Αμετάβλητη άφησε την αξιολόγηση του ελληνικού αξιόχρεου, στο "ΒΒΒ" με "σταθερές" προοπτικές, ένα σκαλί πάνω από την επενδυτική βαθμίδα η γερμανική Scope.
Υπενθυμίζεται ότι η Fitch πριν από δυο εβδομάδες αναβάθμισε τις προοπτικές της Ελληνικής Δημοκρατίας σε "θετικές" από "σταθερές", διατηρώντας την διαβάθμιση σε "ΒΒΒ-", στο πρώτο σκαλί της επενδυτικής κατηγορίας. H Moody's αξιολογεί το αξιόχρεο της Ελλάδας στο ΒΒΒ- με "σταθερές" προοπτικές".
Ο S&P, έχει την Ελλάδα ένα σκαλί πιο πάνω στο "ΒΒΒ" με "σταθερές" προοπτικές, όπως επίσης και η DBRS.
Ανάπτυξη και αδυναμίες
Οπως επισημαίνει η Scope, η αξιολόγηση BBB/Σταθερή υποστηρίζεται από:
- Ισχυρή ευρωπαϊκή θεσμική στήριξη, με το Ευρωσύστημα και την ΕΕ να παρέχουν ένα νομισματικό και πολιτικό «ασφαλιστικό δίχτυ».
- Ενισχυμένα δημοσιονομικά θεμέλια, με πρωτογενή πλεονάσματα και βελτιωμένη είσπραξη εσόδων, που επιτρέπουν τη σταθερή μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.
- Ευνοϊκή δομή χρέους, με υψηλό μερίδιο μακροπρόθεσμου χρέους χαμηλού επιτοκίου (κυρίως από πιστωτές του επίσημου τομέα) και σημαντικό ταμειακό περιθώριο, που ενισχύει την ικανότητα εξυπηρέτησης του χρέους και μετριάζει τον αντίκτυπο πιθανών κραδασμών στις αγορές ή των επιτοκίων.
Οι προκλήσεις για την ελληνική οικονομία είναι:
- Πολύ υψηλό δημόσιο χρέος, που παραμένει μακροπρόθεσμη ευπάθεια παρά τη φθίνουσα τάση.
- Αδυναμίες στον τραπεζικό τομέα, όπως τα μέτρια κεφαλαιακά «μαξιλάρια», ζητήματα ποιότητας περιουσιακών στοιχείων και η ισχυρή σχέση κράτους-τραπεζών, που αυξάνει την έκθεση του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο κρατικό ρίσκο.
- Δομικοί περιορισμοί όπως η χαμηλή παραγωγικότητα, οι δυσμενείς δημογραφικές τάσεις και η περιορισμένη οικονομική διαφοροποίηση.
Οπως επισημαίνει η Scope, η ελληνική οικονομία εμφάνισε ανάπτυξη 2,3% το 2024, ωθημένη από επενδύσεις και ιδιωτική κατανάλωση. Η Scope αναμένει η ανάπτυξη να επιβραδυνθεί στο 2,1% το 2025 και στο 1,8% το 2026, καθώς μειώνεται η δυναμική των επενδύσεων, αν και η κατανάλωση παραμένει ανθεκτική. Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού και οι επίμονες πιέσεις στις τιμές των υπηρεσιών αποτελούν προκλήσεις, ενώ οι συνεχιζόμενες ψηφιακές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις ενισχύουν το επενδυτικό περιβάλλον.
Οι δομικές ακαμψίες και οι εξωτερικές ανισορροπίες παραμένουν. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε στο 6,4% του ΑΕΠ το 2024, αντικατοπτρίζοντας επενδύσεις με έντονο εισαγωγικό περιεχόμενο, αυξανόμενες πληρωμές τόκων και χαμηλή αποταμίευση, και αναμένεται να παραμείνει υψηλό. Παρά τις βελτιώσεις στα κεφάλαια, την κερδοφορία, την ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων και τη διακυβέρνηση, οι ελληνικές τράπεζες παραμένουν δομικά ευάλωτες λόγω της υψηλής εξάρτησης από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTCs) και της υψηλής έκθεσης στο δημόσιο χρέος.
Η δημοσιονομική απόδοση παραμένει ισχυρή, με πρωτογενές πλεόνασμα 4% και συνολικό πλεόνασμα 1,3% το 2024. Τα προγραμματισμένα πρωτογενή πλεονάσματα 2,5% το 2025 και 2,4% το 2026 υποστηρίζουν την προβλεπόμενη μείωση του χρέους στο 125% του ΑΕΠ έως το 2030. Η δομή του χρέους της Ελλάδας είναι ευνοϊκή, με μεγάλες ωριμάνσεις, χαμηλά κόστη τόκων, πλήρη κάλυψη σταθερών επιτοκίων και ένα μεγάλο ταμειακό περιθώριο 42 δισ. ευρώ τον Μάιο του 2025, διατηρώντας τους κινδύνους αναχρηματοδότησης υπό έλεγχο.
Πώς θα έλθει μια νέα αναβάθμιση
Η Σταθερή Προοπτική αντικατοπτρίζει την άποψη της Scope ότι οι κίνδυνοι για την αξιολόγηση είναι ισορροπημένοι στους επόμενους 12 έως 18 μήνες.
Σενάρια θετικής εξέλιξης για την αξιολόγηση και τις προοπτικές είναι (μεμονωμένα ή συλλογικά):
- Διαρκής και σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους·
- Βελτιωμένες μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης, ενισχυμένη οικονομική και εξωτερική ανθεκτικότητα·
- Περαιτέρω μετριασμός στις αδυναμίες των τραπεζών, ενισχύοντας τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Σενάρια αρνητικής εξέλιξης για την αξιολόγηση και τις προοπτικές:
- Διακοπή ή αντιστροφή στη μείωση του δημόσιου χρέους·
- Επανεμφάνιση κινδύνων στον τραπεζικό τομέα, υπονομεύοντας τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος
- Διάβρωση της μακροοικονομικής ανθεκτικότητας, συμπεριλαμβανομένης μιας σημαντικής εξασθένησης των εξωτερικών δεικτών.