Πώς θα δώσουμε στη Βρετανία μια δεύτερη ευκαιρία

Στις 23 Ιουνίου, ο βρετανικός λαός αποφάσισε να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Λυπάμαι που το έκανε, γιατί πιστεύω ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ανήκει στην Ευρώπη. Αλλά σέβομαι την επιλογή του. Δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα χειρότερο από τη θέση ότι η απόφασή του δεν πρέπει να ληφθεί υπόψη.

Οι πολιτικές διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν σύντομα θα είναι δύσκολες και θα περιλαμβάνουν πολύπλοκα τεχνικά ζητήματα.

Το Άρθρο 50, ο μηχανισμός για την έξοδο από την Ε.Ε., προσφέρει μια περίοδο δύο ετών για την επίτευξη συμφωνίας και μια αποτυχία θα οδηγήσει σε αυτόματη έξοδο. Το ερώτημα είναι αν το Ηνωμένο Βασίλειο και τα 27 κράτη-μέλη θα έχουν αρκετό χρόνο για να φτάσουν σε μια αμοιβαία ικανοποιητική συμφωνία και να προστατεύσουν σημαντικό μέρος των δεσμών που έχουν αποκτήσει, ή θα οδηγηθούν σε ένα πολύ πιο βίαιο χωρισμό.

Κανείς δεν ξέρει ακόμα την απάντηση.

Ωστόσο, αυτό που μου φαίνεται βέβαιο είναι πως οι διαπραγματεύσεις αυτές πρέπει να παράξουν σαφή αποτελέσματα. Κανείς δεν μπορεί να είναι μέσα και έξω την ίδια στιγμή, ή να απολαμβάνει πλεονεκτήματα χωρίς να εκπληρώνει υποχρεώσεις.

Δεν πρόκειται για εκδικητική διάθεση: είναι απλή λογική. Καμία ευρωπαϊκή κυβέρνηση δεν θα συμφωνούσε στην παραχώρηση ελεύθερης πρόσβασης του Ηνωμένου Βασιλείου στην ενιαία αγορά, αν η Βρετανία δεν αποδεχτεί ως αντάλλαγμα κανόνες, καθήκοντα και παραχωρήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της ελεύθερης μετακίνησης των Ευρωπαίων.

Ο σεβασμός της απόφασης του βρετανικού λαού σημαίνει επίσης ότι πρέπει να αναγνωριστεί πως οι αμφιβολίες του για το ευρωπαϊκό εγχείρημα δεν μπορούν να απορριφθούν ως κάτι το μεμονωμένο και ιδιαίτερο. Και άλλα ευρωπαϊκά έθνη θα ψήφιζαν με τον ίδιο τρόπο αν είχαν την ευκαιρία, απλά επειδή το χάσμα ανάμεσα στην Ευρώπη και τους πολίτες της είναι μεγαλύτερο από ποτέ.

Αλλά ο μόνος τρόπος για να πάνε μπροστά οι Ευρωπαίοι στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο μας -όπου ο ανταγωνισμός γίνεται όλο και πιο αμείλικτος, οι προκλήσεις πιο πολύπλοκες και οι απειλές περισσότερες- είναι να μείνουν μαζί.

Η Ευρώπη παραμένει μια εξαιρετικά σύγχρονη ιδέα, αλλά το ευρωπαϊκό εγχείρημα όπως το ξέρουμε έχει παλιώσει. Αυτός είναι ο λόγος που η Ευρώπη χρειάζεται αναμόρφωση και μεταρρυθμίσεις.

Πρώτον, αυτό σημαίνει πως πρέπει επιτέλους να γίνει αποδεκτό ότι δεν υπάρχει μόνο μία Ευρώπη. Η Ευρώπη του ευρώ και η Ευρώπη των 27 κρατών-μελών για παράδειγμα έχουν διαφορετικά μονοπάτια να ακολουθήσουν.

Η Ευρώπη του ευρώ χρειάζεται να εμβαθύνει την ενοποίηση μια για πάντα, κάτω από μια συνετή οικονομική διακυβέρνηση. Τα θεμέλια μπήκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης του 2010-11, όταν δημιουργήθηκε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και άρχισαν οι σύνοδοι της ευρωζώνης.

Η Ευρώπη χρειάζεται να κάνει ορισμένα βήματα παραπέρα, προσφέροντας σταθερή ηγεσία για τις συνόδους της ευρωζώνης, συγκροτώντας μια κεντρική γραμματεία που θα λειτουργεί ως το υπουργείο Οικονομικών της Ευρώπης και μετατρέποντας τον ESM σε ένα πλήρως εξοπλισμένο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.

Η υπόλοιπη Ευρώπη, η ένωση των 27 κρατών-μελών, πρέπει να υπαναχωρήσει στα αρχικά της καθήκοντα, διασφαλίζοντας ότι η εγχώρια αγορά λειτουργεί ομαλά και εστιάζοντας όχι σε πάνω από 10 πραγματικά κρίσιμα ζητήματα, όπως μια αγροτική και βιομηχανική πολιτική για την τόνωση της ανάπτυξης, μια πολιτική για την έρευνα -η οποία πρέπει να ενισχυθεί, μια πολιτική για τον ανταγωνισμό που πρέπει να είναι λιγότερο δογματική και μια πολιτική για το εμπόριο που θα βασίζεται στην αμοιβαιότητα. Οτιδήποτε άλλο θα πρέπει να αφήνεται στη δικαιοδοσία των ίδιων των κρατών-μελών.

Η διευρυμένη αυτή Ευρώπη πρέπει να επανεξετάσει τις αρμοδιότητες της Κομισιόν, να την αποτρέψει από την παράκαμψη των εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τον περιορισμό των επιχειρηματιών μας και των πολιτών από τα τεχνικά όρια που τους βάζει.

Τέλος, η Ευρώπη χρειάζεται μια νέα μεταναστευτική πολιτική. Χρειάζεται ένα νέο Σένγκεν, ενιαίες πολιτικές για τη μετανάστευση και το άσυλο και συνεκτική εργατική νομοθεσία για τους ξένους, για να βάλει τέλος στο κοινωνικό ντάμπινγκ.

Οι ξένοι δεν θα έπρεπε να λαμβάνουν μη ανταποδοτικές παροχές, μέχρι να συμπληρώσουν πέντε χρόνια παραμονής. Πρέπει να προστατέψουμε αποτελεσματικά τα σύνορα της Ευρώπης. Πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις για να στείλουμε όσους εισήλθαν παράνομα πίσω στις χώρες προέλευσής τους.

Πρέπει να αναγάγουμε σε προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής τη συνεργασία για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης. Οι χώρες που αρνούνται να συνεργαστούν δεν θα πρέπει να λαμβάνουν βοήθεια από την Ε.Ε.

Αυτό πρέπει να συνδυαστεί και με ένα ευρωπαϊκό «σχέδιο Μάρσαλ» για την Αφρική.

Στο μεταξύ, πιστεύω πως πρέπει να παγώσουμε την ένταξη νέων μελών, ακόμα και σε περιπτώσεις χωρών που πληρούν τα κριτήρια, όπως στις χώρες της Βαλτικής. Και όπως έχω τονίσει στο παρελθόν, είμαι κατηγορηματικά αντίθετος στην ένταξη της Τουρκίας.

Μόλις ολοκληρωθεί η αναμόρφωση της Ευρώπης, οι Βρετανοί ηγέτες θα μπορούν να αποφασίσουν αν θα ρωτήσουν τον λαό αν θέλει να μπει ξανά στην Eνωση. Η απόφαση θα αφορά τον βρετανικό λαό και θα γίνει από αυτόν. Η Ευρώπη δεν πρέπει να μεταρρυθμιστεί γιατί ελπίζει να φέρει πίσω το Ηνωμένο Βασίλειο: πρέπει να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις γιατί το μέλλον και η επιβίωσή της βασίζονται σε αυτές, γιατί οι μεταρρυθμίσεις είναι επιτακτική και ζωτική ανάγκη. 

* Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας από το 2007 ως το 2012, που διεκδικεί το χρίσμα για τις εκλογές του 2017.

© The Financial Times Limited 2016. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation