Τις πρώτες συντονισμένες «άμυνες» απέναντι σε ένα τυχόν νέο καύσωνα τιμών φέτος το καλοκαίρι επιχειρεί να κτίσει η γειτονιά μας, με τα μέχρι τώρα δείγματα γραφής από τις επαφές με τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης να είναι θετικά.
Τόσο σε επίπεδο συνεννόησης ώστε οι συντηρήσεις διεθνών γραμμών και μονάδων (πχ. σε Ρουμανία και Αυστρία) να έχουν ήδη ολοκληρωθεί πριν μπούμε στη καρδιά του καλοκαιριού, όσο κυρίως στο μείζον ζήτημα των ροών ηλεκτρισμού από τη Κεντρική προς τη ΝΑ Ευρώπη και της συστηματικής υποαξιοποίησης του capacity στον άξονα «Ουγγαρίας - Ελλάδας».
Στο επίμονο μοτίβο των μειωμένων ροών προς το Νότο και της περιορισμένης μεταφορικής ικανότητας των διασυνδέσεων από την Αυστρία στην Ουγγαρία και από την Ουγγαρία προς τα κάτω, καταγράφονται σύμφωνα με πληροφορίες κάποια πρώτα βήματα κατανόησης του προβλήματος από τις χώρες της Κ. Ευρώπης.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, κατά τη χθεσινή «πρεμιέρα» της πολυδιαφημισμένης Task Force, με συμμετοχή από ελληνικής πλευράς του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκου Τσάφου, συμφωνήθηκε ότι υπάρχουν περιθώρια για καλύτερη αξιοποίηση των ροών ενέργειας προς το Νότο.
Σήμερα η μεταφορική ικανότητα των διασυνδέσεων του νοτιοανατολικού «ενεργειακού άξονα», αυτού που ξεκινά από την Ουγγαρία και μέσω Ρουμανίας - Βουλγαρίας, καταλήγει στην Ελλάδα δεν υπερβαίνει το 60%.
Σύμφωνα ωστόσο με πηγές της ελληνικής πλευράς κατά τη χθεσινή συνεδρίαση του νέου οργάνου, οι εμπλεκόμενοι διαπίστωσαν ότι υπάρχουν σημεία κατά μήκος της μακράς αυτής διαδρομής, που αφήνουν περιθώρια ώστε ο άξονας να «γεμίσει» στο 70% ή παραπάνω.
Το επιπλέον αυτό ποσοστό, εφόσον φυσικά τα όσα ειπώθηκαν χθες γίνουν πράξη, μπορεί να μην είναι αμελητέο σε μια τυχόν νέα μίνι ενεργειακή κρίση, επιτρέποντας να μειωθεί η διαφορά τιμών μεταξύ Βορρά και Νότου.
Όσο αυξάνονται οι ροές ενέργειας από τις «φθηνές» αγορές του Βορρά και της Κεντρικής Ευρώπης προς τις «ακριβές» στον άξονα Ουγγαρίας - Ρουμανίας - Βουλγαρίας - Ελλάδας, λογικά τόσο περισσότερο θα συγκρατώνται και οι αυξητικές τάσεις στις τελευταίες.
Αν και η αλλαγή του μοτίβου της υποαξιοποίησης του διαθέσιμου capacity από την Αυστρία προς την Ουγγαρία και από εκεί προς τα κάτω, μένει να αποδειχθεί στην εφαρμογή του, εντούτοις χθες φαίνεται ότι υπήρξαν κάποια βήματα σύγκλισης πάνω στο θέμα.
Το να «σπάσει» άλλωστε το μοτίβο των περιορισμένων ροών ηλεκτρισμού προς τη ΝΑ Ευρώπη είναι και το πραγματικό διακύβευμα για τη Task Force, τουλάχιστον για την ελληνική πλευρά, με το Ν. Τσάφο να σημειώνει ότι η χθεσινή «πρώτη» του νέου οργάνου οδήγησε στη «κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων - λύσεων για την θωράκιση της ενεργειακής ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή».
Οι 4 + 1 «άμυνες»
Το «παράθυρο» για περισσότερες ροές είναι το πρώτο θετικό στοιχείο από τη χθεσινή συνεδρίαση της Ομάδας Κρούσης που χαρακτηρίστηκε από μεγάλη συμμετοχή 60 και πλέον στελεχών κυβερνήσεων, Διαχειριστών και Ρυθμιστών, τόσο από τη ΝΑ Ευρώπη, (Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία, Ουγγαρία), όσο και από τη Κεντρική (Αυστρία).
Η δεύτερη «άμυνα» που επιχειρούν να κτίσουν οι εμπλεκόμενες χώρες συνδέεται με το καλύτερο συντονισμό για τα προγράμματα συντηρήσεων γραμμών, μονάδων και εφεδρειών. Οι διασυνοριακές διασυνδέσεις και γενικότερα οι κρίσιμες υποδομές που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε συντήρηση φαίνεται ότι είναι λιγότερες από πέρυσι.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες αρκετές χώρες έχουν φέρει πιο μπροστά τη συντήρηση κομβικών γραμμών ή μονάδων, όπως η Ρουμανία με τα πυρηνικά της ή η Αυστρία με τις διεθνείς της γραμμές, ώστε να είναι όλες «ετοιμοπόλεμες» όσο θα προχωράμε πιο βαθιά στον Ιούλιο.
Η τρίτη «άμυνα» αφορά αμιγώς την Ελλάδα και το γεγονός ότι σε σχέση με το περυσινό καλοκαίρι ο εγχώριος στόλος σταθμών φυσικού αέριου έχει εμπλουτιστεί με μια ακόμη μονάδα -αυτή των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - Motor Oil στην Κομοτηνή- που μπορεί να προσφέρει πολύτιμα φορτία βάσης εάν παρατηρηθεί απότομη αύξηση της ζήτησης.
Το τέταρτο θετικό στοιχείο αφορά το νέο στόλο φωτοβολταϊκών που έχει μπει στο παιχνίδι και μπορεί να δώσει επιπλέον λύσεις τα μεσημέρια, αν και το πρόβλημα εντοπίζεται στις απογευματινές ώρες όταν σβήνει ο ήλιος και αυξάνεται η συμμετοχή στο μείγμα ηλεκτρισμού των ακριβών συμβατικών μονάδων.
Εδώ μένει να φανεί κατά πόσο θα μετουσιωθούν σε πράξη όσα ειπώθηκαν για περισσότερες ροές από τη καρδιά της Ευρώπης προς το Νότο. Καθώς επίσης κατά πόσο θα πάρουν σάρκα και οστά οι παρεμβάσεις που λέγεται ότι πρότεινε ο φορέας των ευρωπαίων ρυθμιστών ACER, καθώς και εκπρόσωποι άλλων χωρών που πήραν το λόγο κατά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη και οι οποίοι φάνηκαν «διαβασμένοι», έχοντας αξιολογήσει τη κατάσταση.
Τα επίπεδα του καύσωνα
Ενα πέμπτο στοιχείο που δημιουργεί προς το παρόν συγκρατημένη αισιοδοξία, αφορά το πρώτο καύσωνα στη γειτονιά μας που δείχνει να μην είναι ακραίος για τις αντοχές του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος.
Της σύσκεψης για την ευρωπαϊκή Task Force είχε προηγηθεί συνάντηση στο ΥΠΕΝ με αντικείμενο ακριβώς αυτό το θέμα και παρουσία όλων των εμπλεκομένων (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΡΑΑΕΥ), χωρίς το κλίμα να αποπνέει ανησυχία.
Τα παραπάνω αποτυπώνονται και στη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια. Τα μέγιστα φορτία δεν αναμένεται να ξεπεράσουν τα 9 GW, ενώ τη κατάσταση βελτιώνουν οι δύο νέες μονάδες αέριου (Metlen στη Βοιωτία και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - Motοr Oil στην Κομοτηνή), που προσθέτουν πάνω από 1,6 GW στη διαθέσιμη παραγωγή. Το ακραίο σενάριο πάντως στη χώρα προβλέπει ζήτηση στα 11 GW σε συνδυασμό με βλάβη σε κάποια θερμική μονάδα.