Ανοίγει για ξένους η αγορά των κόκκινων δανείων

Το άνοιγμα της αγοράς των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ώστε να διευκολυνθεί αφενός η (συν)διαχείρισή τους από ξένες εξειδικευμένες πλατφόρμες και αφετέρου, η πώληση κυρίως επιχειρηματικών δανείων σε private equity funds, προωθούν ΤτΕ και ΤΧΣ.

Κόντρα στις προεκλογικές «κορώνες» ότι αποτράπηκε η πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων σε ξένα επενδυτικά κεφάλαια, Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και Τράπεζα της Ελλάδος καλούνται να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις του Μνημονίου. Να υποβάλουν, δηλαδή, μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου έκθεση με την οποία θα υποδεικνύουν τα νομικά και κανονιστικά εμπόδια που υπάρχουν σήμερα ως προς την αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η ομάδα εργασίας, που έχει συσταθεί ήδη, θα εξετάσει και θα προτείνει, με βάση την ανεξάρτητη πραγματογνωμοσύνη και τη διεθνή πείρα, ειδικές δράσεις για να επιταχυνθεί η τακτοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μεταξύ άλλων με την εξάλειψη περιττών νομικών ή άλλων εμποδίων που υπάρχουν σήμερα στην εξυπηρέτηση και τη διάθεση των NPLs.

Η ομάδα εργασίας θα εισηγηθεί και την προστασία που πρέπει να υπάρχει για τα ευάλωτα νοικοκυριά, σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας που έχει καταρτίσει η ΤτΕ. Όπως αναφέρει το Μνημόνιο, η κυβέρνηση θα δημιουργήσει μόνιμο δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας που θα συμπεριλαμβάνει και μέτρα στήριξης για τους ευάλωτους οφειλέτες, αφού πρώτα ξεκαθαρίσει ποιοι έχουν πραγματικά ανάγκη και ποιοι είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές.

Στο παραπάνω πλαίσιο το ΤΧΣ έχει ξεκινήσει τη διαδικασία για πρόσληψη εξωτερικού συμβούλου που θα πρέπει να διαθέτει σχετική εμπειρία και ο οποίος θα κληθεί να υποδείξει τις βέλτιστες διεθνώς πρακτικές για λύσεις στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η ΤτΕ έχει ήδη προσλάβει την BlackRock Solutions.

Στόχος, όπως ανέφερε στη χθεσινή άτυπη συνάντηση γνωριμίας με τα ΜΜΕ η νέα διοίκηση του ΤΧΣ, είναι να αναπτυχθεί μια δυναμική και ευέλικτη αγορά διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων που να αξιοποιεί την εμπειρία τρίτων παρόχων.

Στο πλαίσιο αυτό θα διευκολυνθεί η ίδρυση κοινοπρακτικών σχημάτων μεταξύ τραπεζών και εξειδικευμένων εταιρειών διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων καθώς και τα υφιστάμενα εμπόδια στην αγορά δανείων -κυρίως επιχειρηματικών-, με απώτερο στόχο τη συνεισφορά κεφαλαίων από τους ξένους επενδυτές στην αναδιάρθρωση επιχειρήσεων.

Πρόκειται για πλήρη επιβεβαίωση του Euro2day.gr, το οποίο ήδη από τη δημοσίευση του Μνημονίου επισήμανε ότι είναι ελεύθερη η διάθεση κόκκινων δανείων. Η δε προετοιμασία ΤΧΣ και ΤτΕ δείχνει ότι οι πολιτικές δηλώσεις ότι το θέμα της μεταβίβασης των δανείων είναι ανοικτό αφορά στην πραγματικότητα μόνο την προστασία των ιδιωτών δανειοληπτών που βρίσκονται σε αντικειμενική αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων τους.

Με το σημερινό πλαίσιο επιτρέπεται η σύσταση μικτών εταιρειών (π.χ. Aktua Hellas), αλλά υπάρχει σειρά εμποδίων στη δραστηριοποίησή τους. «Πρέπει να εκσυγχρονιστεί η νομοθεσία ώστε να μπορούν να καθετοποιήσουν τις εργασίες τους ως προς τη διαχείριση κόκκινων δανείων», σημειώνουν τραπεζικά στελέχη.

Η εμπειρία που έχουν εξειδικευμένες πλατφόρμες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων όπως η Aktua κρίνεται απαραίτητη σε αυτή τη φάση, καθώς οι εγχώριες τράπεζες, λόγω και του εθισμού τους επί χρόνια σε ένα μοντέλο χορήγησης δανείων, δυσκολεύονται να μεταβούν στο νέο μοντέλο.

Το θέμα υπογράμμισε χθες ο πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου του ΤΧΣ, κ. Γ. Μιχελής, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν σοβαρές επιδόσεις στην προσπάθεια συλλογής εσόδων από δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση, παρά το γεγονός ότι οι τράπεζες έχουν στήσει πολυάριθμα τμήματα στις αρμόδιες εσωτερικές υπερδιευθύνσεις (bad banks).

Ανάλογα συμπεράσματα έχουν υπάρξει στο πρόσφατο παρελθόν και από την ΤτΕ. Στην τελευταία έκθεσή της για την ελληνική οικονομία, η κεντρική τράπεζα σημείωνε ότι από τα δάνεια που έχουν τεθεί σε καθεστώς ρύθµισης ("forborne exposures"), τουλάχιστον μία φορά, το 70% συµπεριλαµβάνεται στα µη εξυπηρετούµενα ανοίγµατα (NPEs), είτε γιατί έχουν εµφανίσει πάλι καθυστέρηση, είτε γιατί εκτιμάται ως μη πιθανή η εξόφλησή τους.

Ως ένας από τους λόγους αποτυχίας των ρυθμίσεων είναι το γεγονός ότι στο 55% των περιπτώσεων εφαρμόστηκαν λύσεις βραχυπρόθεσµου χαρακτήρα (π.χ. κεφαλαιοποίηση ληξιπρόθεσµων οφειλών). Αντίθετα, λύσεις µακροπρόθεσµου χαρακτήρα υιοθετήθηκαν μόλις για το 20% των ρυθμίσεων και διευθετήθηκε οριστικά το 25% των περιπτώσεων.

Η Τράπεζα της Ελλάδος θα πρέπει να υποβάλει, έως το τέλος Οκτωβρίου, έκθεση για την κατηγοριοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στους ισολογισμούς των τραπεζών. Μαζί με την έκθεση κατηγοριοποίησης η ΤτΕ θα αξιολογεί και την ικανότητα της κάθε τράπεζας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ανά κατηγορία δανείων.