Ψάρια: "Φουντώνουν" οι προσδοκίες για το 2010

 * Οι πίνακες για τους δείκτες τιμών φρέσκων ψαριών δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".


Ποιοι λόγοι ωθούν τους παράγοντες της αγοράς να αναμένουν δραστική άνοδο των οικονομικών επιδόσεων από το επόμενο έτος - Προς δραστική μείωση της προσφοράς την επόμενη διετία - Τι έδειξε η πορεία του σολομού.

Κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας επικρατεί μεταξύ των παραγόντων της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας καθώς η τιμή της τσιπούρας έχει ξεπεράσει το επίπεδο των 4 ευρώ, όταν το προηγούμενο εννεάμηνο είχε φτάσει να πουλιέται και αρκετά κάτω από τα 3 ευρώ (αντίθετα, στα υψηλά του 2007 είχε ξεπεράσει τα 4,5 ευρώ).

Βέβαια, οι φετινές επιδόσεις των εισηγμένων εταιρειών δεν αναμένεται να εντυπωσιάσουν (τα μεγαλύτερα νούμερα αναμένονται από το 2010 και μετά) κι αυτό για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί εμπεριέχουν ένα πολύ κακό πρώτο τετράμηνο. Και δεύτερον, γιατί σύμφωνα με την εποχικότητα οι τιμές των ψαριών συνηθίζουν να υποχωρούν από το φθινόπωρο κάθε έτους μέχρι το τέλος του. Κάτι τέτοιο λοιπόν πολύ πιθανόν να επαναληφθεί και το φετινό φθινόπωρο.

Πού αποδίδεται αυτή η αρνητική εποχικότητα; Στο ότι κάθε φθινόπωρο κατά τη διάρκεια του χειμώνα, λόγω των καιρικών συνθηκών, τα ψάρια είτε δεν κερδίζουν βάρος είτε ακόμη και χάνουν. Έτσι, οι εταιρείες έχουν συμφέρον να ρευστοποιήσουν περισσότερα ψάρια κάθε φθινόπωρο καθώς σε διαφορετική περίπτωση κατά τους επόμενους μήνες θα ξοδεύουν για τροφές χωρίς να κερδίζουν σε βάρος (άρα και σε αξία) στο βιολογικό τους απόθεμα.

---Είδαμε την πρώτη φάση

Από το 2008 είχαν αναφερθεί οι ελπίδες που υπήρχαν να δούμε καλύτερες τιμές στην τσιπούρα από το φετινό καλοκαίρι. Ο λόγος είναι ότι οι εταιρείες του κλάδου άρχισαν να περιορίζουν σημαντικά την τοποθέτηση νέου γόνου στα δίχτυα τους από τον Σεπτέμβριο του 2007, όταν είχε γίνει αντιληπτή από όλους πως η τιμή της τσιπούρας θα ακολουθούσε πτωτική τροχιά. Λόγω λοιπόν της 16μηνης - 18μηνης παραγωγικής διαδικασίας, η πρώτη υποχώρηση στην προσφορά του ψαριού θα φαινόταν στη διεθνή αγορά από τη φετινή άνοιξη. Έτσι κι έγινε, με αποτέλεσμα το ισχυρό rebound που βιώσαμε κατά τους τελευταίους μήνες.

---Η "επόμενη μέρα"

Ποια όμως μπορεί να είναι η "επόμενη μέρα" για την τιμή της τσιπούρας με δεδομένο ότι η τρέχουσα τιμή απέχει γύρω στο 15% από το μέγιστο του 2007; Οι γενικότερες προοπτικές είναι μάλλον θετικές για τους παρακάτω λόγους:

Πρώτον, γιατί ενώ οι πρώτες μειώσεις στην τοποθέτηση γόνου έγιναν το φθινόπωρο του 2007, νέες μεγαλύτερες πραγματοποιήθηκαν στη συνέχεια, γιατί η πτωτική τιμή του ψαριού δεν ήταν σε θέση να δημιουργήσει θετικές προσδοκίες στα κέρδη ("οι παραγωγοί ψαριών μοιάζουν με τους γεωργούς, που όταν πέφτει η τιμή ενός προϊόντος σταματούν να το καλλιεργούν", δήλωσε παράγοντας του κλάδου) όσο κυρίως από το φθινόπωρο του 2008 λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Σε εκείνο το περιβάλλον οι μικροί παραγωγοί βρέθηκαν με κλεισμένες στρόφιγγες χρηματοδότησης από τις τράπεζες αλλά και με τους προμηθευτές τους να τους μειώνουν την περίοδο πίστωσης από τους εννέα μήνες στους τρεις! Κάτω από αυτές τις συνθήκες, όχι μόνο περιόριζαν δραστικά τις όποιες αγορές γόνου, αλλά επιπλέον πουλούσαν μαζικά απόθεμα ψαριών (έστω μικρού βάρους) προκειμένου να αντλήσουν άμεσα ρευστότητα και να περιορίσουν το κόστος των ιχθυοτροφών…

Σύμφωνα λοιπόν με αυτά τα δεδομένα, το ευχάριστο για τις εταιρείες του κλάδου δεν είναι τόσο ότι η τρέχουσα προσφορά είναι χαμηλότερη από την περυσινή αλλά και ότι όλα δείχνουν πως τουλάχιστον κατά την επόμενη διετία η προσφορά τσιπούρας θα είναι ολοένα και μικρότερη σε σχέση με τη σημερινή!

Οι περισσότερο αισιόδοξοι επισημαίνουν τι έγινε με την τιμή του σολομού, η άνοδος της οποίας υπήρξε κατακόρυφη. Σύμφωνα μάλιστα με την ίδια άποψη, υπάρχουν σήμερα όλες εκείνες οι συνθήκες για να δούμε και την τιμή της τσιπούρας σε σαφώς υψηλότερα επίπεδα από τα τρέχοντα.

Πρώτα απ’ όλα, γιατί η ζήτηση για ψάρια δεν επηρεάζεται από την οικονομική κρίση, αλλά αντίθετα ίσως και να ευνοείται λόγω της χαμηλής τιμής της τσιπούρας.

Και δεύτερον, γιατί έχουμε δει τις τιμές των ανταγωνιστικών ψαριών (π.χ. σολομός αλλά και ψάρια ελεύθερης αλιείας) να έχουν ήδη ανεβεί κατά πολύ.

---Υπάρχουν και προβλήματα

Παρ' όλα αυτά, οι αναλυτές εξακολουθούν να επισημαίνουν τα προβλήματα που υπάρχουν στις εισηγμένες εταιρείες του κλάδου, με πρώτο τον υψηλό δανεισμό. Κι αυτό γιατί στον κατά φύση (μεγάλη περίοδος παραγωγικής διαδικασίας, τεράστιες ανάγκες για κεφάλαια κίνησης) πολλά εξαρτώμενο από τις τράπεζες κλάδο ήρθε να προσθέσει τις επιπτώσεις και η κρίση των τελευταίων 18 μηνών.

* Οι πίνακες για τους δείκτες τιμών φρέσκων ψαριών δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

** Αναδημοσίευση από το 588ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 26 - 30 Ιουνίου 2009.