Δικαιολογημένα η κυβέρνηση προβάλλει όσο μπορεί τις εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος στον ενεργειακό τομέα. Πρόκειται για συμφωνίες σημαντικής γεωπολιτικής και εν δυνάμει οικονομικής αξίας.

Όμως, όπως συμβαίνει συνήθως στη χώρα μας, οι εξελίξεις συνοδεύτηκαν από υπέρμετρο ενθουσιασμό, με ορισμένους να μετρούν ήδη δεκάδες δισεκατομμυρίων στο ΑΕΠ ή να προβλέπουν κυρίαρχη γεωπολιτική θέση για τη χώρα μας.

Στην πραγματικότητα, η κατάσταση είναι πιο σύνθετη. Σε πολιτικό επίπεδο, καταλύτης των όσων συμβαίνουν είναι οι πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ. Όχι απλώς επειδή είναι οπαδός των εξορύξεων (το περίφημο «drill, baby, drill»), αλλά και διότι θέλει να εκμεταλλευτεί όσο μπορεί την επιθυμία των Βορειοευρωπαίων να απεξαρτηθούν πλήρως από το ρωσικό αέριο, πουλώντας τους το (ακριβότερο) αμερικανικό LNG.

Tο τέλος μιας εποχής, για το οποίο γράφαμε από αυτή τη στήλη τον Νοέμβριο του 2024, επισημοποιήθηκε πριν λίγες μέρες, σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, στη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου Τραμπ με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ.

Κατά τη διάρκειά της, οι δύο υπερδυνάμεις συμφώνησαν ανακωχή στον εμπορικό πόλεμο μεταξύ τους, μια κίνηση που οδήγησε τους FT να γράψουν στο πρωτοσέλιδό τους ότι οι ΗΠΑ αναγνώρισαν πλέον την Κίνα ως ισότιμο ανταγωνιστή. Η εποχή της «μοναδικής υπερδύναμης», που με τις συμμαχίες της επιβάλλει κανόνες στο εμπόριο και στη γεωπολιτική, έχει πλέον κλείσει και… επισήμως.

Η Ρωσία δεν νικάει στην Ουκρανία, έχει τεράστιες απώλειες και θα χρειαστεί πάνω από… 100 χρόνια για να την καταλάβει. Η Ρωσία συνιστά υπαρξιακό κίνδυνο για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ σε βαθμό που οι Βρετανοί θα πρέπει να μάθουν να μιλούν… ρωσικά, εάν δεν ενισχύσουν την άμυνά τους.

Αυτές οι δύο εντελώς αντιφατικές τοποθετήσεις είναι απλώς μια ένδειξη του παραλογισμού που έχει επικρατήσει στην Ευρώπη σε σχέση με την Ουκρανία και τη ρωσική απειλή. Δυστυχώς, υπάρχουν και άλλες.

Όταν ανατινάχθηκαν οι αγωγοί του Nordstream, το 2022, η γερμανική πολιτική ηγεσία μίλησε για «τρομοκρατική ενέργεια» και όλες οι κατηγορίες στράφηκαν στο καθεστώς Πούτιν. Σήμερα, που αποδεικνύεται ότι πίσω από τις εκρήξεις ήταν πρόσωπα σχετιζόμενα με τις ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες, συμμαχικά κράτη της Γερμανίας όπως η Πολωνία αρνούνται να εκδώσουν τους υπόπτους και τους αφήνουν ελεύθερους, με κυβερνητική παρέμβαση.

Εδώ και πολλούς μήνες, το Euro2day.gr είχε επισημάνει τα απειλητικά σήματα που έστελνε η αγορά ομολόγων για τις μεγάλες αλλά υπερδανεισμένες οικονομίες της Δύσης, όπως και τις έντονα ανοδικές τάσεις του χρυσού, υποστηρίζοντας (ήδη από τον περασμένο Μάιο) ότι είναι πολύ πιθανό να συνεχιστούν!

Έκτοτε ο χρυσός έχει κάνει ένα απίστευτο ράλι, με αποτέλεσμα σήμερα να παρουσιάζει υψηλότερη απόδοση και από τις μετοχές, σε διάστημα… 25ετίας, δηλαδή για ολόκληρο τον 21ο αιώνα, έχοντας αποκτήσει συνολική «κεφαλαιοποίηση» (με βάση τις εκτιμήσεις για το συνολικό βάρος χρυσού που έχει εξορυχθεί) περίπου 30 τρισ. δολάρια!

Το σημείωμα της προηγούμενης εβδομάδας («Παγκοσμιοποίηση: Το πιο βαρύ πλήγμα για τη Δημοκρατία») προκάλεσε μια σειρά από σχόλια, κάποια από αυτά δημόσια, που ζητούσαν μια τοποθέτηση για το «δια ταύτα», δηλαδή για το τι γίνεται εδώ που έχουμε φτάσει.

Παρότι η απάντηση ανήκει κατεξοχήν στην αρμοδιότητα των πολιτικών, κάποιες σκέψεις, στις οποίες ο υπογράφων δεν διεκδικεί πατρότητα, ίσως είναι χρήσιμες. Σκέψεις που κινούνται σε τρία επίπεδα: το αξιακό, το πολιτικό και το οικονομικό.

Στον πυρήνα του σύγχρονου προβλήματος της Δύσης μάλλον βρίσκεται η χωρίς μέτρο επικράτηση του ατομικού επί του συλλογικού, σε επίπεδο αξιών, μέσα από τη σχεδόν θεοποίηση της ατομικής επιθυμίας. Όπως έχει αναφέρει ο στοχαστής Στέλιος Ράμφος, (φτάσαμε να) «αντιμετωπίζουμε το θέμα των αξιών ως θέμα επιθυμίας. Αξία είναι ό,τι επιθυμώ και η ικανοποίηση από αυτό που επιθυμώ».