Τα επιτόκια βουλιάζουν τις εταιρείες του Νότου

Επικίνδυνες αποκλίσεις στο κόστος εταιρικού δανεισμού εντός της ευρωζώνης. Υπονομεύεται η λογική του ευρώ και γίνεται ευκολότερη η διάσπαση, προειδοποιεί η Fitch. Οι τράπεζες αλλάζουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο.

Δημοσιεύθηκε: 4 Σεπτεμβρίου 2012 - 11:42

Ralph Atkins

Τα επιτόκια βουλιάζουν τις εταιρείες του Νότου

Τα επιτόκια που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις στις πιο αδύναμες οικονομίες της ευρωζώνης έχουν εκτοξευθεί, εξέλιξη που δείχνει τον κατακερματισμό της νομισματικής ένωσης καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν έχει πια τον έλεγχο του κόστους δανεισμού.

Τα στοιχεία της ΕΚΤ δείχνουν ότι το κόστος δανεισμού για τις μικρές επιχειρήσεις στην Ισπανία βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο τεσσάρων ετών, ενώ τα επιτόκια που καταβάλλουν οι ανταγωνιστές τους στη Γερμανία βρίσκονται σε ιστορικό χαμηλό. Η απότομη απόκλιση των επιτοκίων δημιουργεί ένα ολοένα και μεγαλύτερο ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις επιχειρήσεις του ευρωπαϊκού Νότου συγκριτικά με τους ανταγωνιστές τους στον ευρωπαϊκό Βορρά.

Η ΕΚΤ προχωρά αυτήν την εβδομάδα στη συνεδρίασή της με φόντο αυτά τα απαισιόδοξα στοιχεία. Στην ατζέντα θα βρίσκονται τα σχέδια για παρέμβαση στην αγορά κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης, καθώς οι επενδυτές ζυγίζουν την πιθανότητα διάσπασης της νομισματικής ένωσης.

Ο David Riley, επικεφαλής κρατικής αξιολόγησης της Fitch Ratings, δηλώνει: «Ο κατακερματισμός επιδεινώνεται. Εάν αυτή η τάση επιδεινωθεί, τότε θα βρεθούμε αντιμέτωποι με την ανάγκη θεμελιώδους αναδιάταξης της ευρωζώνης. Υπονομεύεται όλη η λογική του ευρώ και ενδεχομένως να καταστεί ακόμη ευκολότερη η διάσπαση».

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Mario Draghi, δικαιολογεί την πιθανή παρέμβαση της ΕΚΤ δείχνοντας τον οικονομικό κατακερματισμό, που έχει οδηγήσει και σε σημαντική μείωση της διασυνοριακής έκθεσης των τραπεζών, ενώ η ΕΚΤ αντικαθιστά τις ιδιωτικές ροές κεφαλαίων σε μεγάλη κλίμακα. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ δεσμεύθηκε να πράξει ό,τι απαιτείται για να διατηρηθεί το ευρώ, αν και για να ευνοηθεί μία χώρα από το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων θα πρέπει πρώτα να αποδεχθεί συνθήκες ίδιες με εκείνες που επιβάλλονται κατά την προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης της ευρωζώνης.

Για οικονομίες όπως της Ισπανίας, που έχουν ήδη δεχθεί το πλήγμα από τα σκληρά μέτρα λιτότητας, η απόκλιση των επιτοκίων δανεισμού για τις επιχειρήσεις «κάνει το χάπι ακόμη πιο πικρό», εξηγεί ο Julian Callow, της Barclays.

Το επιτόκιο που χρεώνουν οι τράπεζες για ένα εταιρικό δάνειο ως 1 εκατ. ευρώ μεταξύ ενός και πέντε ετών -ένα τυπικό δάνειο για μία μικρή επιχείρηση- τον Ιούλιο διαμορφώθηκε στο 6,5% στην Ισπανία και, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, είναι το υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 2008, όταν οι κεντρικές τράπεζες ξεκίνησαν να μειώνουν τα βασικά τους επιτόκια μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers.

Στην Ιταλία, το αντίστοιχο κόστος δανεισμού διαμορφώνεται στο 6,24%. Στη Γερμανία, όμως, οι επιχειρήσεις καλούνται να καταβάλλουν επιτόκιο μόλις 4,04%, που είναι και το χαμηλότερο από τότε που άρχισε να κρατά στοιχεία η ΕΚΤ, το 2003.

Ο Μ. Drahi έχει κατ’ επανάληψη τονίσει τη σημασία της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης. Ο οικονομικός αντίκτυπος μπορεί να αποδειχθεί ακόμη μεγαλύτερος από ό,τι δείχνουν τα επίσημα στοιχεία, επειδή ο πληθωρισμός είναι ακόμη μικρότερος στις πιο αδύναμες οικονομίες της ευρωζώνης, γεγονός που δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη απόκλιση ως προς το πραγματικό κόστος δανεισμού, εξηγεί ο κ. Callow.

Ο χρηματοοικονομικός κατακερματισμός της ευρωζώνης οδήγησε στη σημαντική μείωση της διασυνοριακής έκθεσης των τραπεζών -πολλές φορές και λόγω της πίεσης των εποπτικών αρχών-, εξέλιξη που επιδεινώνει τις πιστωτικές πιέσεις στις χώρες της περιφέρειας.

Ο Hew van Steenis, αναλυτής της Morgan Stanley, δηλώνει ότι η κρίση ανάγκασε τις τράπεζες να επανεκτιμήσουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο. «Λένε ότι πρέπει να ταιριάζουν τα δάνεια και τις καταθέσεις τους και σε γεωγραφικούς όρους. Δεν νομίζω ότι η τάση αυτή θα αντιστραφεί. Το τζίνι έχει βγει από το λυχνάρι».

© The Financial Times Limited 2012. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation