Lex: Τεχνολογία και εργασία

Οι περισσότεροι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η τεχνολογική πρόοδος δημιουργεί τόσες θέσεις εργασίας όσες καταστρέφει - θεωρία που, συνολικά, επιβεβαιώνεται πράγματι από την πράξη.

Δημοσιεύθηκε: 27 Αυγούστου 2010 - 16:01

Για μία ακόμα φορά, οι εργαζόμενοι στο London Underground απειλούν με απεργίες. Ο λόγος: οι ηλεκτρονικές κάρτες εισιτηρίων, οι οποίες είναι πολύ πιο αποδοτικές από τα χάρτινα εισιτήρια τα οποία αντικαθιστούν, απειλούν 800 θέσεις εργασίας στα εκδοτήρια. Η τεχνολογία μοιάζει να αυξάνει την ανεργία.

Όμως, οι περισσότεροι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η τεχνολογική πρόοδος δημιουργεί τόσες θέσεις εργασίας όσες καταστρέφει. Παράδειγμα ο εργάτης στην αυτοκινητοβιομηχανία, τον οποίο αντικαθιστά το φθηνότερο ρομπότ. Στην αρχή χάνει, αλλά το ρομπότ μειώνει το κόστος με αποτέλεσμα φθηνότερα αυτοκίνητα (άρα καλύτερη αγοραστική δυνατότητα για τον καταναλωτή) ή υψηλότερα μερίσματα (περισσότερα στους μετόχους). Έτσι, τα κέρδη από την παραγωγικότητα δαπανώνται στη συνέχεια σε πολυτέλειες, όπως το κομμωτήριο. Ο άνεργος εργάτης γίνεται κουρέας και όλοι είναι ευχαριστημένοι.

Στο σύνολό της, αυτή η θεωρία επιβεβαιώνεται από την πράξη. Το 1900, περίπου το 70% των Βρετανών ηλικίας 15 - 64 ετών που ήθελαν δουλειά, την είχε, σύμφωνα με την εθνική στατιστική υπηρεσία. Εκατό χρόνια αργότερα, οι θέσεις εργασίας στα εργοστάσια έχουν μειωθεί στο ήμισυ και στη γεωργία κατά τα 4/5. Όμως, το ποσοστό της ανεργίας έχει αυξηθεί λίγο μόνο, ενώ η πραγματική οικονομική παραγωγή είναι πενταπλάσια, από έναν πληθυσμό ο οποίος έχει αυξηθεί κατά μόνο 50%. Η εμπειρία των ΗΠΑ και άλλων ανεπτυγμένων οικονομιών είναι ανάλογη: Περισσότεροι άνθρωποι είναι πολύ πλουσιότεροι και εξίσου πιθανόν να βρεθούν άνεργοι.

Η παγκοσμιοποίηση έχει διασπείρει τα κέρδη (αν και η δημιουργία θέσεων εργασίας μένει πίσω σε πολλές μεσαίου εισοδήματος χώρες). Η Ινδία, η καλύτερη πατρίδα του outsourcing για τον υπόλοιπο πλανήτη, έκανε μοχλό το πλεονέκτημα του εργατικού κόστους. Καθώς οι δουλειές έρρεαν στη χώρα, οι μισθοί αυξάνονταν. Έτσι, κάποιες θέσεις εργασίας έγιναν πιο αποδοτικές στις ΗΠΑ, ξαναδημιουργώντας θέσεις εργασίας εκεί.

Ο John Maynard Keynes, βέβαια, ίσως απογοητευόταν. Το 1931 πρόβλεψε ότι η τεράστια οικονομική ανάπτυξη θα δώσει τη δυνατότητα στα εγγόνια του να δουλεύουν 15 ώρες την ημέρα, σε μια ευχάριστη ζωή με λιγότερη ανάγκη από υλικά αγαθά. Η ανάπτυξη του 20ού αιώνα ξεπέρασε ακόμα και τη μεγαλύτερη φαντασία του οικονομολόγου, αλλά φαίνεται ότι κάτι του διέφευγε, κάτι πολύ σημαντικό για την ανθρώπινη φύση…

© The Financial Times Limited 2010. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation