Σε «χρυσοτόκο όρνιθα» εξελίσσονται οι ηλεκτρονικές συναλλαγές για τις εισπράξεις του Δημοσίου και ειδικότερα για αυτές από τον ΦΠΑ, καθώς η γενικευμένη χρήση των ηλεκτρονικών πληρωμών, των POS και του IRIS περιορίζουν σταδιακά τη φοροδιαφυγή, διευρύνουν τη φορολογική βάση και ενισχύουν τα κρατικά έσοδα.
Αποκαλυπτικά για τη μεγάλη στροφή των καταναλωτών στις ηλεκτρονικές πληρωμές είναι τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), σύμφωνα με τα οποία οι ηλεκτρονικές συναλλαγές έκαναν «άλμα» 7,5 δισ. ευρώ το 2024, με αντίστοιχη μείωση της χρήσης μετρητών κατά 5,79 δισ. ευρώ.
Η εξέλιξη αυτή… μεταφράστηκε σε πρόσθετα έσοδα ΦΠΑ ύψους 388 εκατ. ευρώ, αναδεικνύοντας τον ρόλο του ηλεκτρονικού χρήματος στη μεγέθυνση της φορολογικής βάσης. Ο φετινός πήχης των εσόδων από ΦΠΑ έχει τοποθετηθεί στα 26,7 δισ. ευρώ, ψηλότερα κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2024.
«Αποδεικνύεται από τα στοιχεία βεβαίωσης ΦΠΑ του 2024 ότι η πλήρης λειτουργία της διασύνδεσης POS με τις ταμειακές μηχανές για το σύνολο των υπόχρεων συνέβαλε ουσιαστικά στην ενίσχυση των εσόδων», δηλώνει ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, υπογραμμίζοντας τον κομβικό ρόλο που διαδραματίζει στις ψηφιακές συναλλαγές, το IRIS Payments της ΔΙΑΣ.
Το σύστημα πληρωμών IRIS, που επιτρέπει άμεσες μεταφορές χρημάτων μέσω κινητού τηλεφώνου, καθίσταται από την 1η Νοεμβρίου 2025 υποχρεωτικό για όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις. Πολυκαταστήματα, σούπερ μάρκετ και αλυσίδες λιανικής θα πρέπει να υποστηρίζουν πληρωμές IRIS μέσω QR code στα POS τους. Η υποχρέωση εντάσσεται στην εθνική στρατηγική για την περαιτέρω ανάπτυξη των ψηφιακών πληρωμών.
Στο νομοσχέδιο για τον νέο Τελωνειακό Κώδικα θα προβλέπεται σαφές πλαίσιο κυρώσεων για τις επιχειρήσεις που δεν θα εφαρμόσουν την υποχρέωση.
Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, που ήδη διαθέτουν πλήρη μηχανογράφηση και ενσωμάτωση POS-ERP-ταμειακής, η εφαρμογή του IRIS δεν αναμένεται να προκαλέσει τεχνικά προβλήματα. Ωστόσο, θα απαιτηθεί αναβάθμιση λογισμικού, εκπαίδευση προσωπικού και προσαρμογή των διαδικασιών εξυπηρέτησης.
Ταυτόχρονα, η ευρύτερη χρήση του IRIS μειώνει το κόστος διαχείρισης πληρωμών, καθώς προσφέρει χαμηλότερες προμήθειες από τις τραπεζικές χρεώσεις των καρτών.
Θα προηγηθεί, από τον Ιούλιο, διπλασιασμός (στα 1.000 ευρώ από 500 ευρώ) του ημερήσιου ορίου άμεσων πληρωμών μέσω IRIS (500 ευρώ για ιδιώτες και 500 ευρώ για επαγγελματίες). Η αύξηση αυτή διευκολύνει τις συναλλαγές μικρών επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών, προσφέροντας μεγαλύτερη ευελιξία στους χρήστες. Ήδη, το IRIS αριθμεί 3,8 εκατ. εγγεγραμμένους χρήστες φυσικών προσώπων και 565.000 επαγγελματίες, με τους αριθμούς να αναμένεται να αυξηθούν λόγω της νέας υποχρεωτικότητας.
Το ελληνικό IRIS πρόκειται μάλιστα να αναβαθμιστεί και να αναπτυχθεί περαιτέρω, με την ένταξή του στην ευρωπαϊκή πρωτοβουλία Europa Project, μέσω της οποίας εθνικά συστήματα πληρωμών από δέκα χώρες θα ενοποιηθούν σε μια πανευρωπαϊκή πλατφόρμα, με στόχο τη δημιουργία ενός ισχυρού εναλλακτικού σχήματος απέναντι σε διεθνή δίκτυα καρτών.