Προσωρινή ανάσα στις αγορές ομολόγων και μετοχών πρόσφεραν οι πρωτοβουλίες του πρωθυπουργού, καθώς οι πιστωτές της χώρας και οι επενδυτές τις διάβασαν ως προάγγελο λήψης σκληρών μέτρων, παρά το γεγονός ότι το μίγμα των μέτρων δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.

Η απόφαση του πρωθυπουργού να συγκαλέσει συμβούλιο αρχηγών, συνδέοντας το μέγιστο θέμα της διαφθοράς με την οικονομική κατάσταση της χώρας και την ανάγκη να σταλεί ένα ισχυρό μήνυμα στις διεθνείς αγορές, έθεσε, σύμφωνα με αναλυτές, σε αντίστροφη μέτρηση τον μηχανισμό για τη λήψη πρόσθετων μέτρων.

Προς το παρόν, σύμφωνα με τους ίδιους, το μόνο που δείχνει να έχει κλειδώσει είναι ότι ήρθε η ώρα του πρωθυπουργού. Ο κ. Παπανδρέου θα ανακοινώσει εντός των επόμενων εικοσιτετραώρων δέσμη πρόσθετων μέτρων ή έστω συγκεκριμένων προτάσεων.

Μέχρι τότε η πίεση από τις αγορές και τις Βρυξέλλες θα παραμείνει, είτε εκδηλώνεται όπως χθες με πανηγυρική ανοδική αντίδραση και θετικά σχόλια από το εξωτερικό είτε με τη γνωστή μέθοδο της κατακρήμνισης των αποτιμήσεων.

Ο πυρετός που επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο και στο Μαξίμου, κατά τις τελευταίες ώρες, δείχνει ότι το πακέτο μέτρων δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. Είναι σχεδόν βέβαιο όμως ότι τα μέτρα θα ανακοινωθούν πριν από την Τρίτη και τις παρουσιάσεις που θα διενεργηθούν στο περιθώριο των συναντήσεων του υπουργού Οικονομικών με Ευρωπαίους ομολόγους του.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι έχουν πέσει εισηγήσεις για περικοπή του 13ου και 14ου μισθού και μείωση κατά 10% των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων που θα ξεκινήσουν από 1/1/2010 και θα ισχύσουν για μια διετία.

Και παρά τις έντονες ενδοκυβερνητικές και ενδοκομματικές αντιδράσεις που προκαλούν ή θα προκαλέσουν τέτοια μέτρα, η υιοθέτησή τους κερδίζει πόντους τα τελευταία 24ωρα λόγω της έντασης των μηνυμάτων από τις αγορές.

Ακόμη και κυβερνητικά στελέχη που διαφωνούν κάθετα με το ενδεχόμενο μείωσης μισθών για δημοσίους υπαλλήλους και κατάργηση για μια διετία του 13ου και 14ου μισθού συμφωνούν στην ενδιάμεση λύση να υπάρξουν περικοπές μισθών σε ανώτατα και ανώτερα στελέχη του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Όποιες και αν είναι οι τελικές αποφάσεις του πρωθυπουργού ως προς το θέμα των μισθών και των δώρων, θεωρείται δεδομένο ότι το παράδειγμα θα το δώσουν πρώτοι υπουργοί και βουλευτές των οποίων οι μισθοί θα περικοπούν κατά τουλάχιστον 20%. Και είναι πιθανόν οι μειώσεις στις βουλευτικές και υπουργικές αποδοχές να ανακοινωθούν στη συνάντηση των αρχηγών, την προσεχή Τρίτη, για το μέγιστο θέμα της διαφθοράς.

Ευρύτερη συναίνεση φαίνεται να εξασφαλίζει ενδοκυβερνητικά και η εισήγηση για περαιτέρω μείωση των αμυντικών δαπανών το 2010.


«Εξοικονομήστε άλλα 2,5 δισ. ευρώ, ρίξτε έλλειμμα στο 7%», διαμηνύουν οι ξένοι

Παρότι οι αποφάσεις του πρωθυπουργού δεν έχουν «κλειδώσει» ακόμη, οι υπέρμαχοι των «σκληρών» μέτρων επισείουν το ιδιαίτερα ισχυρό επιχείρημα ότι αν δεν ληφθούν πολύ σύντομα μέτρα περαιτέρω μείωσης του ελλείμματος, το Δημόσιο ενδέχεται να έχει σημαντικές δυσκολίες να δανειστεί τους πρώτους μήνες του 2010.

Παρά τη μικρή μείωση χθες στο spread των ελληνικών δεκαετών ομολόγων ακριβώς λόγω της προσδοκίας των μέτρων, η επιδείνωση του κλίματος για την Ελλάδα μεταξύ των παραδοσιακών πιστωτών της είναι ραγδαία.

Οι πιστωτές της χώρας ζητούν μέτρα που θα εξοικονομήσουν το 2010 άλλα 2,5 δισ. ευρώ ώστε το έλλειμμα να υποχωρήσει στο 7%, καθιστώντας εφικτό το ενδεχόμενο περαιτέρω περιορισμού του στο 3% εντός διετίας - τριετίας.

Η υποβάθμιση της Fitch, οι συνεχείς συστάσεις από τις Βρυξέλλες για νέα μέτρα, τα διαρκή αρνητικά δημοσιεύματα και ο κίνδυνος υποβάθμισης και από την S&P απειλούν να καταστήσουν μη αναστρέψιμη την κατάσταση με τα ελληνικά ομόλογα.

Η υποβάθμιση της Fitch πυροδότησε πωλήσεις ελληνικών ομολόγων από χαρτοφυλάκια ακόμη και από κρατικές τράπεζες που λόγω των εσωτερικών κανονισμών δεν μπορούν να διακρατούν ομόλογα με αξιολόγηση χαμηλότερη της «A-».

Αν τη Fitch ακολουθήσει και η S&P, τότε οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για την ελληνική οικονομία καθώς τα ελληνικά ομόλογα θα βγουν από τους δείκτες του οίκου, εξέλιξη η οποία θα σημάνει τις μαζικότερες πωλήσεις που έχει γνωρίσει η εγχώρια αγορά.


Short covering στο Χ.Α., αναμονή στα ομόλογα

Η προσδοκία για την ανακοίνωση μέτρων από την κυβέρνηση, σε συνδυασμό με το μεγάλο άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ Χ.Α. και MSCI Europe, οδήγησε χθες σε κλείσιμο ανοικτών θέσεων πώλησης επί μετοχών (short covering), ενώ αντίθετα στα ομόλογα απλώς ηρέμησαν οι πωλήσεις.

Η αίσθηση ότι ήρθε η ώρα των αποφάσεων οδήγησε σειρά μεγάλων ξένων να κλείσουν μέρος των short θέσεων επί ελληνικών μετοχών με αξιοσημείωτα κέρδη. Άλλωστε, το Χ.Α. με κλείσιμο Τετάρτης υπολειπόταν κατά 23% του MSCI Europe, ψαλίδα ιδιαίτερα σημαντική που και χωρίς την προσδοκία πρόσθετων μέτρων θα ήταν αρκετή για να κλείσει κάποιος ανοικτές θέσεις πώλησης.

Πέραν των αγορών για κλείσιμο ανοικτών θέσεων πώλησης εκδηλώθηκαν και ισχυρές αγορές, κυρίως με χαρακτήρα trading, ενώ συνεχίστηκαν και οι αγορές από βραχυπρόθεσμα τραπεζικά χαρτοφυλάκια.


Ολοκληρώθηκαν οι πωλήσεις από long only χαρτοφυλάκια

Σημαντική ανάσα έδωσε και η ολοκλήρωση των πωλήσεων που έβγαλαν τα long only χαρτοφυλάκια εξαιτίας της υποβάθμισης. Με δεδομένο ότι οι πωλήσεις επιβάλλονταν από εσωτερικούς κανονισμούς ως προς το risk Profile των χαρτοφυλακίων εκδηλώθηκαν μαζικά την Τρίτη και την Τετάρτη, με αποτέλεσμα οι τελευταίες να διενεργηθούν χθες κατά τις πρώτες ώρες της συνεδρίασης.