Με... σπασμένα φρένα το Χ.Α. έφτασε να βυθίζεται το μεσημέρι 3,3% χαμηλότερα, προς τις 1.050 μονάδες, ξεπερνώντας σε διόρθωση τα ισχυρά ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και τις αγορές της ευρωπεριφέρειας. Καταδεικνύει έτσι πως το πρόβλημα προϋπήρχε της εντεινόμενης κρίσης στις διεθνείς αγορές που προκάλεσαν διάφορα μέτωπα (Ουκρανία, Ιράκ, Παλαιστίνη).
Ατο τελευταίο μέρος της συνεδρίασης επιχειρήθηκε να καλυφθούν εν μέρει οι απώλειες, και ο Γ.Δ. ανέκαμψε πάνω από τις 1.070 μονάδες. Τα τελευταία λεπτά τις συνεδρίασης η αγορά «κατέρρευσε» με τον Γενικό Δείκτη να χάνει και τις 1.050 μονάδες.
Σε κάθε περίπτωση, ο Γενικός Δείκτης πλησιάζοντας τις 1.050 μέτρησε σωρρευτικές απώλειες 168 μονάδων από τα επίπεδα της 25ης Ιουλίου. Την ίδια στιγμή, ο DAX συνεχίζει χαμηλότερα (στις 8.960 μον. με -0,87%), όπως και ο CAC 40 (στις 4.131 μον. με -0,45%), ενώ στην ευρωπεριφέρεια οι απώλειες των κυριότερων χρηματιστηριακών δεικτών ουδεμία σχέση έχουν με το υπό κατάρρευση ελληνικό.
Να σημειωθεί πως στη Μαδρίτη ο δείκτης IBEX υποχωρούσε νωρίτερα στις 10.046 μονάδες (-0,35%), στη Λισαβόνα ο PSI στις 5.350 (-1,86%) με γνωστά τα προβλήματα από τη... διάσωση της Banco Epirito Santo, ενώ στο Μιλάνο ο ΜΙΒ ενισχύεται(!) ελαφρώς στις 19.170 μονάδες.
Θεωρώ πως όποιος αποδίδει τα του Χ.Α. στην κατάσταση των ξένων αγορών και στις αρνητικές εξελίξεις στα διάφορα ανοιχτά μέτωπα εθελοτυφλεί, μη παραδεχόμενος πως το πρόβλημά μας είναι κυρίως εσωτερικό, εγγενές και ως τέτοιο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Απλά το Χ.Α. είναι ένα ρηχό χρηματιστήριο, με 4-6 μετοχές να βαραίνουν σχεδόν 70% στη διαμόρφωση των δεικτών, γεγονός που επιταχύνει την ανοδική αντίδραση αλλά και επιβαρύνει (πολλαπλάσια) την κάθε διόρθωση. Και οι 4-6 μετοχές αποτελούν κύριες επιλογές πανίσχυρων χαρτοφυλακίων κι όσο εύκολα ανεβάζουν την αγορά, εξίσου εύκολα τη βυθίζουν.
Σταθεροί πωλητές αρκετά ξένα «επιθετικά χαρτοφυλάκια» στην πλειονότητα των μετοχών του FT25 που είχαν «χτίσει» θέσεις στη διάρκεια της τελευταίας ανόδου. Περίεργη η κινητικότητα στην αγορά παραγώγων με νέες σειρές στον Δείκτη και σε δεικτοβαρή χαρτιά σε τιμές λίγο χαμηλότερα των τρεχουσών (της spot αγοράς).
Ωστόσο σε λίγες μετοχές του δείκτη -κυρίως τραπεζικές- παρατηρούνται κινήσεις 2-4 ξένων παικτών με αγορές τους από τα χαμηλά 3-4 μηνών.
Να συνεκτιμηθεί πως στο σημερινό -3,37% σημειώνεται στη δέκατη συνεχόμενη πτωτική συνεδρίαση σε ένα... μοναδικό σερί και πολλές επαγγελματικές τάξεις φοβούνται πλέον από τις πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις των ορατών συνεπειών των αντιμέτρων της Μόσχας.
Ενδεικτικά μεταφέρω την επιφύλαξη και την ανησυχία τραπεζικού παράγοντα, ο οποίος σημείωνε ότι σε μία εξαιρετικά πονηρή η συγκυρία η δραματική πτώση του ρωσικού τουρισμού απειλεί να πλήξει ήδη προβληματικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και σαν ντόμινο τα ανοίγματα των χρηματοπιστωτικών ομίλων.
Άνθρωποι της αγοράς αποδίδουν τη στάση των ξένων και στις παλινωδίες της κυβέρνησης σε διάφορα «τρέχοντα ζητήματα» όπως ο ΕΝΦΙΑ. Ο Ηλίας Ζαχαράκης (Fast Finance) σημειώνει πως το... φιάσκο με τον ΕΝΦΙΑ δημιουργεί εύλογα ερωτήματα σε ξένους διαχειριστές για το αν θα υπάρξει κίνδυνος δημιουργίας μεγαλύτερου δημοσιονομικού κενού, ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τη συνέχεια.
Άξιο αναφοράς θεωρώ το γεγονός πως ακόμη και σήμερα τα συναρμόδια υπουργεία δεν έχουν ανακοινώσει ούτε ένα επίσημο στοιχείο, εκτίμηση για το κατά προσέγγιση κόστος μέχρι τώρα. Η προειδοποίηση της διοίκησης ενός από τους μεγαλύτερους ομίλους της χώρας (CC/HBC) δεν φαίνεται να φτάνει μέχρι τα συναρμόδια υπουργεία. Όσα ανέφερε εχθές ο Δημήτρης Λόης νομίζω πως δεν άγγιξαν την Πολιτεία.
Σε αυτό το βαρύτατο περιβάλλον όσα αναφέρει η Αλεξάνδρα Γκίτση στο σχετικό θέμα της είναι ενδεικτικά της επιδεινούμενης κατάστασης μίας ούτως ή άλλως άρρωστης οικονομίας.
Εν πάση περιπτώσει, μακρηγορώ (και ζητώ την κατανόησή σας...), αλλά θυμίζουμε τη... στρουθοκάμηλο που αρνείται να δει την πραγματικότητα, πόσο μάλλον να την αντιμετωπίσει.
Οι ξένοι είναι σταθερά πωλητές για δεύτερη, ενδεχομένως και τρίτη, συνεχόμενη εβδομάδα (τα επίσημα στοιχεία των ΕΧΑΕ είναι μερικές εβδομάδες πίσω...) με τις τράπεζες στα χαμηλά της συνεδρίασης της Τετάρτης, με την Πειραιώς στο 1,30 ευρώ, την Εθνική στα 2,28 ευρώ και την Alpha Bank στο 0,583 ευρώ.
Στις 15:30 οι συναλλαγές ήταν 81 εκατ. ευρώ από τα οποία σχεδόν το 50% στις τραπεζικές μετοχές και κατανομή στους τίτλους των ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, ΔΕΗ αλλά και σε ΕΥΔΑΠ, JUMBO, FFG, Αεροπορία Αιγαίου, Φουρλής, ΕΛΛΑΚΤΩΡ, Lamda Development.
Ο τζίρος δεν είναι τόσο ισχυρός που να παραπέμπει σε μαζικότερο ξεπούλημα ή σε συντονισμένες υποχρεωτικές πωλήσεις, ωστόσο το αυτοτροφοδοτούμενο καθοδικό σπιράλ ενέχει και συμπτώματα κερδοσκοπίας.
Το γεγονός πως οι συναλλαγές στις τράπεζες είναι λιγότερες από προχθές μπορεί να θεωρηθεί ελπιδοφόρα ένδειξη, αφού παραπέμπει σε μάζεμα «ισχυρών χεριών» σε χαμηλά επίπεδα και σε διακράτηση του μεγαλύτερου μέρους αυτών των θέσεων. Σημειωτέον πως στη συνεδρίαση της Τετάρτης χαμηλή τιμή ημέρας για την Πειραιώς σημειώθηκε στο 1,19 ευρώ, ενώ σήμερα στο 1,27 ευρώ. Αυτό απαιτεί την προσεκτικότερη παρακολούθηση των τεσσάρων τραπεζικών μετοχών και της ταχύτητας που κινούνται σε κάθε συνεδρίαση.
Με την αγορά σε διόρθωση οι εν δυνάμει αγοραστές εκτιμούν πως μπορούν να «χτίσουν» τις επόμενες θέσεις τους από όλο και φθηνότερες τιμές. Στα 5,91 ευρώ γίνονται συναλλαγές στη μετοχή του Μυτιληναίου, στα 3,40 ευρώ στην ΕΛΛΑΚΤΩΡ, στα 10,90 στη ΜΕΤΚΑ, στο 1,71 ευρώ στην Intralot. Στα 9,39 ευρώ η μετοχή της ΕΥΔΑΠ (με συναλλαγές 1,3 εκατ. ευρώ), στα 5,34 ευρώ στα Ελληνικά Πετρέλαια.
Ο προβληματισμός στα χρηματιστηριακά γραφεία εντάθηκε όταν λίγο μετά της 12.40 η μετοχή της ΔΕΗ πιέστηκε αρκετά χαμηλότερα των κρίσιμων 10 ευρώ μέχρι τα 9,84. Δεδομένου ότι τα 10 ευρώ είναι τιμή-περιοχή μακροπρόθεσμης στήριξης (σχεδόν 2ετίας) η υποχώρηση του τίτλου της Επιχείρησης ενέτεινε τον εκνευρισμό στους παίκτες.
Θα επιχειρήσω να κλείσω αυτό το σχόλιο με κάτι πιο αισιόδοξο, καθώς η δραματική διόρθωση δημιουργεί για ορισμένες εταιρείες αποτιμήσεις που -υπό προϋποθέσεις- μπορεί να θεωρηθούν ελκυστικές και λογικές.