Τίτλους ιδιοκτησίας με καταβολή ποσών που μπορεί να περιορίζονται ακόμα και στο 20% της αντικειμενικής αξίας, με δόσεις που ξεκινούν από 100 ευρώ τον μήνα, μπορούν να αποκτήσουν χιλιάδες ιδιώτες με ακίνητα που διεκδικούνται ως καταπατημένα από το Δημόσιο. Η διαδικασία απόκτησης οριστικών τίτλων κυριότητας αναμένεται να τρέξει το τελευταίο τρίμηνο του έτους με την υποβολή αιτήσεων και η διαδικασία περιγράφεται αναλυτικά στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 2 Φεβρουαρίου.
Τιμή εξαγοράς ορίζεται η αντικειμενική αξία, επί της οποίας εφαρμόζεται σειρά εκπτώσεων που μπορεί να φτάσουν ακόμα και το 80%. Σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης, προβλέπεται έκπτωση 10%, ενώ για τμηματική καταβολή οι μηνιαίες δόσεις φτάνουν ακόμα και τις 60 άτοκες, με ελάχιστο ποσό τα 100 ευρώ.
Η εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου αφορά περιπτώσεις:
- με κατοχή από ιδιώτη τουλάχιστον 30 χρόνια, αν υπάρχουν τίτλοι αγοράς ή ιδιοκτησίας και κτίσματα προ του 1992,
- με κατοχή επί τουλάχιστον 40 χρόνια εφόσον υπάρχει κτίσμα (που αποτελεί και μοναδική κατοικία ή εμπορική εκμετάλλευση -π.χ. βιοτεχνία- του ιδιώτη) πριν από το 1982.
Ο ιδιώτης θα μπορεί να λάβει μέχρι ένα άρτιο οικόπεδο (για εντός σχεδίου) ή 10 στρέμματα γης (για εκτός σχεδίου). Προβλέπονται και περιπτώσεις που οι ιδιώτες θα μπορούν να λάβουν ακόμα μεγαλύτερες εκτάσεις (π.χ. 20 στρέμματα ή τυχόν μικρό υπόλοιπο που απομένει ανεκμετάλλευτο). Μπορούν να εξαγοράσουν όμως και ακίνητα που περιλαμβάνουν (όχι παραπάνω όμως από το 20% της συνολικής επιφάνειας) εκτάσεις χαρακτηρισμένες ως δασικές ή Νatura, υπογράφοντας ταυτόχρονα και ρήτρα προστασίας τους. Αν επιχειρήσουν να χτίσουν ή παρέμβουν στις ευαίσθητες αυτές εκτάσεις, τότε η εξαγορά ακυρώνεται και αποβάλλονται από το ακίνητο.
Από τη ρύθμιση εξαιρούνται δάση, αρχαιολογικοί χώροι, αιγιαλοί-παραλίες ή παρόχθιες και παραποτάμιες περιοχές που έχουν περιέλθει στην ΕΤΑΔ-Υπερταμείο. Εξαιρέσεις μπορεί να υπάρξουν και μετά από υπόδειξη φορέων υπουργείων, για λόγους εθνικής ή δημόσιας ασφάλειας κ.λπ. Η υπόδειξη εξαιρέσεων μπορεί να διαρκέσει έως και 6 μήνες από την έναρξη του νόμου.
Πώς «κουρεύεται» η αντικειμενική
Το νομοσχέδιο δίνει δέκα συν μία κατηγορίες έκπτωσης, και συγκεκριμένα:
- 50% για όσους ιδιώτες έχουν εγγράψει τα καταπατημένα ακίνητα στο Κτηματολόγιο.
- 50% μέγιστη έκπτωση για πολύχρονη κατοχή ακινήτων. Το 50% αφορά κατοχή 90 ετών και άνω και είναι η μέγιστη, ενώ για περισσότερα από 30-40 χρόνια η έκπτωση κλιμακώνεται με 1% για κάθε χρόνο.
- 30% για άτομα με αναπηρία 80% και άνω ή για όσους φιλοξενούν άτομα με αναπηρία άνω του 30% για περισσότερο από ένα χρόνο και εφόσον το ετήσιο ατομικό εισόδημα δεν υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ ή τις 60.000 ευρώ οικογενειακό.
- 20% για ποσοστά αναπηρίας 67%-79% με εισόδημα 18.000-24.000 ευρώ αντίστοιχα.
- 20% για παλιννοστούντες ομογενείς, εγγεγραμμένους στα μητρώα ή τα δημοτολόγια δήμου ή μόνιμους κατοίκους παραμεθόριων
- 20% για πολύτεκνους με ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ή ετήσιο οικογενειακό έως 80.000 ευρώ
- 15% για τρίτεκνους με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή 40.000 οικογενειακό
- 15% για μονογονεϊκές οικογένειες
- 15% για μακροχρόνια ανέργους
- 20% για δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος
- 20% εάν εντός του ακινήτου υφίσταται κτίσμα που αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του αιτούντος.
Η μέγιστη έκπτωση, ως άθροισμα πολλών εκπτώσεων, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 80% της αντικειμενικής αξίας.