Η Ευρώπη θερίζει ό,τι έσπειρε

Την περίοδο 2002-04 η Γαλλία και η Γερμανία φρόντισαν να χαλαρώσουν τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης γιατί αυτό τις βόλευε, τονίζει στους "F.T." ο κ. Aznar. Τώρα προσπαθούν να "μαζέψουν" τα λάθη τους.

Δημοσιεύθηκε: 17 Μαΐου 2010 - 09:53

Jose Maria Aznar*

Η ευρωπαϊκή νομισματική ένωση βρίσκεται, εκ νέου, σε κρίση. Πρόκειται για μία κακή είδηση, με δεδομένο ότι το ευρώ αποτελεί το σύμβολο της επιτυχημένης ευρωπαϊκής σύγκλισης. Η κύρια πρόκληση έγκειται στο να διασφαλιστεί πως το ευρώ μπορεί να προσφέρει σταθερότητα σε όλα τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Όμως για να συμβεί κάτι τέτοιο η Ευρώπη θα πρέπει να κατανοήσει ποια είναι η βασική αιτία της κρίσης. Είναι απλή: υπερβολικές δαπάνες και εφαρμογή πολιτικών που πλήττουν την οικονομική ανάπτυξη.

Δεν πρόκειται για την πρώτη μεγάλη κρίση στην ευρωζώνη. Στο διάστημα 2002 - 2004 υπήρξε μία ακόμη, μόνο που τότε οι «παίκτες» ήταν διαφορετικοί. Τότε, η Γαλλία και η Γερμανία είχαν μηδενική ανάπτυξη, η ανεργία αυξανόταν και στις δύο χώρες και τα δημοσιονομικά τους μεγέθη συνεχώς επιδεινώνονταν, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εκπληρώσουν τους όρους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Τότε, το Παρίσι και το Βερολίνο αποφάσισαν ότι θα έπρεπε να αλλάξουν τους κανόνες του παιχνιδιού και να καταστήσουν πιο χαλαρούς τους κανόνες του συμφώνου σχετικά με τα ελλείμματα. Το Σύμφωνο άλλαξε προκειμένου να μην υπάρξει επιβολή τιμωρίας στα κράτη-μέλη που δεν εφάρμοζαν ορθά τους κανόνες του. Επρόκειτο για ένα τεράστιο λάθος, το οποίο οδήγησε στη δημοσιονομική ανευθυνότητα. Η Ελλάδα -αλλά όχι μόνο αυτή- εκμεταλλεύτηκε τους νέους, πιο χαλαρούς κανόνες.

Ουσιαστικά η ευρωζώνη θερίζει ό,τι έσπειρε.

Η Ε.Ε. θα πρέπει να αποδεχτεί τα λάθη της και να αλλάξει πορεία. Επιστροφή στο αρχικό Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, στο οποίο περιλαμβάνονταν σκληροί όροι για τα κράτη-μέλη που δεν εφάρμοζαν τους κανόνες του, θα στείλει ένα θετικό σήμα στις αγορές και θα στηρίξει το ευρώ. Επιπρόσθετα, καλό θα ήταν να υπάρχουν ειδικά προγράμματα Σταθερότητας και Ανάπτυξης για κάθε μέλος της ευρωζώνης.

Η Ένωση οφείλει, επίσης, να αναζωογονήσει την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, κάτι το οποίο θα επιτύχει μόνο με μία νέα ατζέντα στη Συνθήκη της Λισαβόνας που θα αφορά στις δομικές μεταρρυθμίσεις. Προκειμένου να επιτύχει θα πρέπει οι νέοι κανόνες να είναι απόλυτα κατανοητοί και να εφαρμοστούν απαρέγκλιτα.

Για να στηριχτεί το ευρώ θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι η παροχή κεφαλαίων προς την Ελλάδα δεν είναι «πακέτο βοήθειας», αλλά δάνεια τα οποία οφείλουν να αποπληρωθούν. Διαφορετικά θα υπάρξουν σαφείς ενδείξεις ότι πρόκειται για παραβίαση των ηθικών κανόνων και ταυτόχρονα θα χαλαρώσει η διάθεση άλλων χωρών να παραμείνουν πιστές στις επιταγές του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Η Ελλάδα θα πρέπει να εφαρμόσει μια σειρά διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, να ισορροπήσει τα δημοσιονομικά της μεγέθη και φυσικά να αποπληρώσει το «πακέτο» που έλαβε από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ, όπως ακριβώς συμφώνησε να πράξει. Όμως ανάλογα προγράμματα λιτότητας είναι απαραίτητα και για άλλα κράτη της ευρωζώνης, ιδιαίτερα γι’ αυτά που αντιμετωπίζονται με σκεπτικισμό από τους διεθνείς επενδυτές.

Η Ισπανία είναι μία από αυτές τις χώρες. Η περαιτέρω επιδείνωση των δημοσιονομικών της μεγεθών (το έλλειμμα έφτασε στο 12% του ΑΕΠ σε διάστημα μόλις δύο ετών) αποτελεί τεράστια πηγή ανησυχίας. Η ανεργία έχει, εκ νέου, ξεπεράσει το 20%, δηλαδή είναι σχεδόν διπλάσια από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Βέβαια η Ισπανία δεν είναι Ελλάδα. Είναι μία δυναμική κοινωνία που διαθέτει εταιρίες οι οποίες μπορούν να δημιουργήσουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας.

Η Ισπανία, όμως, θα πρέπει να συμμορφωθεί στο αρχικό Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Χρειάζεται κάθετη μείωση στις δημόσιες δαπάνες και εφαρμογή διαρθρωτικών αλλαγών, που μπορούν να βοηθήσουν ώστε να ανακτήσει την αξιοπιστία της.

* Ο κ. Jose Mari Aznar είναι πρώην πρωθυπουργός της Ισπανίας.

© The Financial Times Limited 2010. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation