Με αρνητικό πρόσημο σε επίπεδο αφίξεων αναμένεται να κλείσει φέτος η Σαντορίνη, η οποία αν και έχει καταφέρει να περιορίσει τις αρχικές απώλειες που καταγράφηκαν λόγω της φθίνουσας ζήτησης ως απόρροια της σεισμικής δραστηριότητας του προηγούμενου διαστήματος, υπολείπεται ακόμη σημαντικά έναντι των περσινών μεγεθών της.
«Στη Σαντορίνη οι προσφερόμενες αεροπορικές θέσεις είναι μειωμένες κατά 26% από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα. Αλλά οι ενδείξεις που έχουμε σε επίπεδο προσφοράς θέσεων είναι μειωμένες σε ποσοστό της τάξης του 7%-8% για το καλοκαίρι, οπότε προσδοκούμε σε ένα αποτέλεσμα με απώλειες της τάξης του 10%-15%», τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Παράσχης, στο πλαίσιο του 6ου Περιφερειακού Συνεδρίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ).
Ωστόσο, όπως είπε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, το κυκλαδίτικο νησί έχει καταφέρει να καταγράψει εντυπωσιακές επιδόσεις τα τελευταία χρόνια, με αύξηση 112% σε επίπεδο διεθνών αφίξεων σε σχέση με το 2015. Σε σχέση, δε, με το 2019 η αντίστοιχη αύξηση διαμορφώνεται στο 45%.
«Μιλάμε για εντυπωσιακή ανάπτυξη. Δεν νομίζω ότι συνολικά μπορούμε να ελπίζουμε ότι η χώρα μας θα συνεχίσει με αυτούς τους ρυθμούς», προσέθεσε ο Γ. Παράσχης.
Δίνοντας ένα στίγμα για την πορεία του ελληνικού τουρισμού τη φετινή σεζόν, ο επικεφαλής του ΣΕΤΕ είπε: «Το 2025 ξεκίνησε με μια μικτή εικόνα. Ο κρίσιμος δείκτης για την περίοδο που έχουμε διανύσει μέσα στη χρονιά είναι οι αεροπορικές αφίξεις. Οι αεροπορικές αφίξεις είναι αυξημένες κατά 7% σε σχέση με πέρυσι. Η εικόνα είναι διαφοροποιημένη.
Η αύξηση είναι πιο έντονη στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και είναι λίγο διαφορετική στην υπόλοιπη Ελλάδα. Γενικά, τηρουμένων των αναλογιών και δεδομένου ότι ζούμε σε μια περίοδο με πρωτόγνωρες γεωπολιτικές και γεωοικονομικές συνθήκες, θα λέγαμε ότι το 2025 είναι μια ακόμη καλή χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό.
Βέβαια, παραμένουν οι τάσεις που διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, έχουμε μείωση της μέσης διάρκειας παραμονής και κατά συνέπεια μια μείωση της μέσης κατά κεφαλή δαπάνης».
Η χρηματοδότηση
Στην έλλειψη πρόσβασης των μικρών τουριστικών επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση αναφέρθηκε με τη σειρά του ο πρόεδρος της ΠΟΞ Γιάννης Χατζής.
«Η νέα πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από πολύ αυξημένο λειτουργικό κόστος. Και το κόστος αυτό επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο από την πράσινη μετάβαση. Ωστόσο, κάθε φορά που γίνεται λόγος για επενδύσεις στην εταιρική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα, οφείλουμε να αναρωτηθούμε κατά πόσον αυτές είναι εφικτές για το σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου.
Η πλειονότητα των ξενοδοχείων είναι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες παραμένουν αποκλεισμένες τόσο από τη χρηματοδότηση μέσω του τραπεζικού συστήματος όσο και από την πρόσβαση στον αναπτυξιακό νόμο», είπε χαρακτηριστικά και προσέθεσε:
«Σας υπενθυμίζω ότι ιδιαίτερα για την προσπάθεια πράσινης προσαρμογής τα έτη 2024 και 2025 ο κλάδος θα αποδώσει πάνω από 1 δισ. ευρώ στο Ταμείο φυσικών καταστροφών».
Άσκησε, δε, κριτική σε όσους τροφοδοτούν τον δημόσιο διάλογο με την ιδέα ότι «η Ελλάδα πρέπει να πάψει να στηρίζεται στον τουρισμό και να επενδύσει στον πρωτογενή τομέα, την ενέργεια, την μεταποίηση και την τεχνολογία, λες και πρόκειται για δύο ανταγωνιστικούς πόλους, λες και το ένα αποκλείει το άλλο».
«Ο τουρισμός δεν είναι ανταγωνιστικός με άλλους κλάδους της οικονομίας. Δεν τους υποκαθιστά, τους ενισχύει. Δημιουργεί ζήτηση για εγχώρια προϊόντα, υπηρεσίες και τεχνολογίες! Δεν υπάρχει δίλημμα "τουρισμός ή βιομηχανία". Οι δύο τομείς είναι συμπληρωματικοί.
Η ανταγωνιστικότητα, η ανθεκτικότητα και η ευημερία της χώρας περνούν μέσα από συνέργειες -όχι από τεχνητές αντιπαραθέσεις. Αυτό που απαιτείται είναι ένα συνεκτικό, διακομματικό εθνικό σχέδιο που θα αναγνωρίζει τον τουρισμό ως δομικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, όχι ως “εύκολο χρήμα”», τόνισε ο Γ. Χατζής και κατέληξε:
«Αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι πολιτική πρωτοβουλία για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις που θα διαμορφώσουν ένα περιβάλλον ασφάλειας για επενδύσεις, θα μειώσουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό, θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και θα παρέχουν θεσμική σταθερότητα για τη μακροπρόθεσμη προοπτική του κλάδου.
Η απουσία αυτού του πλαισίου αφήνει χώρο σε πρόχειρες προσεγγίσεις και σε γενικεύσεις που θολώνουν τη δημόσια συζήτηση. Αυτό που απαιτούμε είναι να γίνεται διάλογο με τους φορείς. Όχι για να ζητούμε προνομιακή μεταχείριση αλλά για να παρουσιάζουμε τεκμηριωμένες θέσεις και ρεαλιστικές προτάσεις. Ζητάμε από το πολιτικό σύστημα να ακούει, να κατανοεί και μετά να ενεργεί».
Υποδομές
Στην έλλειψη των απαιτούμενων υποδομών εστίασε, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης, Αντώνης Παγώνης, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Πρέπει να επενδυθούν χρήματα του δημοσίου σε αυτό το μέρος. Η Σαντορίνη λειτουργεί σήμερα χωρίς λιμένα, δεν έχει μαρίνα. Δεν ξέρω πώς μπορούμε να προσελκύσουμε υπερπολυτελή τουρισμό».
Ιδιαίτερη μνεία έκανε στην ανάπτυξη της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων, που, όπως είπε, έχει οδηγήσει σε αύξηση των ενοικίων σε ποσοστό 80%, καθώς και στο ζήτημα περί υπερτουρισμού, λέγοντας πως «ο υπερτουρισμός είναι ένας όρος που καλύπτει τα προβλήματα των υποδομών και πλέον δεν μπορεί να καλύψει αυτά τα προβλήματα».
«Δεν είμαστε γαλέρες, είμαστε το μέλλον. Ο ελληνικός τουρισμός δεν μπορεί να τιμωρείται επειδή πετυχαίνει», κατέληξε ο Αντ. Παγώνης.
Τη στρατηγική του υπουργείου Τουρισμού ανέδειξε από την πλευρά της η Όλγα Κεφαλογιάννη, αναφέροντας ότι στοχεύει στην επέκταση της επισκεψιμότητας στον χώρο και στον χρόνο, δηλαδή σε ολόκληρη τη χώρα και τους 12 μήνες.
«Για την υλοποίηση του στρατηγικού αυτού στόχου, δίνουμε έμφαση στον εκσυγχρονισμό των τουριστικών υποδομών, με βάση τις ειδικές μορφές τουρισμού, την αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών, μέσω της ενίσχυσης της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, την προώθηση στοχευμένων νομοθετικών πρωτοβουλιών, που υπηρετούν τη υγιή ανάπτυξη της τουριστικής αγοράς», τόνισε χαρακτηριστικά η υπουργός Τουρισμού.
Η ανταποδοτικότητα
Για τη σημασία της ανταποδοτικότητας των τελών μίλησε ο πρόεδρος της Aegean Ευτύχιος Βασιλάκης. «Είμαι μεγάλος υποστηρικτής της ανταποδοτικότητας των τελών στη τοπική κοινωνία. Δεν παραπονιέμαι πολύ εύκολα, άμεσα για κάποιες μικρές προσαυξήσεις όταν υπάρχουν εφόσον τα χρήματα αυτά πηγαίνουν από την επιτυχία του τουρισμού τόσο στην τοπική κοινωνία, όσο και στον τουρισμό για υποδομές στην εκάστοτε περιοχή.
Όταν έχουμε μεγάλη παραγωγή, μεγάλη επιβάρυνση και μεγάλες ανάγκες, αν δεν επανεπενδύονται τα χρήματα τοπικά, εκεί που παράγονται τότε φέρνεις τον πολίτη σε αντιπαράθεση με τον τουρισμό. Κι επειδή αυτές οι μικρές λανθάνουσες αντίπαλες απόψεις πρέπει να αμβλυνθούν, αυτό είναι ένα κρίσιμο κομμάτι. Η ανταποδοτικότητα είναι αναγκαία, αν θέλουμε να μεγαλώνουμε και τουριστικά».
Ο επικεφαλής του μεγαλύτερου εγχώριου αερομεταφορέα επεσήμανε, δε, ότι το μεγάλο πρόβλημα με το κράτος δεν είναι, κατά τον ίδιο, οι φορολογικές επιβαρύνσεις, αλλά «η ίδια η λειτουργία του κράτους, που δε διασφαλίζει ούτε τον θεμιτό ανταγωνισμό μεταξύ φορέων, ούτε τη χρήση των χρημάτων που εισπράττονται για τις υποδομές, ούτε την αναβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών που δεν μπορούν και δεν πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν».
Στη συμβολή του μοντέλου των τουριστικών κατοικιών στην επιμήκυνση της σεζόν αναφέρθηκε ο Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος, πρόεδρος της ΤΕΜΕΣ. «Στην Costa Navarino όπου έχουμε αποκτήσει μια κρίσιμη μάζα ανθρώπων που έχουν πλέον σπίτια, φέτος όλα τα ξενοδοχεία άνοιξαν από τον Μάρτιο. Πέρυσι ανοίξαμε τα Χριστούγεννα γιατί υπήρχε η ζήτηση. Ο συνδυασμός ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων βοηθά στην ανάπτυξη ενός μικτού προϊόντος με ξενοδοχεία με κατοικία και σίγουρα επιμηκύνουν την περίοδο και ενισχύουν τη ζήτηση στην Ελλάδα», είπε χαρακτηριστικά.