Η σωτηρία του περιβάλλοντος θα «θρέψει» την οικονομία

Η κλιματική πολιτική επιβάλλει παράξενους συνοδοιπόρους. Για τους αντιπάλους της καταπολέμησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οι υποστηρικτές του κινήματος είναι «καρπούζια», επειδή αποκρύπτουν την πραγματική σοσιαλιστική τους ατζέντα κάτω από την πράσινη επιφάνεια.

Ορισμένα μέλη του περιβαλλοντικού κινήματος, το οποίο συμμετείχε στις παγκόσμιες διαμαρτυρίες του Σαββάτου, συμφωνούν με αυτή την άποψη. Θεωρούν ότι η κλιματική αλλαγή δικαιολογεί την απόρριψη της οικονομίας της αγοράς, προς όφελος μια εναλλακτικής λύσης, με ασαφή όρια και περίγραμμα. Η Ναόμι Κλάιν, βετεράνος μαχητής της παγκοσμιοποίησης, περιγράφει το φαινόμενο του θερμοκηπίου ως μια ιστορική ευκαιρία για την δημιουργία μιας «πιο δίκαιης οικονομίας» με λιγότερη «ασυνείδητη κατανάλωση.» Αλλοι οικολόγοι προχωρούν παραπάνω, θεωρώντας ότι ο μόνος τρόπος για να μείνει η Γη κατοικήσιμη, είναι να σταματήσει εντελώς η οικονομική ανάπτυξη.

Ως στρατηγική για την αντιμετώπιση της αληθινής και επείγουσας απειλής της κλιματικής αλλαγής, αυτή η ριζοσπαστική ατζέντα είναι κακή πολιτική και κακή οικονομία. Είναι κακή πολιτική, γιατί δεν έχει καμία ελπίδα να κερδίσει την ευρεία κοινωνική υποστήριξη. Αν η προοπτική της καταστροφής ήταν βέβαιη και άμεση, ο κόσμος θα μπορούσε να νοιώσει έτοιμος να κάνει τέτοιες θυσίες για να την αποφύγει. Αλλά οι πιθανές κατακλυσμιαίες μεταβολές απέχουν δεκαετίες και οι αναπόφευκτες αβεβαιότητες για το κλιματικό μοντέλο καθιστούν αδύνατη την πρόβλεψη για το πότε ακριβώς θα εκδηλωθούν οι επιπτώσεις –αν εκδηλωθούν ποτέ.

Οι ριζοσπαστικοί οικολόγοι, ζητούν από τον κόσμο να αποποιηθεί την ελευθερία και την ευμάρειά του τώρα, για να αποφύγει μια μακρινή καταστροφή, που μπορεί και να μην συμβεί ποτέ. Τους ευχόμαστε καλή τύχη. Αλλά ευτυχώς, το δίλημμα δεν είναι πραγματικό. Στην έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για την Οικονομία και το Κλίμα, την οποία υπογράφει ο Φελίπε Καλντερόν, πρώην Πρόεδρος του Μεξικό, αποτυπώνεται πειστικά το επιχείρημα ότι «μπορούμε να πετύχουμε και καλύτερη ανάπτυξη και καλύτερο κλίμα.» Η βουτιά στο κόστος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και οι άφθονες ευκαιρίες που υπάρχουν σε τομείς όπως η ενεργειακή αποδοτικότητα, καθιστούν εφικτή την δημιουργία των θεμελίων για μια οικονομία με λιγότερες εκπομπές καυσαερίων με αντίτιμο μια ελάχιστη πρόσθετη παραγωγή, πιστεύει η Επιτροπή.

Ο πλανήτης προβλέπεται να δαπανά περίπου 6 τρισ. δολ. ετησίως σε κτίρια, ενέργεια, μεταφορές και ύδρευση/αποχέτευση στα επόμενα 15 χρόνια. Η Επιτροπή υπολογίζει ότι, αν αυτές οι επενδύσεις πραγματοποιηθούν σε υποδομές με μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση, το επιπλέον κόστος θα είναι 270 δισ. δολ. ετησίως, δηλαδή 4,5% υψηλότερο. Επιπλέον, ορισμένα μέτρα αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών κινδύνων, όπως η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και η υποστήριξη της καινοτομίας, είναι πολύ πιθανό να ενδυναμώσουν την ανάπτυξη και όχι να την αποδυναμώσουν, και παράλληλα να προσφέρουν άλλα ευεργετήματα, όπως περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Η ανάλυση της Επιτροπής επιδέχεται ίσως κάποιο σκεπτικισμό. Το σχέδιο εξαρτάται πολύ από την λήξη της αποψίλωσης των δασών και τον περιορισμό της αστικής ανάπτυξης, που ίσως είναι δύσκολο να εφαρμοστούν. Ωστόσο, το θεμελιώδες νόημα είναι σωστό και υποστηρίζεται και από άλλες μελέτες: Το πρόσθετο κόστος είναι ανεκτό και θα πρέπει να πληρωθεί. Η κλιματική αλλαγή, όπως μια τραπεζική κρίση ή ένα βιομηχανικό ατύχημα, είναι ένα σοβαρό ρίσκο με απροσδιόριστες πιθανότητες και, όπως με τις άλλες περιπτώσεις, θα ήταν αμέλεια να μην ληφθούν μέτρα πρόληψης.

Μολονότι το συνολικό κόστος της ανάληψης δράσης πιθανόν να είναι μικρό, οι επιδράσεις σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως ο άνθρακας, θα είναι πολύ μεγάλες. Το μεγαλύτερο εμπόδιο στις ορθολογικές κλιματικές πολιτικές, είναι η ισχύς του λόμπι των συμφερόντων, που αντιστέκονται στην αλλαγή, εξομοιώνοντας την δική τους καλοπέραση με την οικονομική ευμάρεια. Η Επιτροπή του κ. Καλντερόν εξηγεί σαφώς γιατί θα πρέπει να απορριφθούν αυτοί οι ισχυρισμοί.

Το «καπιταλισμός εναντίον κλίματος» είναι λάθος ορισμός. Η διάσωση του περιβάλλοντος δεν σημαίνει δολοφονία της οικονομίας. Ούτε οι υποστηρικτές ούτε οι πολέμιοι της περιβαλλοντικής δράσης, δεν θα πρέπει να καθορίζουν την διαμάχη με τέτοιες παραμέτρους.

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation