Η ύπαρξη ή μη της προσωπικής διαφοράς αποτελεί το κλειδί που ξεκλειδώνει την πόρτα των πραγματικών αυξήσεων στις συντάξεις, καθώς χθες, υπεγράφη από τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη και τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη η απόφαση που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2023.
Βέβαια, μπορεί η ΚΥΑ να προβλέπει ότι το συνολικό ποσό των κύριων συντάξεων με έναρξη καταβολής έως και την 31η Δεκεμβρίου 2022 αυξάνεται κατά 7,75%, όμως, το τελικό ποσοστό της αύξησης θα κριθεί, από το εάν ο συνταξιούχος έχει προσωπική διαφορά καθώς και από το ύψος αυτής. Οι πρώτες αυξήσεις θα δοθούν στο τέλος Ιανουαρίου, με τις συντάξεις Φεβρουαρίου και θα περιλαμβάνουν αναδρομικά, και το ποσό που αντιστοιχεί στην αύξηση για τον μήνα Ιανουάριο που ήδη έχει πληρωθεί. Διαφορές, μπορεί να προκύψουν και ως προς το τελικό ποσοστό, καθώς το 7,75% καθορίστηκε με βάση τα στοιχεία της Εισηγητικής Έκθεσης του προϋπολογισμού του 2023. Εάν από τα οριστικά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, για τον Πληθωρισμό και την Ανάπτυξη υπάρξει απόκλιση, αυτή θα ληφθεί υπόψη, στις αυξήσεις της επόμενης χρονιάς, ήτοι του 2024.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, την αύξηση του 7,75% θα τη δουν 1.724.713 συνταξιούχοι. Από αυτούς, το 80%-85% ακέραια. Υπάρχουν βέβαια, επιπλέον, περίπου 750.000 συνταξιούχοι που δεν θα δουν καμία αύξηση στην τσέπη τους, καθώς το ύψος της προσωπικής τους διαφοράς είναι μεγαλύτερο από το όποιο ποσό αντιστοιχεί στην αύξηση. Οι συνταξιούχοι αυτοί, θα δουν την προσωπική διαφορά να μειώνεται, και θα ελπίζουν σε αυξήσεις από το 2024 και μετά.
Αλλά και για τους νέους, από 1η Ιανουαρίου 2023 και μετά, συνταξιούχους, θα υπάρχει αύξηση, αφού η νέα Εθνική σύνταξη, που μέχρι 31.12.2022 ανερχόταν σε 384 ευρώ, σύμφωνα με την εφαρμοστική εγκύκλιο, αυξάνεται από 01.01.2023 σε 413,76 ευρώ. Αντίστοιχα, αναπροσαρμόζεται και το ανώτατο όριο σύνταξης στα 4.965,12 ευρώ (από 4.608 ευρώ). Όσο για το ανταποδοτικό σκέλος της σύνταξης, βάσει και με τους υπολογισμούς του υπουργείου Εργασίας, αυτό θα είναι σχεδόν ίσο με το αυξημένο κατά 7,75% ποσό των παλαιών συντάξεων, καθώς για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών θα ληφθεί υπόψη, ο υψηλός πληθωρισμός του 2022.
Να σημειωθεί εδώ, ότι το προηγούμενο διάστημα, με τις συντάξεις Ιανουαρίου, υπήρξαν 916.644 συνταξιούχοι που είδαν αυξημένες τις συντάξεις τους. Αυτό δεν οφείλετε στην απόφαση για αναπροσαρμογή κατά 7,75% αλλά στην κατάργησης της παρακράτησης της φορολογικής εισφοράς αλληλεγγύης. Αύξηση στη σύνταξή τους είδαν επίσης, 231.655 συνταξιούχοι μέσω της 4ης ετήσιας αύξησης λόγω της αλλαγής στα ποσοστά αναπλήρωσης βάσει του νόμου Βρούτση, ενώ κάποια βοήθεια στο εισόδημά τους είδαν επίσης, 1.206.624 συνταξιούχοι, μέσω του έκτακτου οικονομικού βοηθήματος των 250 ευρώ.
Λόγω της αύξησης της εθνικής σύνταξης, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν σε 768 ευρώ, αναπροσαρμόζεται αυτόματα από 01.01.2023 στα 827,52 ευρώ, όπως άλλωστε και το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου, αυξάνεται για τα 20 χρόνια στα 413,76 ευρώ από 384 που είναι σήμερα. Στα 387,90 ευρώ τον μήνα, αυξάνεται και η βασική σύνταξη του ΟΓΑ, που μέχρι πρότινος ήταν 360 ευρώ, όπως και η σύνταξη των ανασφάλιστων υπερηλίκων.
Αναλυτικά, οι συντάξεις που θα λάβουν αύξηση έως 7,75% είναι αυτές που εκδόθηκαν μέχρι 31.12.2022 και συγκεκριμένα:
1. Κύριες συντάξεις λόγω γήρατος, γήρατος λόγω αναπηρίας, λόγω αναπηρίας και λόγω θανάτου.
2. Κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ, ανεξαρτήτως του πρώην φορέα, τομέα, κλάδου, λογαριασμού με τις διατάξεις του οποίου απονεμήθηκε αυτή, συμπεριλαμβανομένων του Δημοσίου, του π. ΟΓΑ και του π. ΝΑΤ.
Στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται και όλες οι καταβολλόμενες συντάξεις, ανεξάρτητα εάν διαθέτουν προσωπική διαφορά ή όχι. Συντάξεις που θα απονεμηθούν από 1.1.23 και μετά, αλλά η ημερομηνία έναρξης καταβολής τους, ανατρέχει στο 2022, επίσης θα λάβουν την σχετική αύξηση.
Επίσης, αυξάνεται το ποσό του επιδόματος απολύτου αναπηρίας για «παλαιούς ασφαλισμένους» (έναρξη ασφάλισης έως 31.12.1992), καθώς και τους τυφλούς δικαιούχους ανεξαρτήτως ημερομηνίας πρώτης ασφάλισης, αυξάνεται με βάση τον συντελεστή αύξησης συντάξεων. Το ανώτατο όριο του επιδόματος ανέρχεται σε 671,40€.
Το επίδομα απολύτου αναπηρίας των «νέων» ασφαλισμένων (έναρξη ασφάλιση από 1.1.93 και μετά) αυξάνεται και από 01.01.2023 η βάση υπολογισμού ανέρχεται σε 747,08 ευρώ και το ποσό του μηνιαίου επιδόματος σε 186,77 ευρώ (25% του συνόλου).
Αντίθετα, παραμένει αμετάβλητο το επίδομα νόσου και ανικανότητας που καταβάλλεται σε πολιτικούς υπαλλήλους και στρατιωτικούς, επειδή συνδέεται με τον βασικό μισθό του λοχαγού, ο οποίος παραμένει αμετάβλητος. Επίσης, δεν αυξάνεται το εξωιδρυματικό επίδομα που χορηγεί ο e-ΕΦΚΑ, καθώς ως βάση υπολογισμού λαμβάνει το ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί την 31.12.2011.
Ακόμα, δεν προβλέπεται αναπροσαρμογή των ήδη καταβαλλόμενων την 31.12.2022 ποσών της προκαταβολής σύνταξης και της προσωρινής σύνταξης.