις αρχές του 2019 και να κάνει την πρώτη αύξηση επιτοκίων το τρίτο τρίμηνο του 2019, καθώς υπάρχουν κίνδυνοι, αν η κίνηση αυτή γίνει νωρίτερα».

© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation