Στάσιμη παρέμεινε το δεύτερο τρίμηνο του έτους η αισιοδοξία των συμβούλων μάνατζμεντ για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά τους επόμενους 12 μήνες.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Συνδέσμου Εταιριών Συμβούλων Μανατζμεντ Ελλάδος (ΣΕΣΜΑ), ο Γενικός Δείκτης GRe+1, ο οποίος είναι ο μέσος των δεικτών Οικονομικής Συγκυρίας και Παραγωγικών Συντελεστών, παρέμεινε αμετάβλητος στο 42,6%. Σε ετήσια βάση, ωστόσο, συνέχισε να υπάρχει πολύ μεγάλη βελτίωση. Η τιμή του GRe+1 πριν ένα χρόνο ήταν μόλις 19,6%.
Η στασιμότητα αυτή είναι αποτέλεσμα αφ’ ενός της μικρής αύξησης της τιμής του Δείκτη Οικονομικής Συγκυρία, αφ΄ ετέρου δε της οριακής υποχώρησης του Δείκτη Παραγωγικών Συντελεστών.
Ειδικότερα, ο Δείκτης Οικονομικής Συγκυρίας σημείωσε οριακή άνοδο έναντι της τιμής που είχε το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο υπάρχει μεγάλη βελτίωση σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2022.
Συγκεκριμένα, στο τέλος του πρώτου τριμήνου ο μέσος όρος της διαφοράς μεταξύ των ποσοστών «θετικών» και «αρνητικών» αποκρίσεων για τις πέντε μεταβλητές του Δείκτη Οικονομικής Συγκυρίας (ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης, ανεργία, ιδιωτικές επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, εξαγωγές και ποσοστό μεταβολής του γενικού επιπέδου των τιμών) διαμορφώθηκε σε 52,0% από 51,4%. Έναντι του δευτέρου τριμήνου του προηγουμένου έτους, όταν ο δείκτης είχε τιμή 13,3%, σημειώθηκε εντυπωσιακή βελτίωση της αισιοδοξίας των συμβούλων.
Η στασιμότητα προήλθε από την πολύ μικρή βελτίωση όσον αφορά τις ιδιωτικές επενδύσεις, κυρίως όμως από την κάμψη της αισιοδοξίας για τις εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών το επόμενο δωδεκάμηνο. Αντιθέτως, οι προσδοκίες για την εξέλιξη του ΑΕΠ, την ανεργία και τον πληθωρισμό έγιναν περισσότερο αίσιες. Οι εξελίξεις αυτές οφείλονται πιθανώς στην πολύ ικανοποιητική αύξηση του ΑΕΠ το 2022, στις αναμενόμενες εισροές από την ΕΕ και στη συνεχιζόμενη κάμψη της ανεργίας.
Δείκτης Οικονομικής Συγκυρίας
Σχεδόν αμετάβλητος παρέμεινε και ο βαθμός αισιοδοξίας των συμβούλων μάνατζμεντ για τις εξελίξεις στο μέτωπο των παραγωγικών συντελεστών τους επόμενους 12 μήνες. Η μεταβολή του Δείκτη Παραγωγικών Συντελεστών ήταν ανεπαίσθητη σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Επί ετησίας βάσεως όμως υπήρξε αισθητή βελτίωση.
Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος της διαφοράς «αισιοδοξίας» και «απαισιοδοξίας» για τις μεταβλητές του Δείκτη Παραγωγικών Συντελεστών (ανθρώπινο δυναμικό, συνθήκες χρηματοδότησης, δημόσιες υποδομές, επιχειρηματικότητα και θεσμικό πλαίσιο) μειώθηκε σε 33,1% το δεύτερο τρίμηνο του 2023, έναντι 33,7% το προηγούμενο. Το δεύτερο τρίμηνο του 2022 ο εν λόγω δείκτης είχε τιμή 25,8%. Η στασιμότητα των προσδοκιών μεταξύ πρώτου και δευτέρου τριμήνου οφείλεται εν μέρει στην επιδείνωση των υποδεικτών για τις δημόσιες υποδομές και για την αποτελεσματικότητα του ανθρώπινου δυναμικού. Όμως σημειώθηκε βελτίωση όσον αφορά τις προσδοκίες για τη χρηματοδότηση, το θεσμικό πλαίσιο και την επιχειρηματικότητα.
Δείκτης παραγωγικών συντελεστών
Οι ανασχετικοί παράγοντες στην επιχειρηματική δράση
Δεν υπήρξαν σημαντικές μεταβολές στις αντιλήψεις των συμβούλων για τα προσκόμματα στην επιχειρηματική δράση μεταξύ πρώτου και δευτέρου τριμήνου εκτός από την αύξηση της σημασίας των ελλείψεων σε καταλλήλως εκπαιδευμένο προσωπικό οι οποίες έχουν καταστεί το δεύτερο σε σημασία εμπόδιο. Η λειτουργία της δικαιοσύνης παρέμεινε στην πρώτη θέση. Στην τρίτη θέση με ίδιο σκορ ακολούθησαν η αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση και η έλλειψη σταθερότητας του φορολογικού συστήματος. Η τελευταία είχε πολύ χαμηλότερο σκορ το πρώτο τρίμηνο. Σκορ υψηλότερο του 3,5 είχαν επίσης η υψηλή φορολογία και η χαμηλή παραγωγικότητα του Δημοσίου Τομέα.
Προτεραιότητες για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, η άποψη των συμβούλων μανατζμεντ
Η έρευνα κατέγραψε επίσης και τις απόψεις των συμβούλων μάνατζμεντ για τις προτεραιότητες που πρέπει να θέσει η κυβέρνηση στην προσπάθεια ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας. Οι δύο πρώτες προτεραιότητες που προκρίνονται είναι η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και η μείωση, ει δυνατόν, η εξάλειψη της γραφειοκρατίας και η ταχύτερη και αποτελεσματικότερη χρηματοδότηση μέσω του ΕΣΠΑ, του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, κ.ά. Και οι δύο αυτές ευρείες προτάσεις είχαν σκορ 4,63 σε κλίμακα Likert 1-5.
Τέλος, όσον αφορά τη χρήση των υπαρχόντων χρηματοδοτικών εργαλείων, οι σύμβουλοι αναγνωρίζουν ότι σήμερα η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών και των διαδικασιών των επιχειρήσεων είναι πρωταρχικής σημασίας. Έτσι, προκρίνεται ως πρώτος στόχος, με σκορ 4,52, η ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων. Ακολουθούν οι δράσεις που αυξάνουν την εξωστρέφεια και διευκολύνουν τις επιχειρήσεις να ανοιχθούν σε νέες αγορές, η ενίσχυση της έρευνας και καινοτομίας και η ενεργειακή μετάβαση.
Η έρευνα για το β’ τρίμηνο 2023 πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη των μελών του ΣΕΣΜΑ: BPM, REVIVAL, SMR Consultants και STOCHASIS.