Tα λογιστικά μαγειρέματα των τραπεζών

Οι καταγγελίες για απόκρυψη ζημιών έως $12 δισ. από την Deutsche Bank φέρνουν στην επιφάνεια το βαθύτερο πρόβλημα του συστήματος. Οι τράπεζες δεν μπορούν να καταχωρούν τις θέσεις τους κατά το δοκούν, σχολιάζουν οι FT.

Δημοσιεύθηκε: 7 Δεκεμβρίου 2012 - 14:17

editorial

Οι κατηγορίες που διατυπώθηκαν από πρώην στελέχη της Deutsche Bank ως προς την αποτίμηση παραγώγων κατά τη διάρκεια της χρηματοοικονομικής κρίσης είναι δυσνόητες και περίπλοκες. Είναι όμως, σημαντικές.

Τρεις πρώην εργαζόμενοι της τράπεζας υποστηρίζουν ότι στους ισολογισμούς αποκρύπτεται ζημία έως 12 δισ. δολ. σε θέσεις παραγώγων. Δηλώνουν ότι εάν είχε αποκαλυφθεί η πραγματική εικόνα, τότε η τράπεζα θα χρειαζόταν νέα κεφάλαια και θα έχριζε κρατικής στήριξης.

Το θέμα είναι ο τρόπος με τον οποίο οι τράπεζες αποτυπώνουν τις ζημίες τους. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, έχει περιοριστεί η ευχέρεια που είχαν οι τράπεζες στον τρόπο αποτύπωσης αυτών των δεδομένων. Οι περισσότεροι τίτλοι από trading – όπως τα πολύπλοκα παράγωγα μεταξύ των οποίων και τα «leveraged super-senior» που βρίσκονται στην καρδιά της διαμάχης με την Deutsche Bank – πρέπει πλέον να αποτυπώνονται σε τιμές αγοράς (mark-to-market). Έτσι όμως, περιορίστηκε η δυνατότητα των τραπεζών να χειραγωγούν τους ισολογισμούς τους. Υποστηρίζεται ότι η προσέγγιση της Deutsche Bank έφερε στην επιφάνεια τα αδύναμα σημεία αυτής της αρχής.

Όπως συμβαίνει με πολλούς παράγοντες της αγοράς στον κλάδο των παραγώγων, η τράπεζα βρέθηκε στο μέσο δύο ροών πληρωμών hedge. Το πρόβλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν πως στις δύο θέσεις δεν αντικατοπρίζονταν τα ίδια ποσά. Η Deutsche κατά συνέπεια, αντιμετώπιζε ιδιαίτερο κίνδυνο να καταγράψει μεγάλες ζημίες σε κάποιο από αυτά τα trades. Αντί όμως, να αποτυπώσει αυτό το κενό που δημιουργήθηκε εν μέσω κρίσης, κατηγορείται ότι το απέκρυψε.

Αρκετοί υποστηρίζουν ότι σε καιρό κρίσης, οι τράπεζες πρέπει να έχουν την ευχέρεια να καταγράφουν τις ζημίες σε τιμές αγοράς. Σε τέτοιες δύσκολες συνθήκες, η αγορά για ορισμένα πολύπλοκα προϊόντα απλώς παγώνει. Οι ρυθμιστικές αρχές, αντιμέτωπες με την πιθανότητα ζημιών και καταρρεύσεων στην περίπτωση που αποτυπώνονταν αυτές οι θέσεις με μηδενική αξία, επέτρεψαν στις τράπεζες να χρησιμοποιήσουν λογικές εκτιμήσεις της πραγματικής αξίας.

Αυτό όμως απέχει πολύ από τη δόλια απόκρυψη ζημιών. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) η οποία ερευνά τις καταγγελίες, δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι θα πράξει. Ενδέχεται να αποφασίσει να μην ταράξει τα νερά, δεδομένου ότι ήδη οι περισσότερες από αυτές τις θέσεις έχουν ρευστοποιηθεί, ενώ υπάρχουν αναφορές ότι οι γερμανικές ρυθμιστικές αρχές μπορεί να επέτρεψαν τελικά στην Deutsche Bank να καταχωρήσει τις θέσεις της σε παράγωγα κατά το δοκούν.

Το επιχείρημα για ανοχή στις τράπεζες σε καιρό κρίσης είναι ισχυρό. Θα πρέπει όμως, να υπάρχει σωστή διαχείριση και να τηρούνται όρια. Δεν πρέπει να δίνεται στις τράπεζες η επιλογή να αποφασίζουν οι ίδιες ποιες ζημίες θα καταχωρήσουν στους ισολογισμούς τους και ποιες όχι. Με αυτό τον τρόπο επιδεινώνεται το πρόβλημα, καθώς δίνεται κίνητρο για ακόμη μεγαλύτερη συγκέντρωση δυσνόητων και δύσκολων στην αποτίμηση τίτλων, οι οποίοι είναι οι πιο ευάλωτοι σε καιρό κρίσης.

Είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται ο κόσμος.

© The Financial Times Limited 2012. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation