Χρόνο και σκληρή δουλειά θα απαιτήσει ένα νέο πρόγραμμα

Η Αθήνα για άλλη μια φορά απευθύνθηκε στις Βρυξέλλες με νέες οικονομικές προτάσεις σε μια προσπάθεια να αποκτήσει μια γρήγορη συμφωνία διάσωσης για την ανασύσταση των δημόσιων ταμείων και το άνοιγμα εκ νέου των τραπεζών της χώρας.

Ωστόσο μετά την λήξη του προηγούμενου προγράμματος διάσωσης (172 δισ. ευρώ) την Τρίτη, κάθε ελπίδα για μια γρήγορη συμφωνία φαίνεται να είναι μάταιη.

«Δεν είμαστε πλέον σε μια διαδικασία, όπως είμασταν στις διαπραγματεύσεις των τελευταίων ημερών πριν τη λήξη του προγράμματος», δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Valdis Dombrovskis.

Ωστόσο η Ελλάδα υπέβαλλε αίτημα για νέο διετές πρόγραμμα διάσωσης ύψους 29,1 δισ. ευρώ, το οποίο διέπεται από τελείως διαφορετικούς κανόνες και υποχρεώσεις.

Τι θα πρέπει να συμβεί ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει ένα νέο πακέτο διάσωσης;

Η έγκριση μιας νέας δόσης από ένα υπάρχον πρόγραμμα διάσωσης είναι σχετικά εύκολη. Απαιτεί μία μόνο έγκριση από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης. Αλλά ένα καινούριο πρόγραμμα διάσωσης απαιτεί δύο ξεχωριστές αποφάσεις- κάθε μία από τις οποίες ενεργοποιούν κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες σε αρκετές χώρες της Ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας.

Πρώτα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρειάζεται να αξιολογήσει το αίτημα διάσωσης. Αξιωματούχοι είπαν ότι η αξιολόγηση είναι σε εξέλιξη. Ένα από τα κριτήρια που θα πρέπει να εξετάσει η Επιτροπή είναι κατά πόσον υπάρχει «κίνδυνος για την χρηματοπιστωτική σταθερότητας της Ευρωζώνης ως σύνολο, ή των κρατών μελών της».

Μόλις η Κομισιόν ολοκληρώσει την αξιολόγησή της, οι Υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα ξεκινήσουν τις διαπραγματεύσεις. Για τη Γερμανία, αυτό απαιτεί ψήφο της Bundestag. Αξιωματούχοι της Ευρωζώνης δήλωσαν ότι οποιαδήποτε τέτοια απόφαση είναι απίθανη μέχρι το τέλος του ελληνικού δημοψηφίσματος την Κυριακή.

Εάν το Eurogroup συμφωνήσει να ξεκινήσουν συνομιλίες, τότε άλλος ένας γύρος εγκρίσεων χρειάζεται για να ληφθούν υπογραφές με τους όρους του προγράμματος- οι λεγόμενες «προϋποθέσεις» που καθυστέρησαν τις διαπραγματεύσεις για σχεδόν ένα χρόνο στο τελευταίο πρόγραμμα διάσωσης. Για τη Γερμανία και άλλους εταίρους, αυτό απαιτεί άλλη μία κοινοβουλευτική ψηφοφορία.

Ωστόσο διαπραγματευόμασταν για πέντε μήνες. Αυτό δεν μετράει για τίποτα;

Ο κ. Dombrovski δήλωσε ότι ο κατάλογος των «προγενέστερων ενεργειών»- των ειδικών νομοθετικών μέτρων που πρέπει να ληφθούν από την Ελλάδα- «μπορεί να ενσωματωθεί σε αυτό το νέο πλαίσιο», έτσι ώστε να μην πάει εντελώς χαμένος.

Αλλά επίσης παρατήρησε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε διαφορετική οικονομική θέση σήμερα απ' ότι πριν μία εβδομάδα. Με τις τράπεζές κλειστές σχεδόν μία εβδομάδα, όλες οι οικονομικές υποθέσεις στις οποίες στηρίχθηκαν οι προηγούμενες διαπραγματεύσεις, πλέον δεν στέκουν.

«Τώρα συζητάμε αίτημα για διετές πρόγραμμα μέσα σε διαφορετικές οικονομικές συνθήκες», δήλωσε ο κ. Dombrovskis. "Είναι ξεκάθαρη η κατάσταση της Ελλάδας, ιδιαίτερα η οικονομική της θέση, η οποία είναι ουσιαστικά χειρότερη σε σχέση με το προηγούμενο Σάββατο».

Το αίτημα της Ελλάδας ύψους 29,1 δισ. ευρώ δεν περιλαμβάνει χρήματα για να ανακεφαλαιωθούν οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες σχεδόν σίγουρα θα χρειαστούν νέα κεφάλαια πριν ξανανοίξουν.

Το αίτημα για διάσωση επίσης προϋποθέτει ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να διατηρεί πρωτογενές πλεόνασμα - λαμβάνοντας περισσότερα από ότι ξοδεύει- το οποίο μετά βεβαιότητας πλέον δεν ισχύει. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί επιπλέον ρευστό.

Οπότε ποια η σημασία της επιστολής του Τσίπρα που υποχωρεί σε πολλές απαιτήσεις των πιστωτών;

Επειδή είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε μια νέα διαπραγμάτευση, η επιστολή θα βοηθήσει να κλείσουν διαφορές- αλλά οι απαιτήσεις των πιστωτών αναμένεται να αλλάξουν.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η απλοποίηση του ΦΠΑ και η αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού- τα δύο βασικά ζητήματα της διαφοράς των τελευταίων τριών εβδομάδων, θέματα στα οποία ο Έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει κάνει τις μεγαλύτερες υποχωρήσεις- ακόμα παραμένουν στο προσκήνιο.

Αλλά επίσης και οι πιστωτές υποχώρησαν σε άλλα ζητήματα τα οποία για πολλούς ήταν κρίσιμα για τη μεταρρύθμιση της ελληνικής οικονομίας, όπως ήταν η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και η χαλάρωση κανόνων που έχουν κρατήσει υψηλές τις τιμές στην αγορά. Τα ζητήματα αυτά θα πρέπει να επανεξεταστούν σε ένα νέο πρόγραμμα διάσωσης, το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να ετοιμαστούμε για άλλον έναν γύρο σκληρών διαπραγματεύσεων.

Πώς το δημοψήφισμα ταιριάζει σε όλα αυτά;

Τεχνικά, το ελληνικό δημοψήφισμα είναι μια ψήφος αναφορικά με τις προτεινόμενες οικονομικές μεταρρυθμίσεις που οι πιστωτές θέλησαν να επιβάλουν, πριν ολοκληρωθεί το προηγούμενο πρόγραμμα διάσωσης. Συνεπώς οι Έλληνες θα ψηφίσουν για ένα σχέδιο διάσωσης το οποίο πλέον δεν ισχύει, γεγονός που προκαλεί σύγχυση.

Ο κ. Τσίπρας είπε στους πολίτες την Τετάρτη ότι μια ψήφο στο ΟΧΙ θα του δώσει περισσότερη δύναμη στις συνομιλίες για ένα νέο πρόγραμμα διάσωσης.

Αλλά οι ηγέτες της Ε.Ε. έβαλαν πιο αυστηρούς όρους στο δημοψήφισμα, λέγοντας πως μια ψήφος στο ΟΧΙ θα σήμαινε ελληνική έξοδος από την Ευρωζώνη. Αυτό μπορεί να φαίνεται σαν υπερθέρμανση της πολιτικής ρητορικής, αλλά δεδομένου του χρόνου και της δυσκολίας της διαπραγμάτευσης ενός τρίτου πακέτου, πολλοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ένα «ΟΧΙ» θα καταστήσει αδύνατη την ολοκλήρωση της διαδικασίας πριν από τις 20 Ιουλίου- ημερομηνία που η Ελλάδα οφείλει να καταβάλλει 3,5 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ.

Η αθέτηση πληρωμών θα μπορούσε να αναγκάσει την Κεντρική Τράπεζα να μειώσει το σύνολο της έκτακτης χρηματοδότησης στα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, προκαλώντας την χρεοκοπία τους. Τότε δε θα είναι σε θέση να ανοίξουν χωρίς νέο νόμισμα.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation