Μικρότερες συντάξεις από αυτές που δικαιούνται, είδαν κατά την έκδοση της απόφασης αρκετοί συνταξιούχοι καθώς αποδεικνύεται ότι η επίλυση της εξίσωσης με ζητούμενο την ταχύτερη έκδοση των συντάξεων με «fast track» διαδικασίες και άγνωστο Χ την εγκυρότητα και ορθότητα των συνταξιοδοτικών αποφάσεων είναι δύσκολη. Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες, πολλοί ασφαλισμένοι, περισσότεροι απ’ ό,τι συνήθως, αναγκάζονται σε υποβολή ενστάσεων για να κατοχυρώσουν τα δικαιώματά τους, αφού λαμβάνουν σημαντικά χαμηλότερες συντάξεις απ’ ό,τι εκτιμούσαν ότι δικαιούνται.
Αναλυτικά, το πρώτο κύμα έκδοσης συντάξεων «με όσα διαθέσιμα στοιχεία υπάρχουν», έχει σοβαρά λάθη που οδηγούν σε μειωμένες συντάξεις. Σύμφωνα με τον δικηγόρο Διονύση Ρίζο, που εξειδικεύεται σε συνταξιοδοτικά θέματα, πολλές αποφάσεις συνταξιοδότησης βγαίνουν με λειψούς χρόνους καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί οι αλληλογραφίες μεταξύ των φορέων, ενώ και οι χρόνοι ασφάλισης δεν είναι ψηφιοποιημένοι. Πέραν αυτού, επισημαίνει ο κ. Ρίζος, αυξάνονται οι υποψήφιοι συνταξιούχοι που ενώ είχαν ζητήσει την εξαγορά πλασματικών ετών για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης, λαμβάνουν τελικά μειωμένες συντάξεις, αφού οι αποφάσεις εκδίδονται χωρίς αυτές τις εξαγορές.
Να σημειωθεί εδώ ότι σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η απόφαση αναφέρει ρητά πως υπάρχει επιφύλαξη και ότι θα εκδοθεί νέα συνταξιοδοτική απόφαση όταν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ανακεφαλαίωσης των χρόνων. Σύμφωνα όμως με τον κ. Ρίζο, «κανείς δεν διαβεβαιώνει τους συνταξιούχους ότι αυτό θα συμβεί μέσα στην επόμενη τριετία».
«Αποδεικνύεται έτσι ότι ο νέος πολυδιαφημισμένος τρόπος έκδοσης συντάξεων δεν είναι παρά μια νέα διαδικασία προσωρινής σύνταξης, για να φαίνεται απλά ότι δεν υπάρχουν εκκρεμότητες», δηλώνει.
Μάλιστα, ο γνωστός δικηγόρος παραθέτει ενδεικτικά 4 αποφάσεις με λάθη:
- Υποψήφιος συνταξιούχος αιτήθηκε πλήρη σύνταξη με βαρέα στα 62 και συνολικά 7.554 ημέρες ασφάλισης (η.α.) στο ΙΚΑ και 2.475 η.α. στον ΟΑΕΕ - ΤΣΑ. Η απόφαση εκδόθηκε με μόνο 6.343 η.α. από χρόνο ΙΚΑ και ποσό σύνταξης 575 ευρώ.
- Υποψήφιος συνταξιούχος αιτήθηκε πλήρη σύνταξη με 12.000 η.α. έχοντας 6.093 η.α. στο ΙΚΑ και 4.975 στον ΟΑΕΕ ενώ ζήτησε να εξαγοράσει και 950 η.α από πλασματικό χρόνο. Η απόφαση εκδόθηκε για μειωμένη σύνταξη αντί πλήρους με μόνο 6.072 ημέρες ασφάλισης από χρόνο ΙΚΑ και ποσό σύνταξης 377 ευρώ, χαμηλότερη και από την προσωρινή.
- Υποψήφιος συνταξιούχος αιτήθηκε πλήρη σύνταξη με 12.000 η.α. έχοντας 10.466 στο ΙΚΑ ήδη ανακεφαλαιωμένες με απόφαση από τον ΕΦΚΑ, ενώ ζήτησε να εξαγοράσει και 1.600 η.α. από πλασματικό χρόνο. Η απόφαση εκδόθηκε για μειωμένη σύνταξη αντί πλήρους με μόνο τις ημέρες ασφάλισης από χρόνο ΙΚΑ.
- Υποψήφιος συνταξιούχος αιτήθηκε πλήρη σύνταξη με 12.000 η.α. έχοντας 11.288 στο ΙΚΑ ήδη ανακεφαλαιωμένες με απόφαση από τον ΕΦΚΑ, ενώ ζήτησε να εξαγοράσει και 800 ημέρες ασφάλισης από πλασματικό χρόνο. Η απόφαση εκδόθηκε για μειωμένη σύνταξη αντί πλήρους με μόνο τις η.α. από χρόνο ΙΚΑ.
Τον κίνδυνο λαθών αλλά και τη σημαντική ευθύνη για την πλήρη και ορθή καταγραφή του ασφαλιστικού τους βίου, που πέφτει πλέον στους ίδιους τους ασφαλισμένους, επισημαίνει ο Σύλλογος Υπαλλήλων Ασφαλιστικών Ταμείων (ΣΥΑΤ). Σύμφωνα με τους συνδικαλιστές, για πρώτη φορά, ο πολίτης θα είναι υπεύθυνος για την πλήρη και ορθή καταγραφή του Ασφαλιστικού του βίου κατά την αίτησή του για σύνταξη (πρέπει δηλαδή να είναι γνώστης του δαιδαλώδους ασφαλιστικού συστήματος της χώρας), διότι διαφορετικά θα έχει τον κίνδυνο να βρεθεί υπόλογος και να υποχρεωθεί είτε τα επόμενα χρόνια να επιστρέψει τεράστια ποσά, είτε να μείνει χωρίς σύνταξη με διαδικασίες «fast track» απορριπτικών αποφάσεων.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν, οι πρόσφατες παρεμβάσεις του υπουργείου Εργασίας, επί της ουσίας, δεν λύνουν το πρόβλημα στην εύρεση του χρόνου ασφάλισης, δηλαδή στη θεμελίωση του δικαιώματος και την εύρεση του μέσου όρου των συντάξιμων αποδοχών, που είναι μια απ’ τις κύριες αιτίες της καθυστέρησης στην απονομή συντάξεων. Και επαναλαμβάνουν ότι τα στοιχεία στο σύστημα «ΑΤΛΑΣ» υπάρχουν από το 1994 και μετά, με πάρα πολλά κενά και σοβαρά λάθη. Στις επικουρικές, δε, το θέμα είναι ακόμα πιο δύσκολο και πολύπλοκο, αφού ο χρόνος της κύριας ασφάλισης δεν ταυτίζεται με την επικουρική, συνήθως είναι διαφορετικός και λιγότερος και θεμελιώνει κάποιος δικαίωμα σύνταξης εφόσον έχει την ίδια προϋπόθεση με τον κύριο φορέα.
*Οι αποφάσεις συντάξεων I, II, III και IV, δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".