Η μεγάλη κάμψη της οικοδομικής δραστηριότητας, οι… απλησίαστες τιμές για πολλούς υποψήφιους αγοραστές και κατά συνέπεια η επιβράδυνση της αγοράς ακινήτων άφησαν σημαντικό «αποτύπωμα» στον προϋπολογισμό στο τετράμηνο του έτους και μάλιστα σε διψήφιο ποσοστό.
Οι εισπράξεις από φόρους μεταβίβασης οικοπέδων, αγροτεμαχίων και κατοικιών την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2025 ανήλθαν σε 180,59 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 17,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, όταν οι εισπράξεις είχαν ανέλθει σε 218,27 εκατ. ευρώ.
Επιμέρους τον Απρίλιο, η μείωση των εσόδων από την πώληση κατοικιών έφθασε μάλιστα το 22,68% έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2024.
Όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς ακινήτων:
- Οι υψηλές τιμές των ακινήτων που συνεχίζουν την «κούρσα» της τελευταίας επταετίας έχουν οδηγήσει σε μείωση των συναλλαγών καθώς οι υποψήφιοι αγοραστές δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις τιμές που ζητούν οι ιδιοκτήτες, με συνέπεια να περιορίζονται οι μεταβιβάσεις.
- Η εικόνα επιβράδυνσης που καταγράφεται στις αγοραπωλησίες ακινήτων συνδέεται εκτός από τις τιμές πώλησης που είναι αρκετά υψηλές για το «πορτοφόλι» του μέσου Έλληνα αγοραστή αλλά και με τη μειωμένη προσφορά καινούργιων διαμερισμάτων.
- Επιπρόσθετα στην οικοδομή βάρυναν οι ανατροπές με τον ΝΟΚ, που φρέναραν την οικοδομική δραστηριότητα.
Την ανάγκη για συνολικές και στοχευμένες παρεμβάσεις στο πεδίο της προσφοράς επισημαίνει στην Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής η Τράπεζα της Ελλάδος, προτείνοντας μέτρα που θα μπορούσαν να περιορίσουν τη στεγαστική κρίση.
Η γραφειοκρατία, σύμφωνα με την Έκθεση, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ανασταλτικούς παράγοντες για τις νέες κατασκευές. Όπως αναφέρεται, η ψηφιοποίηση και ο εκσυγχρονισμός των διαδικασιών αδειοδότησης, καθώς και η μείωση του χρόνου και του κόστους μεταβίβασης ακινήτων μπορούν να συμβάλουν αποφασιστικά στην αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Στα ίδια επίπεδα, σε σύγκριση με το αντίστοιχο τετράμηνο του 2024, κινήθηκαν οι εισπράξεις από γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές. Ανήλθαν σε 76,56 εκατ. ευρώ (από 76,86 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα πέρυσι).
Επιβράδυνση
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές κατοικιών εξακολουθούν να αυξάνονται, αν και με πιο ήπιο ρυθμό. Οι ονομαστικές τιμές των διαμερισμάτων το α' τρίμηνο του 2025 ήταν αυξημένες κατά 6,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024 (10,9%), σημειώνοντας σημαντική επιβράδυνση σε ετήσια βάση.
Παρά τις αυξήσεις των τιμών και το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον για την κατοικία κατά τους πρώτους μήνες του 2025, ορισμένοι δείκτες συναφείς με την αγορά καταγράφουν αρνητικές μεταβολές.
Ειδικότερα, το πρώτο τρίμηνο του 2025 οι καθαρές ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα (στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος) για την αγορά ακινήτων κατέγραψαν αρνητικό ετήσιο ρυθμό μεταβολής (-31,4%) και περιορίστηκαν σε 356,8 εκατ. ευρώ, από 520 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2024.
Αρνητικούς ετήσιους ρυθμούς μεταβολής κατέγραψε επίσης το πρώτο δίμηνο του 2025 η οικοδομική δραστηριότητα σε κατοικίες, σε επίπεδο χώρας (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ), τόσο σε όρους δομήσιμου όγκου οικοδομών (-49,7%) όσο και στον αριθμό αδειών (-50,8%), ενώ στην περιοχή της Αττικής οι αντίστοιχες μειώσεις ήταν σημαντικά μεγαλύτερες (-59,2% και -57,5%).