Νέο τοπίο στις μεταβιβάσεις ακινήτων, στα ενοίκια και στη βραχυχρόνια μίσθωση διαμορφώνουν οι διατάξεις που ενσωματώθηκαν στο νέο -υπό διαβούλευση- Τελωνειακό Κώδικα, με στόχο τον καλύτερο έλεγχο της αγοράς, τη διαφάνεια και -πρωτίστως- τη διευκόλυνση των διασταυρώσεων στοιχείων από τη φορολογική αρχή.
Οι αλλαγές εκτείνονται από την υποχρεωτική καταβολή των ενοικίων μέσω του τραπεζικού συστήματος, μέχρι τη σύσταση Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (Μ.Ι.Δ.Α.).
Από το φορολογικό έτος 2026 και εφεξής, όλα τα εισπραττόμενα μισθώματα από εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ακινήτων θα πρέπει υποχρεωτικά να καταβάλλονται μέσω τραπεζικού λογαριασμού που δηλώνεται στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Η αρχή έχει γίνει από το 2020, με την εφαρμογή του μέτρου πρώτα στις επαγγελματικές μισθώσεις, όπου η εξόφληση με τραπεζικό μέσο αποτελεί προϋπόθεση για την αναγνώριση της δαπάνης.
Το μέτρο γενικεύεται πλέον και αφορά και στη στεγαστική μίσθωση.
Οι νέες διατάξεις ορίζουν και το πλέγμα των κυρώσεων για όσους αγνοήσουν την υποχρέωση τραπεζικής πληρωμής: ο εκμισθωτής (φυσικό πρόσωπο) χάνει το δικαίωμα έκπτωσης (5%) των δαπανών συντήρησης, ο μισθωτής αποκλείεται από κρατικά επιδόματα και φορολογικές ελαφρύνσεις που σχετίζονται με το ακίνητο, ενώ για τις επιχειρήσεις το μη τραπεζικά καταβληθέν μίσθωμα δεν αναγνωρίζεται ως επαγγελματική δαπάνη.
Ακόμα:
* Διαχειριστές, σύμβουλοι, μέτοχοι και μέλη εταιρειών θα έχουν τη δυνατότητα να εκδίδουν φορολογική ενημερότητα χωρίς παρακράτηση στο τίμημα και να προβαίνουν σε πωλήσεις ή γονικές παροχές και δωρεές των ακινήτων τους, ακόμα και όταν η εταιρεία με την οποία συνδέονται έχει οφειλές προς το Δημόσιο. Τούτο ισχύει εφόσον πληρούνται δύο προϋποθέσεις:
- Η εταιρεία να έχει διευθετήσει όλα τα χρέη της (ΦΠΑ, άλλους φόρους κ.λπ.), δηλαδή είτε να τα έχει εντάξει σε ρύθμιση την οποία πρέπει και να την τηρεί, είτε τα χρέη αυτά να τελούν σε αναστολή, βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης ή απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών της ΑΑΔΕ, και:
- Τα ίδια τα πρόσωπα που θέλουν να μεταβιβάσουν δικό τους ακίνητο, να μην έχουν εταιρική ή μετοχική συμμετοχή στην εταιρεία (νομικό πρόσωπο ή οντότητα) ή αυτή να είναι εξαιρετικά περιορισμένη, δηλαδή κάτω από 5% για οποιαδήποτε μη εισηγμένη εταιρεία και κάτω από 0,5% αν αυτή είναι εισηγμένη.
* Επιβάλλεται Τέλος Επιτηδεύματος έως 600 ευρώ σε νομικά πρόσωπα για κάθε νέο ακίνητο που μισθώνουν ή υπεκμισθώνουν για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb, Booking κ.λπ.). Για τα νομικά πρόσωπα με πάνω από δύο ακίνητα σε πλατφόρμα, κάθε νέο ακίνητο θεωρείται πλέον υποκατάστημα της επιχείρησης και επιβαρύνεται με Τ. Ε. Εξαιρούνται μόνο εγκαταστάσεις που λειτουργούν έως 30 ημέρες, χώροι σε διαφορετικούς ορόφους του ίδιου κτιρίου και τουριστικά καταλύματα σε παραδοσιακά κτίρια με ενιαία άδεια.
* Η κινητή περιουσία που απέκτησαν οι Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή, πριν από τη μόνιμη επιστροφή τους στην Ελλάδα, απαλλάσσεται από τον φόρο κληρονομιάς στην Ελλάδα, εφόσον έχουν διαμείνει στο εξωτερικό για πέντε συνεχόμενα έτη, αντί δέκα που ισχύει μέχρι σήμερα. Με τη μείωση αυτής της χρονικής προϋπόθεσης, σε συνδυασμό με τα λοιπά ισχύοντα φορολογικά κίνητρα για επαναπατρισμό, διευκολύνεται η ταχύτερη επιστροφή των Ελλήνων στην πατρίδα.
* Συστήνεται Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (Μ.Ι.Δ.Α) στην ΑΑΔΕ το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο των πληροφοριών και δεδομένων για την ιδιοκτησία και τη διαχείριση των ακινήτων. Στο Μ.Ι.Δ.Α. συγκεντρώνονται τα δεδομένα που τηρούνται στα πληροφοριακά συστήματα της Α.Α.Δ.Ε. και αφορούν το είδος και την περιγραφή του ακινήτου, τα δικαιώματα επί του ακινήτου, τη χρήση του ακινήτου καθώς και κάθε άλλη πληροφορία σχετική με το ακίνητο. Το Μητρώο ενημερώνεται: μέσω δηλώσεων που υποβάλλονται στην Αρχή και μέσω πληροφοριών που χορηγούν τρίτοι στην Αρχή.
«Βαριές καμπάνες»…
Το νομοσχέδιο των 269 άρθρων προβλέπει ακόμη τη μεταφορά του ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ αλλά και δεκαπλασιασμό των προστίμων (στις 100.000 ευρώ από 10.000) που επιβάλλονται σε στελέχη και υπαλλήλους του ΟΠΕΚΕΠΕ καθώς και σε φορείς που συνεργάζονται με τον Οργανισμό, στην περίπτωση που δεν παρέχουν στην Αρχή πρόσβαση σε κάθε κτιριακή υποδομή και υποδομή πληροφορικής, ηλεκτρονική εφαρμογή και πληροφοριακό σύστημα, καθώς και σε κάθε διαθέσιμη πληροφορία, έγγραφα και συμβάσεις.
Επίσης:
* Δεκαπλάσια γίνονται τα πρόστιμα για διακίνηση προϊόντων χωρίς παραστατικά. Το μέτρο ισχύει αναδρομικά από τις 2 Ιουνίου 2025. Το πρόστιμο από 500 ευρώ αυξάνεται σε 5.000 ευρώ για όσους τηρούν απλογραφικό λογιστικό σύστημα και από 1.000 ευρώ σε 10.000 ευρώ για τους τηρούντες διπλογραφικό σύστημα.
* Πρόστιμα έως 20.000 ευρώ επιβάλλονται σε όσους δεν προσαρμόσουν τα POS τους για να δέχονται και άμεσες πληρωμές μέσω IRIS στις λιανικές συναλλαγές. Συγκεκριμένα, σε επιχειρήσεις οι οποίες αποδέχονται πληρωμές IRIS χωρίς χρήση POS ή χρησιμοποιούν τερματικά που δεν είναι συνδεδεμένα με την ΑΑΔΕ, επιβάλλεται πρόστιμο 10.000 ευρώ (για απλογραφικά βιβλία) ή 20.000 ευρώ (για διπλογραφικά βιβλία). Μείωση 50% του προστίμου για μικρούς οικισμούς και νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων, με εξαίρεση τους τουριστικούς προορισμούς.
* Θα παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο, με αναγνώριση πινακίδων και ακτινοσκοπικών μηχανημάτων για την καταγραφή της διαδρομής και του περιεχομένου κάθε μεταφοράς, εμπορεύματα και οχήματα. Φορτηγά και αποστολές ελέγχονται στις πύλες εισόδου/εξόδου της χώρας. Σε περίπτωση ασυμφωνίας ή υποψίας, ενεργοποιείται αυτόματη σήμανση προς τα τελωνεία και τις εισαγγελικές αρχές.
* Εταιρείες πετρελαιοειδών που δεν τηρούν τα μέτρα δέουσας επιμέλειας σε σχέση με τα πρατήρια καυσίμων που συνεργάζονται αντιμετωπίζουν πρόστιμα έως 90.000 ευρώ ανά πρατήριο ενώ σε περίπτωση υποτροπής τα πρόστιμα διπλασιάζονται.
Άλλες διατάξεις
Με άλλες διατάξεις του φορολογικού νομοσχεδίου:
- Παρέχεται η δυνατότητα ένταξης των μελών της οικογένειας αλλοδαπών επενδυτών που εγκαθίστανται μόνιμα στη χώρα μας στην εναλλακτική φορολόγηση οποτεδήποτε εντός της 15ετούς παραμονής στην Ελλάδα του αρχικού επενδυτή.
- Ρυθμίζονται σε 72 δόσεις χρέη πληγέντων από την κακοκαιρία «Daniel». Η αίτηση υποβάλλεται από 28 Ιουλίου έως 16 Σεπτεμβρίου 2025.
- Φορολογούνται με συντελεστή 15% τα εισοδήματα που αποκτούν αξιωματικοί που υπηρετούν σε ιδιωτικά πλοία αναψυχής. Για το κατώτερο πλήρωμα των ιδιωτικών πλοίων αναψυχής επιβάλλεται φορολογικός συντελεστής 10%.
- Οι δαπάνες νοσηλείας που καταβάλλει ο εργοδότης σε εργαζόμενο ή σε μέλη της οικογένειάς του, εξαιρούνται από τον υπολογισμό του εισοδήματος.