Επιστολή ΣΑΤΕ στον πρωθυπουργό

Την άμεση ανάκληση των νέων πρότυπων τευχών δημοπράτησης δημόσιων έργων ζητά με επείγουσα επιστολή του προς τον πρωθυπουργό ο ΣΑΤΕ, επισημαίνοντας πως αυτά - που άρχισαν να ισχύουν από χτες, 2/12/13 - πλήττουν περαιτέρω τη διαφάνεια, την ασφάλεια δικαίου και τον πραγματικό ανταγωνισμό κατά τους διαγωνισμούς, αφού τα νέα τεύχη αποτελούν οπισθοδρόμηση και χειροτέρευση του κανονιστικού πλαισίου που διέπει τις δημοπρατήσεις δημόσιων έργων.

Όπως επισημαίνεται, τα νέα πρότυπα συνέταξε και δημοσίευσε με απόφασή της η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.), χωρίς να προηγηθεί καμία διαβούλευση με τους εκπροσώπους του κλάδου, παρά το γεγονός ότι ο ΣΑΤΕ είχε από τον Απρίλιο του 2013 επισημάνει, με έγγραφό του στην Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ότι στις διεργασίες έπρεπε να μετέχουν εκπρόσωποι του κλάδου, ώστε να αποφευχθούν λάθη και οι αλλαγές να μην καταστούν, για ακόμη μία φορά, ατελέσφορες.

Δεν εισακούστηκε, όμως, με συνέπεια:

• Να γίνουν αλλαγές με τις οποίες εισάγονται στις διακηρύξεις αυτούσιες διατάξεις νόμου, οι οποίες έχουν ήδη τροποποιηθεί !
• Να μην επιλύονται απλά πρακτικά ζητήματα που ταλανίζουν τους διαγωνισμούς δημοσίων έργων.
• Να μη ληφθεί υπόψη η έως τώρα τηρούμενη πρακτική στους δημόσιους διαγωνισμούς και
• Κυρίως, ορισμένες τροποποιήσεις να περιορίζουν αντί να διευρύνουν τον ανταγωνισμό !

Ενδεικτικά, στην επιστολή προς τον πρωθυπουργό, αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:

1. Στα πρότυπα των νέων τευχών δημοπράτησης γίνεται άσκοπη εισαγωγή αυτούσιων διατάξεων της ισχύουσας νομοθεσίας, που μόνο σύγχυση μπορεί να προκαλέσουν. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ οι διατάξεις έχουν ήδη τροποποιηθεί, εισάγονται εσφαλμένα με την προ της τροποποίησής τους μορφή: για παράδειγμα, η αντιγραφή των λεπτομερειακών ρυθμίσεων του Ν. 3886/2010 περί άσκησης προδικαστικής προσφυγής και αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, οι οποίες αναφέρουν ότι το παράβολο του 1% πρέπει να καταβάλλεται κατά 1/3 κατά την άσκηση της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων και κατά 2/3 προ της συζήτησης, αγνοώντας ότι με τον ν. 4198/2013 οι προβλέψεις αυτές έχουν τροποποιηθεί και πλέον το παράβολο επιμερίζεται ως εξής: 1/3 κατά την κατάθεση, 1/3 προ της συζήτησης και 1/3 με την έκδοση απορριπτικής απόφασης!

2. Αντίθετα παραμένει η άσκοπη αναφορά περί μονογραφής όλων των δικαιολογητικών συμμετοχής, προ της αποσφράγισης των οικονομικών προσφορών, παρόλο που η μονογραφή χωρίς προηγούμενη αρίθμηση είναι ανούσια και έχει ως αποτέλεσμα να καθυστερεί επί ώρες τις διαδικασίες ολοκλήρωσης των δημοπρασιών. Κι αυτό όταν η νομοθεσία αναφέρει ότι απαιτείται μόνο η μονογραφή των φακέλων των δικαιολογητικών και όχι του περιεχομένου τους

3. Διαγράφεται η σημείωση που υπήρχε στα προηγούμενα πρότυπα, σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση επανάληψης της διαδικασίας του διαγωνισμού μπορούσαν να συμμετέχουν σε αυτήν και ενδιαφερόμενοι που δεν είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον κατά την προηγούμενη ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού. Αυτή η πρόβλεψη είχε τεθεί με την εγκύκλιο 23/2006 και ήταν σαφώς υπέρ της μεγαλύτερης δυνατής συμμετοχής διαγωνιζόμενων.

4. Επίσης, παραλείπεται από τα τεύχη δημοπράτησης, για ακόμη μια φορά, η αναφορά στην συνέχιση της κατάθεσης προσφορών και μετά την ώρα λήξης, εφόσον υπάρχει πλήθος διαγωνιζομένων, ώστε να μην επαναληφθούν τα τραγελαφικά φαινόμενα όπου η διαδικασία παραλαβής διακόπτεται ξαφνικά, παρότι υπάρχει ουρά διαγωνιζομένων που περιμένουν να καταθέσουν τις προσφορές τους !

5. Εξάλλου, έχει αντικατασταθεί η διατύπωση «Να μη βρίσκεται σε πτώχευση ......» που είχε ενταχθεί στα πρότυπα διακηρύξεων μετά από πολλές συζητήσεις μεταξύ των εργοληπτικών οργανώσεων και των αρμοδίων, με τη διατύπωση «Να μην τελεί ή να μην έχει κινηθεί σε βάρος της διαδικασία κήρυξης σε πτώχευση .....» σε ό,τι αφορά την εταιρεία που συμμετέχει στη διαγωνιστική διαδικασία, παραγνωρίζοντας ότι η νέα διατύπωση ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα, αφού η διαδικασία κήρυξης σε πτώχευση γίνεται με την άσκηση αίτησης ενώπιον αρμόδιου δικαστηρίου, την οποία οιοσδήποτε μπορεί να υποβάλει, ανεξαρτήτως αν συντρέχουν λόγοι βασιμότητας ή μη. Επομένως, αν έχει απλώς κατατεθεί αίτηση πτώχευσης κατά μιας εργοληπτικής επιχείρησης στο δικαστήριο, χωρίς να έχει εκδοθεί δικαστική απόφαση που να την κάνει δεκτή, η εν λόγω εργοληπτική επιχείρηση αποκλείεται από τον διαγωνισμό, υποκείμενη σε οποιεσδήποτε εκβιαστικές ενέργειες !

Εκτός αυτών, στην επιστολή του ΣΑΤΕ, αναφέρεται μια σειρά άλλων αστοχιών (αφαιρέσεις και προσθήκες στα κείμενα των προτύπων) που «δεν αντιμετωπίζουν, ούτε επιλύουν σχεδόν κανένα από τα κρίσιμα πρακτικά προβλήματα που ταλανίζουν όσους μετέχουν στις δημοπρασίες» με αποτέλεσμα, από χτες οπότε και ξεκίνησε η υποχρεωτική εφαρμογή των νέων διακηρύξεων να «πλήττεται περαιτέρω η διαφάνεια, η ασφάλεια δικαίου και ο πραγματικός ανταγωνισμός κατά τους διαγωνισμούς δημοσίων έργων, καθώς τα νέα τεύχη αποτελούν οπισθοδρόμηση και χειροτέρευση του κανονιστικού πλαισίου που διέπει τους διαγωνισμούς δημοσίων έργων».

Μάλιστα, επισημαίνεται προς τον Πρωθυπουργό ότι «με πολύ μεγάλη απογοήτευση διαπιστώνουμε ότι αναχρονιστικές και γραφειοκρατικές αντιλήψεις αποκλείουν τους παραγωγικούς φορείς από τη διαμόρφωση του πλαισίου επιχειρηματικής τους δράσης, λειτουργώντας ως τροχοπέδη σε κάθε προσπάθεια ωρίμανσης της Δημόσιας Διοίκησης της Χώρας.

Δεν παραλείπουμε να επισημάνουμε ότι παρόμοιες πολιτικές έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική, την πρακτική και τις οδηγίες που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία και καλεί τους παραγωγικούς φορείς να μετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της επιχειρηματικής τους δράσης», τονίζοντας σε άλλο σημείο της επιστολής «την πεποίθηση του ΣΑΤΕ ότι κάθε προσπάθεια μεταβολών του ελληνικού θεσμικού πλαισίου παραγωγής των δημοσίων έργων που θα αγνοεί – για ακόμη μία φορά – τις εξελίξεις και πρακτικές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, θα συμβάλει εκ νέου στην ακόμη εντονότερη αποδυνάμωση του κλάδου και της ανταγωνιστικότητας των εγχώριων τεχνικών εργοληπτικών εταιρειών εις βάρος της συνολικής οικονομίας», τονίζει ο ΣΑΤΕ.