Κίνα-Γερμανία επιβάλλουν παγκόσμιο αποπληθωρισμό

Οι δύο μεγαλύτερες εξαγωγικές δυνάμεις στον πλανήτη, η Κίνα και η Γερμανία, ενώνουν τις δυνάμεις τους και εξάγουν αποπληθωρισμό. Είναι μια πολιτική καταστροφική για την παγκόσμια οικονομία και εν τέλει και για τις ίδιες.

Δημοσιεύθηκε: 26 Μαρτίου 2010 - 18:29

Martin Wolf

Κίνα-Γερμανία επιβάλλουν παγκόσμιο αποπληθωρισμό

Στο διεθνές στερέωμα ακούστηκε παλαιότερα ο όρος "Κιναμερική" (Chimerica) που περιέγραφε την υποτιθέμενη σύζευξη των οικονομιών της Κίνας και της Αμερικής, ενώ πρόσφατα έχει εφευρεθεί ο όρος "Κινδία" (Chindia) ο οποίος αναφέρεται στον νέο ασιατικό γίγαντα.

Ο αρθρογράφος των "F.T.", κ. Martin Wolf, εισάγει τώρα τον όρο "Κερμανία" (Chermany), που αναφέρεται στην ένωση των δύο μεγαλύτερων εξαγωγέων του πλανήτη: την Κίνα, με εκτιμώμενο πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών 291 δισ. δολ. φέτος και τη Γερμανία, με εκτιμώμενο πλεόνασμα 187 δισ. δολ.

Η Κίνα και η Γερμανία, συνεχίζει ο κ. Wolf, είναι οπωσδήποτε πολύ διαφορετικές μεταξύ τους - έχουν όμως μερικά κοινά χαρακτηριστικά: είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς προϊόντων μεταποίησης, έχουν ογκώδη πλεονάσματα αποταμιεύσεων σε σχέση με τις επενδύσεις και παρουσιάζουν τεράστια εμπορικά πλεονάσματα.

Και οι δύο πιστεύουν ότι οι πελάτες τους θα πρέπει να συνεχίζουν να αγοράζουν, αλλά να σταματήσουν τον αλόγιστο δανεισμό. Δεδομένου ότι τα πλεονάσματά τους είναι τα ελλείμματα των άλλων, αυτή η θέση είναι αντιφατική. Οι πλεονασματικές χώρες πρέπει να χρηματοδοτήσουν τις ελλειμματικές. Αν το μερίδιο του χρέους γίνει υπερβολικά μεγάλο, οι οφειλέτες θα κηρύξουν στάση πληρωμών. Αν γίνει αυτό, οι επίμαχες "αποταμιεύσεις" των πλεονασματικών κρατών θα αποδειχτούν οφθαλμαπάτη: η αυτόματη χρηματοδότηση γίνεται, εκ του αποτελέσματος, ανοιχτή επιδότηση εξαγωγών.

Αναρωτιέμαι, πράγματι, αν η ανοιχτή παγκόσμια οικονομία θα επιβιώσει από αυτήν την κρίση. Η ευρωζώνη μπορεί να βρίσκεται επίσης σε κίνδυνο. Οι παρεμβάσεις την περασμένη εβδομάδα του Κινέζου πρωθυπουργού κ. Wen Jiabao και του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, κ. Wolfgang Schauble, καταδεικνύουν περίτρανα αυτούς τους κινδύνους.

Το νόημα στα επιχειρήματα του κ. Schauble δεν αφορούσε στη διαμάχη για το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο που δεν θα μπορούσε, ακόμη κι αν ιδρυόταν, να αλλάξει τις πιέσεις που δημιουργούν οι τεράστιες μακροοικονομικές ανισορροπίες εντός της ευρωζώνης. Η κεντρική του ιδέα είναι: Ο συνδυασμός της έκτακτης βοήθειας για τις χώρες με υπερβολικά ελλείμματα με τις "άγριες" κυρώσεις. Η αναστολή των δικαιωμάτων ψήφου στις χώρες της ευρωζώνης με κακή συμπεριφορά. Και να επιτραπεί σε ένα μέλος να εξέλθει από τη νομισματική ένωση, αλλά να παραμείμει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ξαφνικά, η ευρωζώνη δεν είναι μη αναστρέψιμη. Το είπε και η Γερμανία.

Τρία συμπεράσματα προκύπτουν από αυτήν την επίδειξη της ισχυρότερης δύναμης της Ευρώπης: Πρώτον, θα έχει ένα τρομερά αποπληθωριστικό αποτέλεσμα. Δεύτερον, δεν είναι λειτουργικά βιώσιμο. Τρίτον μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για έξοδο της Γερμανίας από την ευρωζώνη.

Αν η Γερμανία πάρει αυτό που θέλει, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο θα παίξει εντελώς αρνητικό ρόλο στην αναζήτηση μιας διεξόδου από τη διεθνή διολίσθηση μέσω της συνολικής ζήτησης. Η ευρωζώνη δεν θα εξάγει τη ζήτηση που χρειάζεται ο πλανήτης, αλλά αντίθετα υπερβολική προσφορά.

Ας υποθέσουμε ότι οι πιο αδύναμες χώρες της ευρωζώνης υποχρεώνονται να μειώσουν τα ελλείμματά τους κάθετα. Θα προκαλέσουν οπωσδήποτε αποδυνάμωση όλης της ευρωζώνης και θα φέρουν επιδείνωση στη Γερμανία και στη Γαλλία… Ας υποθέσουμε ότι η Γερμανία θα κάνει τότε αυτό που οφείλει. Θα υποχρεώσει και τη Γαλλία να το κάνει, που σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ θα έχει έλλειμμα γενικής κυβέρνησης στο 9% του ΑΕΠ φέτος; Όχι βέβαια. Θα προτείνει κυρώσεις στη Γαλλία; Όχι βέβαια.

Δεν είναι τα δημοσιονομικά της Ελλάδας που απειλούν τη σταθερότητα της ευρωζώνης - αυτό είναι δευτερεύον ζήτημα. Η απειλή είναι η δημοσιονομική θέση των μεγάλων κρατών. Αφού η Γερμανία δεν θα μπορεί να υποχρεώσει άλλες μεγάλες χώρες να συμπεριφερθούν όπως πρέπει και δεν μπορεί να εκδιώξει κανένα μέλος της ευρωζώνης, θα πρέπει να αποχωρήσει η ίδια. Αυτή είναι η λογική στην ιδέα του κ. Schauble.

Η Γερμανία αποτελεί τμήμα μιας υποτίθεται μη αναστρέψιμης νομισματικής ενοποίησης με ορισμένους από τους βασικούς πελάτες της. Τώρα, θέλει να "αποπληθωριστούν" με κατεύθυνση την ευμάρεια, σε έναν κόσμο με χρόνια αδύναμη καθολική ζήτηση. Ο κ. Wen έχει ανάλογες ιδέές, αλλά η οικονομία στην οποία θέλει να επιβάλει τις κατευθύνσεις της είναι η αμερικανική…

Πίσω από όλα αυτά βρίσκεται ένας θεμελιώδης διχασμός. Οι πλεονασματικές χώρες επιμένουν να συνεχίζουν όπως παλιά. Αρνούνται όμως να δεχτούν ότι η εξάρτησή τους στα πλεονάσματα εξαγωγών θα πρέπει να επιστρέψει στους ίδιους, όταν οι πελάτες τους χρεοκοπήσουν. Και πράγματι, αυτό συμβαίνει. Εν τω μεταξύ, οι χώρες με ογκώδη εξωτερικά ελλείμματα στο παρελθόν μπορούν να κόψουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα μόνο μέσω μεγάλης αύξησης των καθαρών εξαγωγών. Αν οι πλεονασματικές χώρες δεν καταφέρουν να ανατρέψουν αυτήν τη μεταβολή, μέσω επέκτασης της ζήτησης, ο κόσμος αναπόφευκτα θα γίνει πεδίο μάχης.

Σε αυτήν τη μάχη οι πλεονασματικές χώρες θα είναι πιθανότατα οι νικητές. Αλλά μια αναταραχή στην ευρωζώνη θα είναι πολύ κακή για τη γερμανική μεταποίηση. Και αν οι ΗΠΑ στραφούν στον προστατευτισμό, θα είναι πολύ κακό για την Κίνα. Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι… Δεν είναι πολύ αργά για να αναζητήσουμε μια λύση συνεργασίας. Και οι δύο πλευρές θα πρέπει να προστατευτούν. Αφήστε, λοιπόν, τις συμφεροντολογικές ηθικοπλασίες και πιάστε λίγο την κοινή λογική.

© The Financial Times Limited 2010. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation