Ανθεκτικό ρυθμό ανάπτυξης και ενισχυμένα πρωτογενή πλεονάσματα την επόμενη διετία προβλέπει για την Ελλάδα ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στη νέα έκθεσή του ("Economic Outlook") που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με τον διεθνή οικονομικό οργανισμό, η ελληνική οικονομία θα μεγεθυνθεί με ρυθμό 2% εφέτος και 2,1% το 2026. Οι εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ε.Ε θα ενισχύσουν τις επενδύσεις και οι αυξήσεις των κατώτατων μισθών θα στηρίξουν την ανάκαμψη της κατανάλωσης, καθώς οι εξαγωγές επιβραδύνονται παράλληλα με την εξωτερική ζήτηση.
Τα πρωτογενή πλεονάσματα προβλέπονται το 2025 και το 2026 στο 2,1% και 2,2% του ΑΕΠ αντίστοιχα, τροφοδοτούμενα πρωτίστως από τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης. Η διατήρηση του δημόσιου χρέους σε σταθερά πτωτική πορεία θα πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα, καθώς το κόστος της γήρανσης του πληθυσμού και οι επενδυτικές ανάγκες αυξάνουν τις μελλοντικές πιέσεις στις δαπάνες, επισημαίνει.
Ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 2% το 2026, υποβοηθούμενος από τις χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου, παρά την αύξηση του εμπορικού κόστους και τον επίμονο πληθωρισμό των υπηρεσιών.
Η διατήρηση της δυναμικής των μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την άμβλυνση των υψηλών ελλείψεων εργατικού δυναμικού θα στηρίξει την αύξηση των επενδύσεων. Η συνέχιση των προσπαθειών για τη μείωση της φοροδιαφυγής θα αύξανε τα έσοδα, ενώ θα δημιουργούσε χώρο για τη μείωση του φόρου εργασίας για τους χαμηλόμισθους και θα ενθάρρυνε περαιτέρω αύξηση της απασχόλησης.
Οι εκταμιεύσεις επιχορηγήσεων και δανείων από το ΤΑΑ αναμένεται να αυξηθούν από 1,8% του ΑΕΠ το 2024 σε 3,6% το 2026. Ωστόσο, ο Οργανισμός προειδοποιεί ότι οι θετικές προβλέψεις συνοδεύονται από σημαντικούς κινδύνους. Καθυστερήσεις στην υλοποίηση του σχεδίου «Ελλάδα 2.0», η πιθανή αναντιστοιχία μισθών και παραγωγικότητας και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικονομική δραστηριότητα συγκαταλέγονται στους βασικούς παράγοντες αβεβαιότητας.
Για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους και την ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής, ο ΟΟΣΑ τονίζει την ανάγκη επιτάχυνσης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ξεχωρίζει η πρόταση για αναμόρφωση του καθεστώτος ΦΠΑ, με κατάργηση των μειωμένων συντελεστών που -κατά την έκθεση- ωφελούν κυρίως τα υψηλότερα εισοδηματικά στρώματα, χωρίς επαρκή κοινωνική στόχευση. Οι επιπλέον δημοσιονομικοί πόροι θα μπορούσαν, όπως επισημαίνεται, να κατευθυνθούν σε ενίσχυση της απασχόλησης και σε μείωση των εισφορών για τους χαμηλόμισθους.
Ειδικότερα η έκθεση αναφέρει ότι:
- Οι προβλέψεις για ανάπτυξη 2% και 2,1% στη διετία 2025-2026 είναι σημαντικά υψηλότερες από τις αντίστοιχες για την Ευρωζώνη (0,8% το 2024, 1,0% το 2025, 1,2% το 2026) και το σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ (1,8% το 2024, 1,4% το 2025, 1,5% το 2026), γεγονός που δείχνει πως η Ελλάδα έρχεται αντιμέτωπη συνεχώς με εξωτερικούς κινδύνους (διεθνή επιβράδυνση λόγω εμπορικών δασμών στην παρούσα φάση) αλλά φαίνεται να αντέχει.
- Η ιδιωτική κατανάλωση θα συνεχίσει να αυξάνεται, έστω και με φθίνοντες ρυθμούς (1,2% το 2025, 1,7% το 2026), ενώ οι δημόσιες δαπάνες θα παραμείνουν συγκρατημένες.
- Το δημόσιο χρέος ακολουθεί καθοδική πορεία, παραμένει όμως ιδιαίτερα υψηλό (139,8% του ΑΕΠ το 2026), ενώ οι δημογραφικές αλλαγές και το κλίμα θα αυξήσουν τις δαπάνες, γεγονός που επιβάλλει προσοχή στη χάραξη της δημοσιονομικής πολιτικής και διαρκή μεταρρυθμιστική εγρήγορση, ιδίως στο πεδίο των δαπανών και της φορολογίας. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει μικρά ελλείμματα στη γενική κυβέρνηση τα επόμενα χρόνια (0,2% του ΑΕΠ), τονίζοντας τη σημασία των ισορροπημένων προϋπολογισμών με κοινωνικό πρόσημο.
- Η επενδυτική δραστηριότητα ενισχύεται σημαντικά, με τις ακαθάριστες πάγιες επενδύσεις να αυξάνονται κατά 9,3% το 2025 και 8,1% το 2026, στηριζόμενες σε μεγάλο βαθμό από κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό αποτελεί καίριο μοχλό για τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού μοντέλου, αν και παραμένει ζητούμενο η διατηρησιμότητα αυτών των επενδύσεων πέραν των έκτακτων ευρωπαϊκών ενισχύσεων.
- Η ανεργία αναμένεται να συνεχίσει την αποκλιμάκωση, αγγίζοντας το 9,2% το 2025 και το 9,1% το 2026, από 10,1% το 2023.
- Ο πληθωρισμός (ΔΤΚ) εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στο 2,5% το 2025 και 2% το 2026, επιστρέφοντας σε πιο διαχειρίσιμα επίπεδα μετά τις πιέσεις των τελευταίων ετών.
- Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παραμένει ελλειμματικό (περίπου -5% του ΑΕΠ ως το 2026) παρά την άνθιση των εξαγωγών τα τελευταία χρόνια, δείχνοντας την ανάγκη ενίσχυσης της εξωστρέφειας αλλά και της εγχώριας παραγωγής.
Ο οργανισμός υπογραμμίζει ότι η ελληνική οικονομία έχει αφήσει οριστικά πίσω της την περίοδο των κρίσεων, όμως το «στοίχημα» της διατηρούμενης ανάπτυξης δεν έχει κερδηθεί ακόμη. Συνιστά διαρθρωτικές αλλαγές για τον τομέα των επιχειρήσεων, στοχευμένες επενδύσεις στην παραγωγή και την εργασιακή εξειδίκευση, και προσεκτική δημοσιονομική διαχείριση, προκειμένου να θωρακιστεί η χώρα και να εξασφαλιστεί η ευημερία των μελλοντικών γενεών.