Έναν χρόνο μετά τη Lehman...

Η Lehman αφέθηκε "να πεθάνει", όμως υπάρχουν άλλες πληγές που κρύβονται με υπερχαμηλά επιτόκια, κρατική βοήθεια, κινεζική υπερθέρμανση και χρηματιστηριακά κέρδη. Εάν τελειώσουν αυτά, θα έρθει κι άλλη Lehman.

Δημοσιεύθηκε: 15 Σεπτεμβρίου 2009 - 07:57

Τα αρχικά προσχέδια του πώς γράφτηκε η ιστορία ίσως καταλήξουν στα σκουπίδια.

Η χρεοκοπία της Lehman Brothers έναν χρόνο πριν και η συνοδευτική κατάρρευση των αγορών έδειξαν να σηματοδοτούν την αρχή του τέλους του καπιταλισμού. Με κάποιες δόσεις υστερίας, ηγέτες από την Ευρώπη μέχρι την Αυστραλία έριξαν αυτόματα την ευθύνη της κρίσης στις ανοχύρωτες ελεύθερες αγορές και στους άπληστους τραπεζίτες.

Η επικρατούσα άποψη όμως 12 μήνες αργότερα είναι ότι οι αγορές επιστρέφουν στην ομαλότητα και η ανάπτυξη ξεφυτρώνει και πάλι. Αν είναι πράγματι έτσι, η χειρότερη χρηματοοικονομική κρίση από το 1930 -η ανάκληση δεκαετιών χρεωμένης κατανάλωσης και πληθωρισμού ενεργητικών- θα έχει λήξει μέσα σε έναν μόλις χρόνο. Η Ιαπωνία, αντιθέτως, εξακολουθεί να βασανίζεται 20 χρόνια αφότου έσκασε η δική της φούσκα.

Άρα, όχι μόνο δεν θα έπρεπε να αμφισβητούμε τον δυτικό καπιταλισμό, αλλά θα πρέπει να γιορτάζουμε τον θρίαμβό του και να χειροκροτούμε το χρηματοπιστωτικό σύστημα που βρίσκεται στη θέση της καρδιάς του.

Ως επιχείρημα μπορεί να ακούγεται παλαβό. Αλλά δεν μπορούν οι επενδυτές και οι ρυθμιστές να τα έχουν όλα δικά τους. Όσοι δέχονται ότι ο κόσμος πλέον αναδύεται από την κρίση δεν μπορούν παράλληλα να ζητούν δραστικές αλλαγές στους θεσμούς, στις ρυθμίσεις και στην πρακτική που έφεραν τόσο γρήγορα την ανάκαμψη. Κάποιοι, βέβαια, θα ισχυριστούν ότι η αντίδραση οφείλεται αποκλειστικά στην κρατική βοήθεια.

Όμως είναι πολύ νωρίς για να συμπεράνουμε εάν εντέλει πράγματι βοήθησε το κράτος: η υποστήριξη καταβεβλημένων τραπεζών, η διατάραξη της λειτουργίας των αγορών και το ξετίναγμα των προϋπολογισμών είναι επικίνδυνες υποθέσεις. Τέτοιου είδους παρεμβάσεις ίσως κάνουν ακόμη πιο περίπλοκη μια μελλοντική διαχείριση κρίσης.

Η πιο απαισιόδοξη μετάφραση, βέβαια, είναι πως όχι μόνο δεν πρέπει να πανηγυρίζουμε αλλά και ότι τα χειρότερα δεν έχουν έρθει. Η Lehman αφέθηκε "να πεθάνει" με φυσικό τρόπο, όμως υπάρχουν άλλες πληγές που καλύπτονται με τα υπερχαμηλά επιτόκια, την κρατική βοήθεια, με τα μαγειρέματα ισολογισμών, με τις ανόδους των χρηματιστηρίων και με την υπερθέρμανση της Κίνας.

Εάν τελειώσουν αυτά τα βοηθήματα, θα έρθει κι άλλη Lehman.

Για να μη γίνει αυτό θα πρέπει να υπάρξει εύρωστη και αυτοτροφοδοτούμενη ανάκαμψη. Εάν πράγματι αρχίζουμε να βλέπουμε την αρχή της, οι ρυθμιστές καλό θα είναι να σταματήσουν να μπαίνουν στη μέση.

© The Financial Times Limited 2009. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation