Προεδρική εκλογή χωρίς τρόικα ψάχνει ο Σαμαράς

Την ίδια ώρα που εντείνονται οι -διακριτικές πλην σαφείς- έξωθεν πιέσεις προς τη χώρα μας να δεχθεί νέο πακέτο βοηθείας, ο Αντώνης Σαμαράς αναζητεί τον τρόπο άμεσου απεγκλωβισμού από την τρόικα, σε μια προσπάθεια να ανατρέψει το δυσμενές κλίμα και να θέσει τις κατάλληλες βάσεις για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.

Το σχέδιο που βρίσκεται επί τάπητος στο Μέγαρο Μαξίμου παραπέμπει σε μια παραλλαγή, έστω και με αρκετές διαφορές, της περίπτωσης της Πορτογαλίας, η οποία πλέον έχει απεμπλακεί από το μνημόνιο, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν ελέγχεται για την πορεία της οικονομίας της.

Πρόθεση του κ. Σαμαρά είναι η χώρα μας να μην πάρει νέο δάνειο, να βγει ξανά στις αγορές και να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2014 τα προγράμματα τόσο της Ευρώπης (που λήγει άλλωστε στο τέλος του χρόνου) όσο και του ΔΝΤ, το οποίο κανονικά ολοκληρώνεται το 2016. Η Αθήνα θα ήθελε να καλύψει τα κεφάλαια που θα λείψουν από πιθανή απεμπλοκή του ΔΝΤ από εκδόσεις ομολόγων, το "μαξιλάρι" του ΤΧΣ και έντοκα γραμμάτια. Βέβαια κάτι τέτοιο ακόμα και αν είναι τεχνικά εφικτό προϋποθέτει τη συμφωνία των δανειστών. 

Την θέση της κυβέρνησης ότι δεν χρειάζεται τρίτο μνημόνιο, ούτε τρίτο δάνειο έσπευσε να επαναλάβει χθες και ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης.

Σε μια τέτοια περίπτωση και εφόσον ξεκινήσει και η συζήτηση για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους, ο πρωθυπουργός θα πάει με άλλον αέρα στη Βουλή στις αρχές του 2015, λέγοντας στους βουλευτές ότι το δίλημμα μνημόνιο – αντιμνημόνιο πλέον δεν υπάρχει και θέτοντάς τους προ των ευθυνών τους στην προεδρική εκλογή. Εάν ο σχεδιασμός εξελιχθεί έτσι, εκτιμούν στο Μέγαρο Μαξίμου, οι πιθανότητες εκλογής του διαδόχου του Κάρολου Παπούλια από την παρούσα Βουλή θα είναι πολλές και προφανώς και η παράταση του κυβερνητικού βίου.

Ο στόχος αυτός βέβαια δεν είναι καθόλου εύκολο να επιτευχθεί, ομολογούν στην κυβέρνηση, καθώς θα πρέπει να εκπληρωθούν μια σειρά από προϋποθέσεις, με πρώτη απ' όλες την θετική έκβαση της πολιτικής διαπραγμάτευσης με τους δανειστές. Κάτι που αυτομάτως καθιστά το τετ α τετ του πρωθυπουργού με την Άγγελα Μέρκελ την Τρίτη καθοριστικό για τη συνέχεια. Ο κ. Σαμαράς αναμένεται να ζητήσει από τη Γερμανίδα Καγκελάριο αφενός να απομακρυνθούν από την ατζέντα των συζητήσεων με την τρόικα (που έρχεται στην Αθήνα πιθανότατα στις 29 Σεπτεμβρίου) "καυτά" ζητήματα, όπως τα εργασιακά, το ασφαλιστικό και οι πλειστηριασμοί και αφετέρου να δώσει το πράσινο φως για μια σειρά φοροελαφρύνσεων που θα προσφέρουν τις αναγκαίες ανάσες στην κοινωνία, αλλά και στους βουλευτές των κομμάτων της συγκυβέρνησης.

Για να υλοποιηθεί, όμως, το συγκεκριμένο σενάριο, θα πρέπει, ακόμα και αν έχουν βρεθεί τα απαιτούμενα χρήματα για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού, να υπάρξει και η έγκριση των δανειστών, κάτι εξαιρετικά αμφίβολο. Δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί, για παράδειγμα, η προχθεσινή τοποθέτηση του επικεφαλής του ESM/EFSF Κλάους Ρέγκλιγκ, ο οποίος διεμήνυσε πως "το ΔΝΤ δεν θα φύγει ούτε από την Ε.Ε. ούτε και από το ελληνικό πρόγραμμα" και ότι "μετά τον Δεκέμβρη θα απαιτηθεί επέκταση του προγράμματος για να λάβει η Ελλάδα τα υπόλοιπα χρήματα που απομένουν στον λογαριασμό της".

Παράλληλα, θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας, η οποία μέχρι στιγμής δείχνει ότι κινείται σε «σκληρή γραμμή» και ζητά να τηρηθούν τα προαπαιτούμενα που προβλέπονται στο Μνημόνιο για να κλείσει την αξιολόγηση που θα ξεκινήσει τις επόμενες ημέρες.

"Κλειδί" για τις εξελίξεις το Μαξίμου θεωρεί τη συζήτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, με τον Αντώνη Σαμαρά μόλις πριν από λίγες μέρες, σε συζήτηση με βουλευτές της ΝΔ, να εκτιμά ότι θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους. Χθες, πάντως, το Βερολίνο έδειξε ότι δεν βιάζεται να ανοίξει το συγκεκριμένο ζήτημα. Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της Καγκελαρίας Στέφεν Ζάιμπερτ, απαντώντας σε ερώτηση για το αν θα συζητηθεί το θέμα του χρέους, "όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και όχι σε διμερή επίπεδο".

Η πρόταση Τσίπρα για το χρέος

Από την άλλη πλευρά, ο Αλέξης Τσίπρας, με συνέντευξή του στους Financial Times εξηγεί τη δική του πρόταση για τη μείωση του χρέους. Κυρίαρχα στο σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ είναι η αναδιάρθρωση του χρέους σε ομόλογα συνδεδεμένα με το ΑΕΠ, προκειμένου να δοθεί στις άλλες κυβερνήσεις ένα οικονομικό κίνητρο ώστε να τονώσουν την ανάπτυξη της χώρας. Στόχος του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ - όπως σημειώνει- είναι να μεταρρυθμίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι να τη διαλύσει.

Προαναγγέλλει, μεταξύ άλλων αύξηση των κατώτατων μισθών και των χαμηλότερων συντάξεων, κάποιες στοχευμένες φορολογικές μειώσεις και επαναπρόσληψη όσων έχασαν παράνομα τις εργασίες τους. "Είναι αναγκαίο να σπάσουμε το πλαίσιο του Μερκελισμού και της γερμανικής ηγεμονίας. Θέλουμε να δώσουμε τέλος στη λιτότητα και να διαπραγματευτούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο με μια συμμαχία περιφερειακών κρατών", σημειώνει ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη βρετανική εφημερίδα που τον χαρακτηρίζει ως "πρωθυπουργό εν αναμονή".