Δολάριο: Αναμένεται... εκτόξευση το 2015

Παρά τις συζητήσεις για νέους νομισματικούς πολέμους, οι «τακτικές» υποτιμήσεις που κυριαρχούν στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος από το καλοκαίρι, μέχρι στιγμής θα περιγράφονταν άνετα ως παγκόσμια συνωμοσία για την αποκατάσταση της κυριαρχίας του δολαρίου.

Οι νέες «ενέσεις ρευστότητας» από την ΕΚΤ και την Bank of Japan, έστειλαν το ευρώ και το γεν σε πολυετή χαμηλά έναντι του δολαρίου, στην προσπάθεια καταπολέμησης του αποπληθωρισμού. Οι ρυθμιστικές Αρχές στην Αυστραλία και την Νέα Ζηλανδία χειροκρότησαν την άνοδο του δολαρίου, καθώς μάχονταν επί χρόνια με τα υπερτιμημένα νομίσματά τους. Πολλές αναδυόμενες αγορές ήταν ικανοποιημένες με τα αδύναμα νομίσματά τους, που βοηθούσαν την ισορρόπηση των οικονομιών τους.

Και οι Αμερικανοί πολιτικοί δεν είχαν κανένα πρόβλημα. Αντίθετα, έδειξαν να αποδέχονται, σε μια κίνηση τακτικής, την άποψη του διοικητή της ΕΚΤ, Mario Draghi, ότι «ο συναλλαγματικός μηχανισμός είναι το αποτέλεσμα της αποκλίνουσας πορείας στις νομισματικές στρατηγικές... εξαιτίας των διαφορετικών οικονομικών συνθηκών».

Σήμερα όμως, ο συνδυασμός της ισχύος του δολαρίου και της διολίσθησης των τιμών του πετρελαίου προκαλεί πανικό, σπρώχνοντας το ρωσικό ρούβλι σε ελεύθερη πτώση που μεταδίδεται επικίνδυνα σε σχετικά δυνατές αναδυόμενες αγορές, καθώς οι επενδυτές τρέπονται σε φυγή προς την ασφάλεια του γεν και του ελβετικού φράγκου.

Ακόμη και το δολάριο υποχώρησε λίγο την περασμένη εβδομάδα, αφήνοντας τον χώρο στα «παραδοσιακά» καταφύγια, αλλά οι επενδυτές δεν πιστεύουν ότι θα μείνει έτσι για πολύ, καθώς το μοτίβο της νομισματικής απόκλισης θα παραμείνει το κυρίαρχο θέμα στις αγορές συναλλάγματος το 2015.

Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Shinzo Abe επανεξελέγη με νέα «εντολή» να προωθεί στρατηγικές επικεντρωμένες στο αδύναμο γεν. Η χαμηλή απήχηση των προγραμμάτων παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ TLTRO και η ελληνική πολιτική αστάθεια, αυξάνουν τις ελπίδες ότι η κεντρική τράπεζα θα υιοθετήσει «ποσοτική χαλάρωση» με μεγάλες αγορές κρατικών ομολόγων.

Την ίδια ώρα, η Federal Reserve, παραμένει έτοιμη να αρχίσει τις αυξήσεις των επιτοκίων από τα μέσα του επόμενου έτους. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, είμαστε πολύ κοντά στο να γίνει η ισχύς του δολαρίου από ευλογία, κατάρα.

Πριν ακόμη το ξεπούλημα της περασμένης εβδομάδας στις αναδυόμενες αγορές, ο Claudio Borio της Bank for International Settlements προειδοποίησε ότι η άνοδος του δολαρίου "θα αποκαλύψει νομισματικές και χρηματοδοτικές ασυμβατότητες» σε πολλές αναδυόμενες αγορές, όπου οι εταιρίες έχουν αναπτύξει μεγάλα χρέη σε ξένο συνάλλαγμα.

Ο Alan Ruskin της Deutsche Bank σχολίασε ότι η κατάσταση τώρα «μοιάζει πολύ με τα τέλη της δεκαετίας του '90, όταν προκλήθηκε κάθετη πτώση του πετρελαίου το 1997 εξαιτίας της υποτονικής ζήτησης εκτός των ΗΠΑ και της ισχύος του δολαρίου.» Τονίζει ότι μια ανάλογη αναταραχή επικρατεί σήμερα που θα συνεχιστεί το 2015.

Ο Steve Barrow της Standard Bank πιστεύει ότι η άνοδος του δολαρίου φέτος, οφείλεται περισσότερο στην ΕΚΤ και την BoJ παρά στην Fed – και αυτό σύντομα θα αλλάξει. «Καθώς προχωράμε, η Fed θα κάνει προσαρμογές και, όσο καλά κι αν επικοινωνήσει τις κινήσεις της, και πάλι θα μετατρέψει την ήπια άνοδο του δολαρίου σε επιθετική» προκαλώντας πιέσεις στα χρηματιστήρια και εκτίναξη της μεταβλητότητας.

Οπότε, τι θα κάνουν οι άλλες κεντρικές τράπεζες για να υπερασπιστούν πιο ανοιχτά τους συναλλαγματικούς μηχανισμούς τους, στο πλαίσιο της εκτίναξης του δολαρίου και της πτώσης των τιμών πετρελαίου;

Ορισμένες αναδυόμενες αγορές προσπαθούν ήδη να αμυνθούν. Η μεγάλη αύξηση στα επιτόκια της Ρωσίας απηχεί τις τακτικές της κρίσης χρεών 1997, αλλά και οι πιο σταθερές αναδυόμενες οικονομίες, ακόμη κι εκείνες που ευνοούνται από το φθηνότερο πετρέλαιο, προβληματίζονται επίσης.

Το Μεξικό, που έχει καλύψει με hedge τις πετρελαϊκές εξαγωγές του για τον επόμενο χρόνο, έχει ξαναρχίσει τις δημοπρασίες δολαρίων για να σταθεροποιήσει το πέσο, και η Τουρκία υποχρεώθηκε να κλιμακώσει τις δημοπρασίες ξένων νομισμάτων.

Όμως στην Ευρώπη, όπου ο αποπληθωρισμός συνιστά απειλεί, ο κίνδυνος είναι οι «αγώνες για τον πάτο.» Η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας έχει ξεκαθαρίσει ότι θα αγοράσει όσα ευρώ χρειαστεί για να υπερασπιστεί το «ταβάνι» στο φράγκο και ότι αν χρειαστεί θα επιβάλλει και αρνητικό επιτόκιο καταθέσεων.

Παράλληλα αυξάνονται οι φήμες ότι η σουηδική Riksbank, πιεσμένη ανάμεσα στο αδύναμο ευρώ και την νορβηγική κορόνα που βουλιάζει μαζί με την τιμή του πετρελαίου, θα καθιερώσει ανάλογο καθεστώς.

Το μεγάλο ερώτημα είναι το αν θα καταφύγει η Κίνα σε υποτίμηση για να προστατεύσει την οικονομία της που επιβραδυνεται –γατί αν γίνει κάτι τέτοιο θα δοκιμαστούν οι αντοχές της ισχύος του δολαρίου. Για την ώρα, το Πεκίνο διατηρεί το ρενμίνμπι (γουάν) σταθερό έναντι του δολαρίου, μέσω ενός συστήματος καθημερινών fixing με το οποίο καθοδηγεί τον συναλλαγματικό μηχανισμό. Η πτώση στα νομίσματα των μεγάλων εμπορικών εταίρων της- ευρωζώνη, Νότιος Κορέα, Ταϊβάν και Ιαπωνία- σημαίνει ότι έχει αφήσει την εμπορική ισοτιμία του ρενμίνμπι να ενισχυθεί αισθητά.

Ορισμένοι παρατηρητές θεωρούν ότι πρόκειται για μια πρόσκαιρη προσπάθεια ώστε να αποκρούσει τις επικρίσεις της Ουάσιγκτον, αλλά στην πραγματικότητα τον επόμενο χρόνο θα πιέσει τεχνικά το ρενμίνμπι για να τονωθεί η ανάπτυξη. Ορισμένοι άλλοι όμως, θεωρούν ότι η Κίνα έχει αφενός ορθολογικά κίνητρα (να αποφύγει αιφνίδιες εκροές κεφαλαίων) και αφετέρου στρατηγικό στόχο: Το Πεκίνο ελπίζει ότι το 2015, όταν το ΔΝΤ αναθεωρήσει το καλάθι με τα νομίσματα των μελών του που αντιστοιχίζονται με τα επίσημα αποθέματα, θα υιοθετήσει την χρήση του ρενμίνμπι ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.

«Παρά την πρόσφατη αιφνίδια μείωση των κινεζικών επιτοκίων, είναι ξεκάθαρο ότι το ρενμίνμπι δεν χρησιμοποιείται ως εργαλείο για την κινεζική οικονομία,» γράφει ο Chris Turner της ING. "Θεωρουμε ότι η κεντρική τράπεζα της Κίνας προσβλέπει σε μεγαλύτερο έπαθλο.»

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation