Η Google στο μέσον πολιτικής καταιγίδας

Η Google βρίσκεται τακτικά στην κορυφή της λίστας των εταιρειών όπου οι φοιτητές θέλουν να εργαστούν. Ανακάλυψα το γιατί την προηγούμενη εβδομάδα, κατά την επίσκεψή μου στο campus της Silicon Valley. Ο ουρανός ήταν γαλάζιος και η θερμοκρασία τέλεια. Μια ομάδα εργαζομένων έπαιζε βόλεϊ, ενώ στο χώρο στάθμευσης κάποιος έκανε επίδειξη ενός πρωτοτύπου αυτοκινήτου της Google που δεν χρειάζεται οδηγό.

Μέσα σε όλο αυτό το θετικό κλίμα, η Google έχει αναδειχθεί σε μία από τις πέντε μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο, με όρους κεφαλαιοποίησης. Η πρωτοπόρος Apple απέχει μόλις 20 λεπτά με το αυτοκίνητο. Ένας άλλος γίγαντας, το Facebook, βρίσκεται σε κοντινό προάστιο.

Ωστόσο, αυτή η ειδυλλιακή σκηνή της Silicon Valley διαταράσσεται όλο και περισσότερο από τις πολιτικές θύελλες που έχουν ξεσπάσει σε άλλες χώρες. Οι φοιτητές ανά τον κόσμο μπορεί να θέλουν να δουλέψουν για την Google, αλλά οι πολιτικοί φαίνεται πως θέλουν να τη γονατίσουν.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες την κατηγόρησε αυτόν το μήνα για παραβίαση των κανόνων ανταγωνισμού. Δυνητικά, οι κατηγορίες αυτές μπορεί να αναγκάσουν την εταιρεία να επιλέξει μεταξύ τεράστιων προστίμων ή δαπανηρών τροποποιήσεων στο επιχειρηματικό της μοντέλο.

Η Ευρώπη δεν είναι η μόνη εστία του προβλήματος. Οι περισσότερες δυτικές πολυεθνικές θεωρούν ότι η κινεζική αγορά είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον τους. Όμως, η Google, μαζί με το Facebook και το Twitter, είναι ουσιαστικά αποκλεισμένες από τη χώρα, με το μεγάλο τείχος προστασίας που μπλοκάρει την πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Εν τω μεταξύ, οι στενές σχέσεις της Silicon Valley με την κυβέρνηση Ομπάμα έχουν πληγεί σημαντικά με τις αποκαλύψεις του Edward Snowden σχετικά με το εύρος των υποκλοπών από την κυβέρνηση των ΗΠΑ στο διαδίκτυο.

Η υπόθεση Σνόουντεν φαίνεται πως έχει ενισχύσει όσους πίστευαν ότι υπάρχει κάτι απειλητικό στη δύναμη της Silicon Valley. Οι Γάλλοι επικριτές κατέληξαν στο ακρωνύμιο GAFA (Google, Apple, Facebook, Amazon), με το οποίο χαρακτηρίζουν την αμερικανική αυτοκρατορία του κακού στο Internet. Όπως υποδηλώνει το ακρωνύμιο, τις περισσότερες φορές η Google βρίσκεται πρώτη στη γραμμή του πυρός. Τα στελέχη της έμειναν εμβρόντητα όταν η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε να πατάξει τη φοροαποφυγή των πολυεθνικών με νέα μέτρα που πήραν το όνομα "φόρος Google".

Μία θεωρία είναι ότι η Google έχει τραβήξει ιδιαίτερα την προσοχή απλώς και μόνο επειδή είναι το πιο ισχυρό όνομα στη Silicon Valley και αφορά τους περισσότερους πολίτες (δεν μπορούν όλοι να αντέξουν οικονομικά ένα iPhone, αλλά η μηχανή αναζήτηση της Google είναι ελεύθερη σε οποιονδήποτε έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο).

Ένα άλλο επιχείρημα είναι πως το εύρος των δραστηριοτήτων της είναι τόσο μεγάλο που διαταράσσει πολλούς ανά τον κόσμο - είτε πρόκειται για εφημερίδες που έχουν εξοργιστεί με την υπηρεσία ειδήσεων της Google, είτε για εταιρείες media που απειλούνται από το YouTube (το οποίο ανήκει στην Google) είτε για εκδότες που μισούν το Google Books ή για αυτοκινητοβιομηχανίες που βλέπουν το αυτοκίνητο χωρίς οδηγό στους δρόμους και ανησυχούν μήπως ακόμη και ο δικός τους κλάδος απειλείται από τη Silicon Valley.

Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί έχουν εκφράσει με σαφήνεια τον προβληματισμό τους ότι η επιτυχία του αμερικανικού διαδικτυακού γίγαντα συνιστά άμεση απειλή για την Ευρώπη. Ο Sigmar Gabriel, αντικαγκελάριος της Γερμανίας, εξέφρασε ανοιχτά την ανησυχία του τον προηγούμενο χρόνο ότι "αυτή η (ψηφιακή) υποδομή θα ελέγχεται από μια χούφτα αμερικανικών συμφερόντων, που θα μπορούσαν να κυριαρχήσουν στην οικονομική ζωή του 21ου αιώνα".

Ένα από τους πιο σκληρούς επικριτές της Google είναι ο εκδοτικός όμιλος Axel Springer στη Γερμανία, μια ισχυρή φωνή στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες η οποία στήριξε σημαντικά την εκλογή του Jean-Claude Juncker στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ο Πρόεδρος Ομπάμα φάνηκε να υποστηρίζει ότι οι αμερικανικές διαδικτυακές εταιρείες είναι θύματα του ευρωπαϊκού προστατευτισμού λέγοντας  "Εμείς (στην Αμερική) έχουμε την ιδιοκτησία του Internet. Οι εταιρείες μας το δημιούργησαν, το επέκτειναν, το τελειοποίησαν με τρόπους που δεν μπορεί κανείς να ανταγωνιστεί". Αυτό που δεν προσέθεσε ο Ομπάμα είναι ότι η ίδια η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει κάνει πολλά για να βλάψει τη Silicon Valley. Η υπόθεση Σνόουντεν εδραίωσε την άποψη ότι κάθε αναζήτηση στο διαδίκτυο, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή κάθε ποστάρισμα υπόκειται σε παρακολούθηση είτε από την κυβέρνηση είτε από την Google και το Facebook.

Η Google και οι άλλοι γίγαντες του διαδικτύου αρνούνται κατηγορηματικά ότι έδωσαν ποτέ στις κυβερνήσεις τα κλειδιά μίας μυστικής πίσω πόρτας που δίνει πρόσβαση στα δεδομένα τους. Διαμαρτύρονται μάλιστα ότι έχουν πέσει και οι ίδιοι θύματα υποκλοπής.

Σε μια προσπάθεια να ξανακερδίσουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, οι εταιρείες της Silicon Valley έδωσαν έμφαση στη νέα τεχνολογία κρυπτογράφησης και προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Η ζημιά όμως έχει ήδη γίνει. Ο φοβος για την κυβερνητική υποκλοπή είναι πλέον συνυφασμένος με το άγχος για εμπορική χρήση των δεδομένων από εταιρείες όπως η Google. Εξέλιξη που με τη σειρά της,πυροδοτεί τη στροφή υπέρ της ρύθμισης του Διαδικτύου.

Όλος αυτός ο πολιτικός αναβρασμός φαίνεται πως είναι δυσάρεστη έκπληξη για την εταιρεία, η οποία φαίνεται πραγματικά να πιστεύει ότι λειτουργεί με το σύνθημα των ιδρυτών της "Μην είσαι κακός". Η πραγματική έκπληξη ωστόσο είναι πως δεν υπήρξαν νωρίτερα πολιτικές αντιδράσεις. Η Google διακηρύσσει ότι αποστολή της είναι «να οργανώνει τις πληροφορίες του κόσμου». Όπως λέει και η ρήση όμως "οι πληροφορίες είναι δύναμη". Και η εξουσία ήταν ανέκαθεν το τερέν των πολιτικών.

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι αποφάσεις για τη ροή των πληροφοριών και των δεδομένων θα πρέπει να ελέγχονται από πολιτικούς και όχι από επιχειρηματίες. Όμως, ορισμένες πολιτικές αρχές που δείχνουν πρόθυμες να τα βάλουν με την Google - όπως η κινεζική κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή- στην πραγματικότητα δεν είναι αιρετές. Και ενώ κανείς δεν ψήφισε για τους μηχανολόγους και τους επιχειρηματίες της Silicon Valley, πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι ψήφισαν στην πράξη, κάνοντας κλικ στα προϊόντα της Google. Αυτό είναι το είδος της ψήφου εμπιστοσύνης που οι περισσότεροι πολιτικοί μπορούν μόνο να ονειρεύονται.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation