Σύνοδος Κορυφής: Ευρωπαζάρια με Τουρκία και το βλέμμα στο ΝΑΤΟ

Οι αρχηγοί κρατών της ΕΕ συναντιόνται σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες και καλούνται να αποφασίσουν για ενιαία στάση ενόψει της κρίσιμης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ 11-12 Ιουλίου. Πριν την έναρξη της συνόδου θα έχουν γεύμα με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.

Το θέμα έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα, καθώς ο Κ. Μητσοτάκης θα κληθεί να πείσει τους συναδέλφους του να ενταχθούν και τα ελληνοτουρκικά στις αξιώσεις της ΕΕ από την Τουρκία.

Διπλωματικές πηγές από τις Βρυξέλλες ανέφεραν στο Euro2day.gr ότι «κάποιοι ‘σφυρίζουν αδιάφορα’» καθώς και ότι «ο Ερντογάν, έχει ισχυροποιηθεί στη διεθνή σκηνή».

«Δεν ήταν μόνο οι εκλογές στην Τουρκία. Είναι και το γεγονός ότι είναι από τους ελάχιστους ηγέτες που μπορεί να μιλήσει με τον Ρώσσο πρόεδρο ανά πάσα στιγμή», είπε η πηγή.

Υπενθυμίζουμε ότι η Τουρκία έχει βάλει βέτο στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ μέχρι να ικανοποιηθεί σειρά αιτημάτων της.

Ήδη ο Ερντογαν άρχισε να παίζει «το ποντίκι με την γάτα», ανεβάζοντας τις απαιτήσεις και την ρητορική. Μόλις πριν από τρεις ημέρες δήλωσε ότι «η Σουηδία πρέπει να σταματήσει τις διαμαρτυρίες των υποστηρικτών του παράνομου Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στη Στοκχόλμη για να πάρει το πράσινο φως για ένταξη στο ΝΑΤΟ».

Όπως ανέφερε το «παλάτι» σε γραπτή δήλωση «ο Ερντογάν είπε στον Στόλτενμπεργκ σε τηλεφωνική επικοινωνία την Κυριακή ότι η Τουρκία είχε μια εποικοδομητική στάση, αλλά η αλλαγή των νόμων για την «τρομοκρατία» από τη Σουηδία ώστε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Άγκυρας ήταν «χωρίς νόημα», ενόσω οι υποστηρικτές του PKK συνέχισαν να πραγματοποιούν διαδηλώσεις στη χώρα».

Με αυτή την ανακοίνωση πολλοί αναλυτές αντελήφθησαν ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα θελήσει να πάρει ακόμα και τα πιο μικρά «ψίχουλα». Θέλει να επέμβει ακόμα και στους νόμους της Σουηδίας για ελεύθερες διαδηλώσεις, κάτι που αντικειμενικά φαντάζει τρομερά δύσκολο για τους περήφανους Σουηδούς που ήδη άλλαξαν τον νόμο μια φορά για χάρη του Ερντογάν.

Όμως, το παραλίγο πραξικόπημα στη Ρωσία έχει θέσει την Δύση σε συναγερμό. Παρά τις συντονισμένες διαρροές προς τα μέσα ενημέρωσης για αποδυνάμωση του Πούτιν, οι ηγέτες της Δύσης γνωρίζουν πολύ καλά ότι αυτό το αποτυχημένο πραξικόπημα είναι δίκοπο μαχαίρι.

Διπλωμάτες το παραλληλίζουν μάλιστα με αυτό που έγινε εναντίον του Ερντογάν, που του έδωσε την ευκαιρία να σαρώσει και να «εξαφανίσει» οποιονδήποτε θεωρούσε απειλή. Με αυτό το πρόσχημα ο Τούρκος πρόεδρος άλλαξε σχεδόν τα πάντα, συγκεντρώνοντας όλες τις εξουσίες πάνω του.

Από την άλλη μεριά του Ατλαντικού, ο Αμερικανός πρόεδρος υπόσχεται ότι «η Σουηδία θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ σήμερα». Δεν ξεκαθαρίζει όμως πώς θα το καταφέρει αυτό. Και εδώ είναι που «κολλούν» πληροφορίες ότι στο τραπέζι βρίσκεται η παραχώρηση άδειας στην Τουρκία για αγορά και αναβάθμιση F-16 και κάποιες πληροφορίες ότι η γειτονική χώρα δεν έχει εγκαταλείψει τις προσπάθειες να αποκτήσει και F-35.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, όπου ο πήχης έχει ανέβει ασφυκτικά υψηλά, ο Έλληνας πρωθυπουργός θα κληθεί να πείσει ότι οι ελληνοτουρκικές διαφορές είναι τόσο σοβαρό θέμα ώστε να τεθεί και αυτό σαν προϋπόθεση στο ευρύτερο παζάρι με την Τουρκία.

Ηδη είναι γνωστό ότι Μητσοτάκης και Ερντογάν προβλέπεται να συναντηθούν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Όμως μια συνάντηση, μια ανταλλαγή απόψεων και μια χειραψία μπροστά στις κάμερες δεν σημαίνει ότι οι διαφορές θα αμβλυνθούν.

Όχι στην ένταξη της Ουκρανίας

Οι αρχηγοί κρατών αναμένεται να μιλήσουν και για την στρατηγική εξάπλωσης της ΕΕ. Αυτό τουλάχιστον αποκάλυψε έγγραφο που «έφυγε» από το γραφείο του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ως γράμμα προς τους ηγέτες ενόψει της Συνόδου. Μόνο που την επόμενη μέρα έφυγε και δεύτερο γράμμα. Το πρώτο μετονομάστηκε σε working paper.

Στο πρώτο έγγραφο είχε μπει το ερώτημα εάν η ΕΕ μπορεί να αντέξει 30 μέλη καθώς η απορρόφηση των ήδη υπαρχόντων δεν έχει ολοκληρωθεί. Κληθείς να σχολιάσει, υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος των Βρυξελλών ανέφερε ξεκάθαρα ότι η Ουκρανία, παρά τις υποσχέσεις «δεν θα γίνει ποτέ μέλος της ΕΕ».

Η διαρροή του πρώτου εγγράφου ίσως προσγειώσει απότομα τις υψηλές προσδοκίες που έχει θέσει ο Ουκρανός πρόεδρος Β. Ζελένσκι, αν και η βοήθεια σε χρήματα και εξοπλισμό αναμένεται να συνεχιστεί.

«Θα επιβεβαιώσουμε τη δέσμευσή μας να υποστηρίξουμε την Ουκρανία για όσο διάστημα χρειαστεί, μεταξύ άλλων μέσω βιώσιμης οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας. Θα πρέπει επίσης να συζητήσουμε πώς να εντατικοποιήσουμε περαιτέρω τη διεθνή υποστήριξη για τη Φόρμουλα Ειρήνης της Ουκρανίας», ανέφερε ο Σ. Μισέλ στο επίσημο γράμμα- πρόσκληση προς τους ηγέτες για τη Σύνοδο Κορυφής.

Το Μεταναστευτικό και τα κονδύλια

Οι ηγέτες αναμένεται να μιλήσουν και για την οικονομία και τις εξελίξεις εν μέσω υψηλού πληθωρισμού, αυξανόμενων επιτοκίων, συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία και επερχόμενης δημοσιονομικής σύσφιξης.

Ο κ. Μισέλ το αναφέρει στο γράμμα του σε γενικές γραμμές: «Θα ανταλλάξουμε απόψεις και για την οικονομική μας κατάσταση. Θα ήθελα να κάνουμε απολογισμό της προόδου όσον αφορά την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς μας, την ενίσχυση της οικονομικής μας βάσης και την ενίσχυση της οικονομικής μας ασφάλειας και ανθεκτικότητας, αναλογιζόμενοι τις περαιτέρω ενέργειες που ενδέχεται να χρειαστούν».

Πίσω όμως από τις γενικόλογες εκφράσεις κρύβεται η έντονη διαμάχη Βορρά- Νότου για τις αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας και η αποτυχία για συμφωνία. Μέχρι στιγμής τουλάχιστον.

Πάντως ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, φρόντισε δυο μέρες πριν από τη Σύνοδο να στείλει το απαραίτητο μήνυμα στους ηγέτες ότι ενδέχεται να υπάρξει νέα αύξηση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο.

Μέσα σ’ όλα αυτά οι ηγέτες θα πρέπει να βρουν τη χρυσή τομή για τα κονδύλια που θα δαπανηθούν για το μεταναστευτικό και τι θα δοθεί επιπλέον ως «δωράκι» στην Τουρκία.

«Το πρόσφατο τραγικό ναυάγιο στη Μεσόγειο, και οι πολλές χαμένες ζωές, είναι μια έντονη υπενθύμιση της ανάγκης μας να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ακατάπαυστα για την ευρωπαϊκή μας μεταναστευτική πρόκληση».

«Μετά την έκθεση της Προεδρίας του Συμβουλίου και της Επιτροπής, θα εξετάσουμε τη μεταναστευτική κατάσταση και την πρόοδο στην εφαρμογή των συμπερασμάτων μας του Φεβρουαρίου».

Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν προτείνει επιπλέον 15 δισεκατομμύρια για το μεταναστευτικό από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.

Όμως αυτό που «καίει» τους ηγέτες, την Κομισιόν και τον Συμβούλιο είναι η συμφωνία που επιτεύχθηκε κακήν-κακώς στο παραπέντε πριν λίγες εβδομάδες και προβλέπει 20.000 ευρώ πέναλτι για κάθε μετανάστη που δεν θα δέχεται να υποδεχτεί μια χώρα μέλος. Ανέκαθεν πολλές χώρες της Ευρώπης δεν ήθελαν μετανάστες, όπως το Λουξεμβούργο και η Αυστρία. Έτσι, προ αδιεξόδου, η απόφαση ανέφερε ότι κάθε χώρα που δεν θα δεχθεί την ποσόστωση της σε μετανάστες θα καλείται να πληρώνει 20.000 ανά «ψυχή» ως πρόστιμο.

Μετά το ναυάγιο ανοικτά της Πύλου, όμως, οι ιθύνοντες σίγησαν και οι αρμόδιοι αναφέρουν ότι η εν λόγω συμφωνία έχει δρόμο ακόμα, πρέπει να περάσει και να νομοθετηθεί από την Ευρωβουλή, κάτι που δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν το τέλος του έτους.

Την ελληνική κυβέρνηση ενδιαφέρει η καλή παρουσία, και μια καλή αναφορά στα συμπεράσματα. Ηδη επιχειρείται να κρατηθεί χαμηλά το θέμα που προέκυψε με τους NYT που ανέβασαν βίντεο το οποίο καταγράφει αιτούντες άσυλο, ανάμεσά τους και παιδιά, να μεταφέρονται στη θάλασσα και να εγκαταλείπονται σε μια σχεδία από την ελληνική ακτοφυλακή.

Η αρμόδια επίτροπος Ι. Γιόχανσον το ανέβασε στο Twitter της και ζήτησε άμεση διερεύνηση της υπόθεσης καθώς αυτό θεωρείται παράνομη απέλαση.

Εκτοτε ουδέν ακούστηκε. Χθες ωστόσο, μετά και το τραγικό ναυάγιο στην Πύλο οι NYT επανήλθαν με ρεπορτάζ ότι η Frontex σκέφτεται να αποχωρήσει από την Ελλάδα…