«Ο Τραμπ καταλαβαίνει τα βάσανα της μεσαίας τάξης»

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είχε καμία πιθανότητα να κερδίσει την προεδρία. Αυτό δεν ήταν το Brexit. Υστερούσε σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Μια απίθανη νίκη σίγουρα θα προκαλούσε έκρηξη στον κόσμο.

Καθώς το αποτέλεσμα των εκλογών άρχισε να βρίσκεται στο επίκεντρο το βράδυ της Τρίτης, οι χρηματαγορές αρχικά ακολούθησαν το σενάριο της «ημέρας της κρίσης». Ωστόσο, αυτό άρχισε να αλλάζει δραματικά στο μέσο της αξιοπρεπούς και εμπνευσμένης ομιλίας αποδοχής της προεδρίας από τον Τραμπ. Μέχρι το απόγευμα της Τετάρτης, οι αμερικανικοί δείκτες μετοχών είχαν επιστρέψει σε θετικό πεδίο, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων μακροπρόθεσμης λήξης αυξήθηκαν με την προσμονή ταχύτερης ανάπτυξης υπό τη νέα κυβέρνηση.

Οι σχολιαστές έκαναν το λάθος να αντιμετωπίσουν τον κ. Τραμπ ως απλώς έναν ακόμα πολιτικό ιδεολόγο, αντί για αυτό που ήταν: ένας πραγματιστής επιχειρηματίας που καταλαβαίνει τα οικονομικά κίνητρα καλύτερα από οποιονδήποτε αρχηγό κράτους στη σύγχρονη ιστορία.

Η αμερικανική οικονομία έχει πληγεί και το χρέος εξερράγη τα τελευταία 16 χρόνια λόγο των αποτυχιών ιδεολόγων και από τις δυο πλευρές του πολιτικού φάσματος. Ο νεοσυντηρητικός Ρεπουμπλικανός πρόεδρος Τζορζ Μπους ανέλαβε την προεδρία αποφασισμένος να εξάγει επιθετικά τις αμερικανικές δημοκρατικές αξίες μέσω πολέμων. Ο πόλεμος στο Ιράκ, μια απάντηση σε λάθος κατεύθυνση στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, πρόσθεσε τρισεκατομμύρια δολάρια στο έλλειμμα, ενώ αποσταθεροποίησε ακόμα περισσότερο τη Μέση Ανατολή.

Ο προοδευτικός Δημοκρατικός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα πήρε με σαρωτική νίκη την εξουσία, αποφασισμένος να επιβάλει μια μεταρρύθμιση του εθνικού συστήματος υγείας. Το αποτέλεσμα ήταν ένας ακριβός νέος φόρος και ένα αποτυχημένο πρόγραμμα, το Affordable Care Act.

Ο κ. Τραμπ είναι ένας διαφορετικός τύπος ηγέτη, που δεν επιβαρύνεται από μια αυστηρή ιδεολογία. Δεν σκέφτεται σαν πολιτικός, ούτε μιλά ή ηθικολογεί σαν πολιτικός, κάτι που τον καθιστά εύκολο στόχο για δαιμονοποίηση. Ωστόσο, είναι ένα άτομο με συμπόνια, που αναγνωρίζει τα βάσανα της μεσαίας τάξης των ΗΠΑ. Το σημαντικότερο, δεν είναι δογματικός στις θέσεις πολιτικής του. Αντιθέτως, έχει ορίσει τολμηρούς στόχους από τους οποίους θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις.

Οι χρηματαγορές αντιδρούν θετικά στον κ. Τραμπ, διότι θα αντιμετωπίσει τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Αμερική: υπερβολική ρύθμιση, έλλειψη δημοσιονομικής πολιτικής, ένας μπερδεμένος φορολογικός κώδικας, άνισες εμπορικές συμφωνίες.

Η οικονομία των ΗΠΑ πνίγεται από την υπερβολική ρύθμιση από τότε που ξέσπασε η χρηματοοικονομική κρίση, οδηγώντας στη βραδύτερη ανάκαμψη των τελευταίων 80 ετών. Οι μικρές επιχειρήσεις έχουν πιεστεί από τις απαιτήσεις του Obamacare και οι κοινοτικές τράπεζες έχουν περιορίσει τον δανεισμό λόγω των αυστηρών προβλέψεων του κανόνα Dodd-Frank.

Ο νέος κανόνας του υπουργείου Εργασίας για τους θεματοφύλακες, που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον ερχόμενο Απρίλιο, θα ήταν ο επόμενος μεγάλος νόμος που θα «σκοτώσει» τις θέσεις εργασίας και θα πλήξει τους επενδυτές. Δεν μπορείς να απαλλάξεις την κοινωνία από όλους τους κανονισμούς χωρίς να δημιουργείς κακά κίνητρα, όμως η νέα κυβέρνηση θα κόψει τους αχρείαστους κανόνες και θα προχωρήσει σε πιο ουσιώδεις αναλύσεις κόστους-οφέλους.

Στο θέμα της δημοσιονομικής πολιτικής, ο κ. Τραμπ έχει προτείνει ένα σχέδιο υποδομών ύψους 1 τρισ. δολαρίων που θα χρηματοδοτηθεί από -σε ιστορικά επίπεδα- φθηνό χρέος και τις συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, το οποίο θα δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας και θα βοηθήσει ώστε να αρχίσει να κινείται η ρευστότητα. Μη κομματικοί ειδήμονες λένε πως οι δαπάνες για τις υποδομές έχουν εκτιμώμενη επίπτωση 1,6 φορές στον οικονομικό πολλαπλασιαστή, κάτι που σημαίνει πως το σχέδιο του κ. Τραμπ θα είχε μια καθαρή μειωτική επίπτωση στα μακροπρόθεσμα ελλείμματα.

Οι παγκόσμιες οικονομίες παλεύουν κατά του αποπληθωρισμού σε μεγάλο βαθμό λόγω μιας μετα-κρίσεως κίνηση προς τη δημοσιονομική λιτότητα. Ενώ οι νομισματικές πολιτικές του εύκολου χρήματος έχουν υπερτονίσει το εισοδηματικό χάσμα, οι κεντρικοί τραπεζίτες, με τα χέρια δεμένα από τις πολιτικές δυσλειτουργίες, δεν είχαν άλλη επιλογή από το να παράσχουν μια εξαιρετικά διευκολυντική νομισματική πολιτική. Μπορούμε να κλείσουμε το χάσμα του πλούτου στην Αμερική αντικαθιστώντας τα επιπέδου έκτακτης ανάγκης επιτόκια με δημοσιονομική τόνωση.

Στο 35%, ο εταιρικός φόρος στις ΗΠΑ είναι ο υψηλότερος στον ανεπτυγμένο κόσμο. Ως αποτέλεσμα, οι αμερικανικές εταιρείες εκτιμάται ότι έχουν βάλει στην άκρη 2,5 τρισ. δολάρια στο εξωτερικό. Το σχέδιο του κ. Τραμπ θα φέρει αυτά τα χρήματα πίσω, με μια εφάπαξ χρέωση επαναπατρισμού 10%, ενώ θα καταστήσει τη δομή της εταιρικής φορολόγησής μας πιο ανταγωνιστική. Αν και ιδανικά θα ήθελε να δει τους φόρους στο 15%, ωστόσο ακόμα και η μείωσή τους στο επίπεδο της Βρετανίας, δηλαδή στο 20%, εκτιμάται ότι θα προσθέσει 3,3%, ή σχεδόν 600 δισ. δολάρια, στο ΑΕΠ μας.

Ο κ. Τραμπ πιστεύει στο ελεύθερο αλλά δίκαιο εμπόριο. Οι δασμοί δεν χρειάζονται, αν οι συμφωνίες όπως του ΠΟΕ και η Nafta εφαρμοστούν επαρκώς.

Οι ακαδημαϊκοί βλέπουν τον κόσμο με βάση την κατάσταση ως έχει σήμερα. Οι επιχειρηματίες βλέπουν τον κόσμο με βάση το πώς θα μπορούσαν να είναι τα πράγματα. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν πως βρισκόμαστε σε ένα «νέο κανονικό» μιας διαρκούς στασιμότητας, όμως επιχειρηματίες όπως ο κ. Τραμπ κατανοούν πως μπορείς με την ανάπτυξη να ξεπεράσεις το υπερβολικό χρέος. Με τις σωστές αναπτυξιακές πολιτικές, οι ΗΠΑ μπορούν να εξαλείψουν τα μεγάλα ελλείμματα, να εξαφανίσουν κρυφά ελλείμματα (unfunded liability programmes) και να ανοίξει ο δρόμος για ένα μέλλον πιο βιώσιμης ευημερίας. Μια ισχυρή αμερικανική οικονομία είναι καλή για τον κόσμο, και ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Τραμπ έχει μοναδικά προσόντα για να κάνει την Αμερική να αναπτυχθεί και πάλι.

* Ο συγγραφέας είναι ιδρυτής της SkyBridge Capital και μέλος του συμβουλίου των οικονομικών συμβούλων του Ντόναλντ Τραμπ.

© The Financial Times Limited 2016. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation